Երևան-Բաքու` դիվանագիտական կրակոցներ. Մոսկվայում փաստաթուղթ չի բանակցվել
Արցախի նախագահ Բակո Սահակյանը հունիսի 12-ին ընդունել է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահներին և ԵԱՀԿ գործող նախագահի անձնական ներկայացուցիչ Անջեյ Կասպշիկին և նրանց ուղեկցող պաշտոնյաներին: Նրանք քննարկվել են ադրբեջանա-ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորմանը և Արցախի ու Ադրբեջանի սահմաններին տիրող իրավիճակին առնչվող հարցեր: Նախագահ Սահակյանը համանախագահների ուշադրությունը հրավիրել է Ադրբեջանի ապակառուցողական քաղաքականության, զինադադարի ռեժիմի խախտումների և միջազգային նորմերի ու սկզբունքների ոտնահարման բազմաթիվ փաստերի վրա՝ դրանք որակելով որպես հակամարտության կարգավորման հիմնական խոչընդոտներ և տարածաշրջանում խաղաղության ու կայունության պահպանման լուրջ վտանգներ: Բակո Սահակյանը վերահաստատել է պաշտոնական Ստեփանակերտի հավատարմությունն ադրբեջանա-ղարաբաղյան հակամարտության խաղաղ կարգավորմանր ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում: Համանախագահները Ստեփանակերտում ակտիվ են եղել։ Մեզ համար անվտանգության և խաղաղ կարգավորման գործընթացի խնդիրները շատ կարևոր են՝ ԼՂՀ նախագահի նստավայրում ասել է ԵԱՀԿ ՄԽ ֆրանսիացի համանախագահ Ստեֆան Վիսկոնտին․«Ֆրանսիայի նորընտիր նախագահ Էմանուել Մակրոնը ծանոթացել է իրավիճակին: Ինձ համար հաճելի է լինել Արցախում և տեղում ծանոթանալ իրադրությանը: Մեզ համար անվտանգության և խաղաղ կարգավորման գործընթացի խնդիրները շատ կարևոր են: Ֆրանսիան, ԱՄՆ-ն և Ռուսաստանը գործադրում են հնարավոր բոլոր ջանքերը, որպեսզի այդ հարցում առաջընթաց գրանցեն»,- մասնավորապես ասել է Ստեֆան Վիսկոնտին: Ամերիկացի համանախագահ Ռիչարդ Հոգլանդն ասել է, որ հանդիպման ընթացքում խոսել են ինչպես ղարաբաղյան հիմնախնդրի կարգավորման, այնպես էլ տնտեսության տարբեր ճյուղերի, ֆինանսական հատվածի և շատ այլ հարցերի շուրջ: Իսկ ռուսաստանցի համանախագահ Իգոր Պոպովը նշել է. «Մեր հայտարարություններն ուղղված են այն նպատակին, որ սահմանին կանխենք լարվածությունը: Մեր հայտարարությունները եղել են հասցեական, ինչի նպատակն է պահպանել խնդրի խաղաղ կարգավորման գործընթացը»,- նշել է Ի. Պոպովը: Թե ինչ պայմանավորվածություններ են ձեռքբերվել, թերևս, պարզ կլինի օրեր անց Բաքվի պահվածքից: Պաշտոնական Երևանն ու Բաքուն համանախագահների տարածաշրջանային այցի ընթացքում արդեն իսկ ակտիվ հայտարարություններ են անում: «Հակամարտության կարգավորման վերաբերյալ փաստաթուղթը նույնն է մնում», ասել է Ադրբեջանի ԱԳ նախարար Էլմար Մամեդյարովը` հավելելով. «Դրա վրա աշխատանք է տարվել Ադրբեջանի, Հայաստանի և Ռուսաստանի նախագահների մակարդակով Սանկտ Պետերբուրգում անցկացված հանդիպման ընթացքում: Եվ այդ փաստաթուղթն այժմ որպես հիմնական է մնում բանակցային սեղանի վրա»,- ասել է Մամեդյարովը՝ հավելելով, որ իր ռուս և հայ գործընկերների հետ Մոսկվայում ապրիլի 29-ին կայացած հանդիպման ընթացքում քննարկել է բանակցային գործընթացում առաջընթաց գրանցելուն առնչվող հարցերը: Իսկ Ադրբեջանի նախագահը Բաքվում մահմեդական երկրների դեսպանների և դիվանագիտական ներկայացուցչությունների ղեկավարների հետ Ռամադանի առիթով հրավիրված հանդիպման ժամանակ քննարկել է ղարաբաղյան հակամարտության թեման: Ադրբեջանի նախագահի պաշտոնական կայքէջում տեղադրված հաղորդագրության համաձայն, Իլհամ Ալիևը հերթական անգամ ներկայացրել է պաշտոնական Բաքվի դիրքորոշումը, ըստ որի՝ «Հայաստանը բռնազավթել է ադրբեջանական հողերը, խախտում է միջազգային նորմերը, արհամարհում ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի բանաձևերը»: Ալիևը հայտարարել է, թե ղարաբաղյան հակամարտությունը պետք է կարգավորվի «միայն միջազգային իրավունքի սկզբունքներին և նորմերին համապատասխան, Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության շրջանակում»: Պաշտոնական Երևանն էլ հետ չի մնաց Բաքվից` բավական կոշտ հակադարձելով Ադրբեջանի իշխանությունների հերթական ապատեղեկատվություններին: Ադրբեջանի պաշտոնյաները յուրահատուկ տաղանդ ունեն կենտրոնանալու ինչ-որ բանի վրա և դա անընդմեջ կրկնելու՝ ինքնին արժեզրկելով ասածի իմաստը և անելով հակառակը, այսօր Երևանում Էստոնիայի ԱԳ նախարար Սվեն Միկսերի հետ համատեղ ասուլիսում ասել է ՀՀ ԱԳ նախարար Էդվարդ Նալբանդյանը՝ մեկնաբանելով Ադրբեջանի ԱԳ նախարար Էլմար Մամեդյարովի հայտարարությունը այն մասին, որ ժամանակն է փոխել ստատուս քվոն: «Չէ որ հենց Ադրբեջանն է խոչընդոտում և չի կատարում հանդիպումների ժամանակ ձեռք բերված պայմանավորվածությունները, որոնք հնարավորություն կտային շարժել բանակցային գործընթացը և փոխել ստատուս քվոն: Ադրբեջանը խոսում է մարդու իրավունքների, խոսքի ազատության մասին, բայց անում է հակառակը: Կարծես Բաքվի բրենդը լինի ասել մի բան և անել հակառակը»,-նշեց Էդվարդ Նալբանդյանը: Նրա խոսքով՝ հենց Ադրբեջանն էր, որ չպահպանեց Մոսկվայում եռանախագահների ներկայությամբ արտգործնախարարների միջև համաձայնեցված մամուլի հաղորդագրության բովանդակությունը հրապարակելու մասին պայմանավորվածությունը: «Տարբերությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի մոտեցումների միջև այն է, որ մենք խոսում ենք փաստերով, իսկ նրանք տպավորություններով՝ հիմնված երևակայությունների վրա»,-ընդգծեց ՀՀ արտգործնախարարը: Անդրադառնալով Բաքվի կողմից մշտապես մեջբերվող ՄԱԿ-ի անվտանգության խորհրդի բանաձևերին, որոնք ըստ ադրբեջանական կողմի՝ ընկած են հիմնախնդրի կարգավորման հիմքում՝ նա նշեց, որ դրանք 4-ն են, և հենց Ադրբեջանն է մշտապես հրաժարվել իրականացնել նախորդ ընդունվածները։ «Երբ ընդունվում էին ՄԱԿ-ի անվտանգության խորհրդի բանաձևերը, ամեն բանաձևից հետո Ադրբեջանը հրաժարվում էր կատարել նախորդը։ Բացի այդ, խոսքը չէր գնում բանակցային գործընթացի մասին, դրանք ուղղված էին ռազմական գործողությունների դադարեցմանն ու զինադադարի հաստատմանը», ասել է Նալբանդյանը: Վերջինս նաև հերքել է Մամեդյարովին. «Մոսկվայում ոչ մի փաստաթղթի շուրջ չենք բանակցել»: Թամար Բագրատունի