Ժնևյան հանդիպումն ու Ստեփանակերտի կարևոր արձանագրումը
Մինչ երեկ Սերժ Սարգսյանն ու Իլհամ Ալիևը Ժնևում պատրաստվում էին հանդիպել, Արցախի նախագահը կարևոր հայտարարություններով հանդես եկավ: «Մենք շարունակելու ենք սկզբունքային դիրքորոշում ցուցաբերել բանակցային գործընթացի լիարժեք ձևաչափի վերականգնման ուղղությամբ», ասաց Բակո Սահակյանը՝ Լեռնային Ղարաբաղի նախագահի 2017-2020թթ. ծրագրի հիմնական դրույթներին նվիրված ընդլայնված խորհրդակցության ժամանակ։ Արցախի նախագահը հավելեց, որ պետականաշինության առանցքային ուղղություններից են բանակաշինությունը և անվտանգությունը, և այս երեք տարիների ընթացքում կշարունակեն իրականացվել բազմաբնույթ ծրագրեր՝ ուղղված Պաշտպանության բանակի մարտունակության բարձրացմանն ու զինծառայողների սոցիալական պայմանների բարելավմանը: «Բանակը կհամալրվի նոր ժամանակակից զինտեխնիկայով, կարվի առավելագույնը նրա պաշտպանողական և հարվածային ներուժի զարգացման ու կատարելագործման, մարտական պատրաստվածության մակարդակի բարձրացման, հանրապետության զորահավաքային պատրաստականության կատարելագործման, բանակ-հասարակություն կապերի ամրապնդման, մատաղ սերնդի հայրենասիրական դաստիարակության ուղղությամբ», - ասել է Բակո Սահակյանը: Նրա խոսքով՝ բանակաշինության ռազմավարության հիմքում շարունակում է մնալ ակտիվ պաշտպանության գաղափարը: «Մենք երբեք ագրեսոր չենք եղել և չենք լինելու, բայց կանենք ամեն ինչ մեզ սպառնացող հնարավոր բոլոր վտանգները ճիշտ ժամանակին չեզոքացնելու համար: Պաշտպանության բանակն այսուհետ էլ կհանդիսանա մեր երկրի ու ժողովրդի անվտանգության ապահովման հիմնական երաշխավորը, տարածաշրջանում կայունության պահպանման, ադրբեջանա-ղարաբաղյան հակամարտության խաղաղ կարգավորման գործընթացի ապահովման ամենաազդեցիկ գործոններից մեկը», - ասել է Բակո Սահակյանը: Խոսելով հակամարտության կարգավորման մասին՝ ԼՂ նախագահը մեկ անգամ ևս շեշտել է, որ անկախությունն ու անվտանգությունն անձեռնմխելի արժեքներ են և հանդիսանում են Լեռնային Ղարաբաղի պետականաշինության հիմնարար սկզբունքները: «Ազատ, անկախ և հզոր, իր անվտանգությունը սեփական ուժերով ապահովելու ունակ Արցախի Հանրապետության հետագա զարգացումն ու զորացումը գերխնդիր է, ինչից, առանց չափազանցության, կախված է նաև համայն հայության ապագան: Պաշտոնական Ստեփանակերտը հավատարիմ է հակամարտության խաղաղ կարգավորմանը ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում: Մենք շարունակելու ենք սկզբունքային դիրքորոշում ցուցաբերել բանակցային գործընթացի լիարժեք ձևաչափի վերականգնման ուղղությամբ: Արցախի ճակատագիրը չի կարող որոշվել առանց նրա անմիջական մասնակցության բանակցային գործընթացի բոլոր փուլերին: Եվ այստեղ մայր Հայաստանի հետ մեկտեղ մենք շարունակելու ենք համապատասխան քայլեր ձեռնարկել», - ասել է Բակո Սահակյանը: Արդեն Սարգսյան-Ալիև բանակցություններից հետո ԼՂՀ ԱԳՆ-ն անդրադարձավ բանակցություններին: «Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահների միջև հոկտեմբերի 16-ին կայացած հանդիպումը կարևոր նշանակություն ունի բանակցային գործընթացի ակտիվացման համար պայմանների ստեղծման տեսանկյունից, որին լուրջ վնաս է հասցվել 2016թ․ ապրիլին Արցախի դեմ Ադրբեջանի կողմից սանձազերծված ագրեսիայի արդյունքում»։ ԼՂ ԱԳՆ տարածած հայտարարության մեջ այնուհետև ասվում էր. «Համոզված ենք, որ բանակցային գործընթացի առաջմղման հիմքերից մեկն է 1994 և 1995 թթ. համաձայնագրերի անշեղ պահպանումը, ինչպես նաև նախկինում ձեռք բերված համաձայնությունների իրագործումը, որոնք, մասնավորապես, վերաբերում են միջադեպերի հետաքննության մեխանիզմի ներդրմանը և ԵԱՀԿ գործող նախագահի անձնական ներկայացուցչի գրասենյակի աշխատակազմի ընդլայնմանն ու դիտարկման կարողությունների ավելացմանը։ Կարծում ենք՝ ադրբեջանա-ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացում իրական առաջընթաց ձեռքբերելու ճանապարհին ևս մեկ քայլ պետք է դառնա լիարժեք ձևաչափով բանակցությունների վերականգնումը՝ դրա բոլոր փուլերին Արցախի Հանրապետության անմիջական մասնակցությամբ»։ Այն, ինչ Ժնևում ասել է Սերժ Սարգսյանը, փաստորեն, լրացրեց Ստեփանակերտն, այսպիսով, ցույց տալով, որ հայկական կողմն իր դիրքորոշումից հետքայլ չի արել: Ավելին, Ստեփանակերտը դնում է լիարժեք բանակցությունների, Արցախի՝ բանակցությունների վերադառնալու հարցը: Բացի այդ՝ Արցախն արձանագրում է, որ կենտրոնանալու է ժողովրդի անվտանգության ապահովման հիմնական երաշխավոր՝ պաշտպանության բանակի հզորացումը, քանի որ դա է ադրբեջանա-ղարաբաղյան հակամարտության խաղաղ կարգավորման գործընթացի ապահովման ամենաազդեցիկ գործոններից մեկը: Ժնևի բանակցությունն, իրականում, բոլորի համար է պարզ՝ առաջին հերթին Ստեփանակերտի, որ խաղաղության երաշխիք չէ: Ալիևի որևէ խոստման հավատալ իմաստ չունի: Պարզապես հայկական կողմը հերթական բանակցության գնալով ցույց է տվել խաղաղության հասնելու իր պատրաստակամությունը, սակայն իրականում որևէ զիջման մասին մտածելն, ավելորդ է: Մետաքսյա Շալունց