Ինչպես հերքել անհերքելին
Ապրիլի 13-ին հրապարակված «Ինչու հայկական դրոնները չարտադրվեցին» հոդվածում անդրադարձել էինք «Միասնական հայրենիք» կուսակցության նախագահ Մհեր Տերտերյանի դեմ հարուցված քրեական վարույթներին, ինչպես նաեւ նրա ղեկավարած «Պրայդ Սիստեմս» ընկերությանը, որը մարտական զենք արտադրելու պետպատվեր ու լիցենզիա էր ստացել։ Մեր հրապարակման հիմքում բարձրտեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարության կողմից վերջերս տրված տեղեկանքն էր, ըստ որի՝ ընկերությունը չի արտադրել նշված զենքը։ Պարզվում է` այս հրապարակումն առաջացրել է Մհեր Տերտերյանի զայրույթը, եւ նա օրեր առաջ մի նամակ է ուղարկել մեզ, թե պահանջում է անհապաղ հերքում տարածել: Դժվար է ըմբռնել, թե հոդվածի որ մտքերն «իրականությանը չեն համապատասխանում եւ արատավորում են իր բարի համբավն ու արժանապատվությունը», բայց փորձենք հասկանալ, թե ինչից է նա զայրացած։
Թերեւս, իր մեջբերումներով առաջնորդվենք․ նա ընդգծել է հետեւյալ հատվածը. «Մեկ այլ հաղորդմամբ, որը տրվել է մոտ մեկ ամիս առաջ, Նաիրա Տերտերյանը նախկին ամուսնուն մեղադրում է իր բանկային հաշվից մոտ 213 մլն դրամ հափշտակելու մեջ: Հաղորդման հիման վրա քրեական վարույթ է նախաձեռնվել»: Տեղեկացնենք, որ մեր նշած քրեական վարույթը նախաձեռնվել է 25․03․2024 թ., Երեւանի քննչական վարչության Երեւանի Ավան եւ Նոր Նորք վարչական շրջանների քննիչի կողմից Տերտերյանի նախկին կնոջ՝ Նաիրա Տերտերյանի՝ 14․03․2024 թ․ Նոր Նորքի ոստիկանությանը տրված հաղորդման հիման վրա։ Համապատասխան փաստաթղթերը մեր տրամադրության տակ են։
Մհեր Տերտերյանին դուր չի եկել նաեւ հոդվածի հետգրությունը, որում ասված է․ «Ինչո՞ւ դրոնները չարտադրվեցին, ի՞նչ պարզաբանումներ կարող է տալ, ձախողված գործարքի վերաբերյալ կա՞ արդյոք քրեական վարույթ: «Միասնական հայրենիք» կուսակցության նախագահը հրաժարվել էր մեր հարցերին պատասխանել, ասել էր, որ պահանջվող տեղեկությունները գաղտնիք են պարունակում, եւ զգուշացրել էր, որ լրագրողին ձայնագրում է»: Իսկ հերքման պահանջի մեջ գրում է. «Հեռախոսազրույցի ընթացքում քրեական վարույթի վերաբերյալ խոսք չի գնացել, նման հարցադրումներ ինձ չեն տրվել։ Ի՞նչ ձախողված գործարք, ի՞նչ քրեական վարույթ»։ Եվ ամենաուշագրավը` նա մեղադրում է «Հրապարակին» ռազմական գաղտնիք պարունակող նյութեր «հրապարակելու» մեջ, քանի որ դա «ուղիղ վտանգում է երկրիս անվտանգային համակարգը», եւ կոչ է անում` «դադարեք ծաղրել եւ ծաղրող լսարան հավաքել»։
Որպեսզի պրն Տերտերյանը նեղություն չքաշի վերարտադրել լրագրողի հետ խոսակցությունը, ներկայացնում ենք մեր երկխոսությունը.
- Պարոն Տերտերյան, խնդրում եմ պարզաբանեք՝ էս ի՞նչ պատմություն է՝ դրոնների արտադրությունը։ Հետո չլինի, թե չեմ հարցրել, Ձեր կարծիքը հաշվի չեմ առել։ Կա՞ այդպիսի վարույթ` «Պրայդ Սիստեմսի» հետ կապված, ինչ-որ դրոնների արտադրության համար: Ես ասեմ իմ տեղեկությունը, եթե սխալ է, ասեք՝ սխալ է, խոսքը 237 մլն դրամի մասին է, որը, իմ տեղեկություններով, տրվել է Ձեր ընկերությանը, որի տնօրենը Դուք եք։ Երեք տարվա լիցենզիան ավարտվել է, բայց դրոնները չեն արտադրվել։ Ուզում էի իմանալ՝ ի՞նչն է եղել պատճառը։
- Ճիշտն ասած՝ ես Ձեզ չճանաչեցի։ Կուզեի մի քանի բան ճշտեի, մինչեւ պատասխանելը։ Դուք լրագրող եք, ճի՞շտ է։ Ձեր անունը Սյուզան Սիմոնյա՞ն է։
- Այո։ Ես Սյուզան Սիմոնյանն եմ, թերթում գրվում եմ՝ Սյուզան Սիմոնյան։
- Շատ լավ, Ձեր պսեւդոնի՞մն է Սյուզան Սիմոնյան:
- Այո, ես թերթերում այդպես եմ գրվում (անձնագրով Սուսաննա Սիմոնյան եմ, բայց մշտապես ստորագրել եմ Սյուզան Սիմոնյան, ինչի մասին Մհեր Տերտերյանը տեղյակ է՝ Ս․ Ս․)։
- Ուզում եմ պարզել այն տեղեկատվությունը, որ Դուք ինձ հեռախոսով տրամադրեցիք, Դուք դա որտեղի՞ց եք ստացել։
- Ես կարող եմ դա Ձեզ չասել։ Դա իմ իրավունքն է՝ աղբյուրը չնշել։
- Եթե Դուք աղբյուրի մասին չեք հայտնում, ապա ես չեմ կարա Ձեզ որեւէ մեկնաբանություն տամ դրա վերաբերյալ։
- Շատ լավ, դա էլ է պատասխան։
- Նաեւ պարտավոր եմ Ձեզ տեղեկացնել այն մասին, որ պետական օրենսդրությունով սահմանված գաղտնիության հետ կապված կա որոշակի պարտավորություն եւ սահմանված կարգ, որի շրջանակներում Դուք պետք է գիտակցեք, որ առնչվում եք նման ինֆորմացիայի, Դուք պետք է գիտակցեք դա, թե՛ կրելով այդ ինֆորմացիան, թե՛ դա տարածելով, թե՛ հարցումներ տալով։
- Պարոն Տերտերյան, Ձեր ընկերության հետ կապված կա՞ վարույթ՝ դրոնների արտադրության վերաբերյալ։ Ձեզ զանգել եմ, որ ճշտեմ, Ձեր կարծիքը գրանցեմ։ «Պրայդ Սիստեմս» ընկերությունը ստացե՞լ է դրոնների արտադրության պատվեր, որը չի իրականացրել, եղե՞լ է նման բան, թե՞ ոչ, ինչո՞ւ չեն արտադրվել, եթե դա ճշմարտություն է։
- Ես չեմ կարող հեռախոսով պսեւդոնիմով քողարկված մարդուն նման հարցերի պատասխան տալ։
Մեր ընթերցողի համար նշենք, որ «Ինչու հայկական դրոնները չարտադրվեցին» հոդվածում որեւէ ռազմական գաղտնիք չի բացահայտվել: Այն հանգամանքը, որ Մհեր Տերտերյանի ղեկավարած «Պրայդ Սիստեմս» ՍՊ ընկերությունը պետք է մարտական զենք արտադրեր, սակայն չի արտադրել, չի պարունակում ոչ մի գաղտնիք, հանդիսանում է հրապարակված տեղեկություն։ Դրան անդրադարձել են նաեւ այլ լրատվամիջոցներ, օրինակ, «Հետք» պարբերականի 2021 թ. մարտի 22-ի «Հայկական ցուցանմուշները IDEX-2021 ռազմարդյունաբերական ցուցահանդեսին չեն հասել՝ փորձաքննություն անցած չլինելու պատճառաբանությամբ» հոդվածում. «Նշենք, որ ԲՏԱ նախարար Հակոբ Արշակյանը «Պրայդ Սիստեմս» ՍՊԸ-ին այս տարվա փետրվարին տրամադրել է մարտական զենքի արտադրության լիցենզիա՝ 3 տարի ժամկետով»: Պետական բյուջեից միջոցների տրամադրումն ու պետական ծրագրերի իրականացումը չեն կարող գաղտնիք լինել:
Այն, որ Մհեր Տերտերյանի ղեկավարած ընկերությունը 3 տարով մարտական զենքի արտադրության լիցենզիա է ստացել, սակայն պետպատվերի շրջանակներում իր պարտավորությունները չի կատարել եւ ժամկետի ավարտին չի դիմել ԲՏԱ նախարարություն` լիցենզիան երկարացնելու համար, հիմնավորում է ՀՀ բարձրտեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարության կողմից տրված եւ մեր ձեռքում հայտնված տեղեկանքը, ըստ որի` «Ընկերությանը 2021 թ. փետրվարի 12-ին նախարարության կողմից տրամադրվել է զենքի արտադրության թիվ «ԶԱ N 013» լիցենզիան՝ 3 տարի գործողության ժամկետով: Ընկերությանը տրամադրված լիցենզիայի ժամկետն ավարտվել է 2024 թ. փետրվարի 12-ին․․․ վերջինս լիցենզիայի գործողության դադարեցումից հետո նոր լիցենզիա ստանալու նպատակով չի դիմել նախարարություն»:
Մհեր Տերտերյանի պատիվն ու արժանապատվությունը արատավորելու որեւէ միտում, բնականաբար, չունենք, սակայն կարծում ենք, որ հանրային միջոցների ծախսերի արդյունավետության մասին Մհեր Տերտերյանը չէ, որ պետք է որոշի, թե ինչն է հրապարակման ենթակա, ինչը` ոչ: Եվ մեր պետության անվտանգության մասին հոգ տանելու լավագույն ապացույցը կլիներ նշված զենքի արտադրությունն իրականացնելը, այլ ոչ թե լրագրողներին ուղղված դասախոսություն կարդալը։
Սյուզան Սիմոնյան