Ռուսաստանում 3-4 միլիոն հայ է ապրում, հայերենը դարձրեք պետական երկրորդ լեզու
ՌԴ պետդումայի խոսնակ Վյաչեսլավ Վոլոդինն առաջարկել է Հայաստանի իշխանություններին երկրում օրենսդրորեն պաշտոնական կարգավիճակ տրամադրել ռուսերեն լեզվին, որպեսզի Ռուսաստանի տարածքում հնարավոր լինի ճանաչել հայկական վարորդական իրավունքները: «Ես կարող եմ միայն մի բան ասել, ամրագրեք այն (ռուսերեն լեզուն) որպես պաշտոնական լեզու, և այդ ժամանակ օրենքն ավտոմատ կընդգրկի նաև Հայաստանի Հանրապետությունը»,- ասել է Վոլոդինը Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովի նախագահ Արա Բաբլոյանի հետ հանդիպմանը, որի ժամանակ բարձրացվել է Ռուսաստանում ազգային վարորդական իրավունքներով աշխատելու արգելքի մասին հարցը: 2017 թվականի հունիսի 1-ից Ռուսաստանում ուժի մեջ է մտել օտարերկրյա վարորդական իրավունք ունեցող վարորդներին ՌԴ-ի տարածքում աշխատելն արգելող օրենքը։ Հուլիսի 14-ին Պետդուման օրենք է ընդունել, որի համաձայն՝ Ղրղզստանի, ինչպես նաեւ այլ երկրների քաղաքացիներին, որտեղ ռուսերենը պետական լեզու է, թույլատրվում է Ռուսաստանի տարածքում վարորդ աշխատել ազգային վարորդական իրավունքների հիման վրա։ ՌԴ պետդումայի խոսնակը, փաստորեն, առաջարկել է Հայաստանի իշխանություններին երկրում օրենսդրորեն պաշտոնական կարգավիճակ տրամադրել ռուսերենին, որպեսզի Ռուսաստանի տարածքում հնարավոր լինի ճանաչել հայկական վարորդական իրավունքները: Առաջարկը մեծ աղմուկ է բարձրացրել հայաստանյան հասարակական-քաղաքական շրջանակներում։ Լեզվաբան Դավիթ Գասպարյանի կարծիքով Հայաստանին նման առաջարկներով դիմում են՝ հաշվի առնելով մեր «թույլ, անկյալ, իրենցից կախված, ողորմելի վիճակը», սակայն ինչ վիճակում էլ մենք լինենք, պարոն Գասպարյանը հորդորում է մերժել նման առաջարկները: «Մենք, այո, ամեն ինչ պետք է անենք, որ մեր երեխաները փայլուն իմանան եւ ռուսերեն, եւ անգլերեն, դպրոցներում այս երկու լեզուները, հատկապես, պետք է լավ ուսուցանեն,լավ լեզու իմանալն անհրաժեշտություն է, սակայն պետական լեզու հռչակելը, ես չեմ հասկանում։ Անգամ Սովետմիության ժամանակ ռուսերենը Հայաստանում պետական լեզու չի եղել, ռուսերենը պետական լեզու էր ամբողջ Խորհրդային միության համար, բայց Հայաստանում պետական լեզուն հայերենն էր։ Այնպես որ մենք անկախություն ստանալու փոխարեն այնպես չլինի ետ-ետ գնանք։ Կտրականապես պետք է մերժել այդ առաջարկները եւ ոչ միայն մերժել, այլ մռութներին տալ, ասել, որ 3-4 միլիոն հայ է ապրում Ռուսաստանում, դե, հայերենն էլ Ռուսաստանում դարձրեք երկրորդ պետական լեզու։ Ինչ է եղել, ուկրաիներենը դարձրեք, ղազախերենը, այդպես չի չէ՞»,- վրդովված նկատեց Դավիթ Գասպարյանը։ Նրա կարծիքով անթույլատրելի է ուժային ներգործությունը․«Դրա համար բոլորը թքում են Ռուսաստանի վրա, մեկը չկա, որ մի բարի բան ասի, որովհետեւ բոլորին ճնշում է, սա ինչ բան է, թող մարդիկ ապրեն, էլի»։ Հարցրեցինք՝ եթե մեկ տարի առաջ հայաստանյան իշխանությունները կոշտ պատասխան տային ռուսերենը պետական լեզու հռչակելու Դմիտրի Կիսելյովի առաջարկին, այսօր նույն առաջարկը կկրկնվե՞ր․ «Ախր մենք շատ խեղճ ենք, շատ թույլ»,-այսպես պատասխանեց լեզվաբանը։ Ռուսերենը Հայաստանում երկրորդ պետական լեզու դարձնելու առաջարկից հետո Հայաստանում հակընդդեմ առաջարկներ են հնչում՝ կազմակերպել ԵԱՏՄ-ից դուրս գալու գործընթաց։ Դավիթ Գասպարյանին հարցրեցինք՝ իրատեսական է համարում նման գործընթացի կազմակերպումը: «Նախ ի՞նչ տվեց ԵՏՄ մտնելը, որ դուրս գան ինչ է շահելու»,- հարց հնչեցրեց Գասպարյանը։ Նրա կարծիքով նման հարցերը լրագրողական մակարդակում քննարկելը ճիշտ չէ․«Սրանք շատ լուրջ հարցեր են, չափազանց լուրջ հարցեր, ու եթե մի բան քննարկվում է, նշանակում է խորքում խնդիրներ կան։ Ճիշտ բանը չի քննարկվում, ասում են, ընդունվում է ու գնում»։ Դավիթ Գասպարյանը առհասարակ մտահոգված է իր խոսքով՝ փոքր ժողովուրդների ճակատագրով․« Մեր նման ժողովուրդները՝ անպաշտպան, այս հզոր մրցավազքի մեջ ինչ պետք է անեն։ Այս լեզվի, մյուս խնդիրները ընդամենը հավելված են, պետք է ռազմավարություն ճշտել, մարտավարություն»։ Անի Սահակյան