Պատերազմի սպասման հերթապահություն
«Հակառակորդն անկանխատեսելի է, ուստի ռազմական գործողությունների վերսկսումը շատ պատճառներ կարող է ունենալ»,-ՊՆ-ում այսօր լրագրողների հետ հանդիպմանն անդրադառնալով պատերազմի վերսկսման հավանականությանը, նշել է ՀՀ պաշտպանության նախարար Վիգեն Սարգսյանը: Բայց նա գրեթե համոզված է՝ լայնածավալ պատերազմ չպետք է սկսվի այն պատճառով, որ այդպես Ղարաբաղի հարցը չի կարող լուծվել. «Կա մեծ ռիսկ, որ այդ պատերազմի պարագայում Ադրբեջանը կարող է ստանալ անուղղելի վնաս՝ իր տնտեսության և պետության համար: Մտածված գնալ նման պատերազմի՝ անմտություն կլիներ վերջինիս կողմից: Դա չի բացառում հնարավոր էսկալացիաներ, թիրախային հարվածներ հասցնելու հնարավոր վտանգները: Քաղաքացիական, ժողովրդավարական վերահսկողություն չունեցող երկրում, ինչպիսին Ադրբեջանն է, նման որոշումներն ավելի հեշտ կարող են կայացվել: Մենք պետք է մշտապես պատրաստ լինենք, այլ ելք չկա: Այդ վտանգը չի կարող մեզ հիասթափեցնել այն աստիճան, որ մենք հրաժարվենք մեր երկիրը, մեր անվտանգությունը պաշտպանելու և խաղաղ իրավիճակում կառուցելու հեռանկարից: Մենք պետք է սովորենք ապրել տարածաշրջանին այն իրողության մեջ, որը կա՝ պահելով երկրի առաջընթացը բոլոր բնագավառներում»: Վիգեն Սարգսյանի խոսքը, այլ կերպ ասած` նշանակում է, որ հայկական կողմը չի բացառում ոչ միայն Բաքվի կողմից ռազմական ճանապարհով ԼՂ խնդիրը լուծելու հավանականության մեծ լինելը, այլև այդ երկրում նաև սոցիալ-տնտեսական խնդիրների առկայության պայմաններում Ալիևի կողմից պատերազմ հրահրելու ձեռնտու տարբերակի կիրառումը: Ասել է թե` պատերազմին սպասելու ռեժիմի հերթապահության մեջ ենք: Մեկ թեմա` Ադրբեջանին սպառազինության մատակարարման հարցը ևս եղել է ՀՀ ՊՆ նախարարի ելույթի թեման: «Ցանկացած զենքի մատակարարում Ադրբեջանին շատ բացասական եմ դիտում, առաջին պարզ պատճառով, որովհետև Ադրբեջանը անկանխատեսելի երկիր է ժողովրդական վերահոսկության մեխանիզմների բացակայության պատճառով, այդ առումով՝ լինի ռուսական զենք, իսրայելական զենք, թուրքական զենք, ցանկաված զենքի մատակարարում նոր ռիսկեր է սետղծում, որովհետև դժվար է կանխատեսել, թե այդ երկրում ով է կայացնելու որոշումներ ցանկացած պահի», ասում է Վիգեն Սարգսյանը։ Նրա խոսքով՝ Հայաստանը Ռուսաստանի հետ ունի փոխգործակցության ծրագիր։ «Դա ռազմավարական գործընկերության դաշնակցային հարաբերություններով պայմանավորված ռազմատեխնիկական, ռազմաքաղաքական փոխգործակցության ծրագիրն է: Մենք բավարարված ենք նրանով, թե ինչպես է այդ ծրագիրն իրականացվում, դա այն հավակնոտ ծրագիրն է, որը մենք պարբերաբար ընդլայնում ենք և պետք է ասեմ, որ մեր խնդիրները, որոնք մենք բարձրացնում ենք երկխոսության մեջ, շատ ավելի երկրարատև կայունացնող են, քան ուղղակի զենքի այս կամ այն քանակի մատակարարումը»։ Վիգեն Սարգսյանը նշել նաև, որ Հայաստանը ստանում է այն զենք-զինամթերքը, որը գնում է ՌԴ-ում. «Մենք ստանում ենք զենք-զինամթերք ռազմատեխնիկական փոխգործակցության շրջանակում, այն, ինչ գնում ենք, գնում ենք դաշնակցային սկզբունքով՝ Ռուսաստանի ներքին գներով և դա մեզ համար շատ կարևոր շուկա է զենքի ձեռքբերման համար»։ Փաստացի, Հայաստանի` սպառազինման, պաշտպանական ոլորտի պատասխանատուները պատկան մար մինները բացի այն «բոնուսը», որ Հայաստանը ՌԴ-ից սպառազինություն գնում է դաշնակցային սկզբունքով՝ Ռուսաստանի ներքին գներով, դա մեզ համար շատ կարևոր շուկա է զենքի ձեռքբերման համար, այլ ասելիք չունի: Այսինքն` միայն այն հանգամանքը, որ Հայաստանը կարողանում է ներքին գներով սպառազինություն ստանալ ՌԴ-ից` դա «փակում» է ՀՀ-ի կողմից ռազմավարական դաշնակցի` Հայաստանի հակառակորդ պետությանը ոչ ներքին գներով զինելով քաղաքականության նկատմամբ իրական խոչընդոտների ստեղծման հնարավորությունը: Իհարկե, թե՛ նախագահի, թե՛ պաշտպանության նախարարի մակարդակով Հայաստանի պաշտոնական Երևանը բազմիցս հայտարարել է, որ մեզ համար ուրախալի չէ, որ հայ զինվորները ռուսական զենքից են սպանվում, բայց... Սրա շարունակությունն այն է, ինչ ասվում է պաշտոնական Երևանի կողմից` որպես արդարացում: Վիգեն Սարգսյանն այսօր անդրադարձել է նաև հարցին, թե արդյոք երեկ կայացած Անվտանգության խորհրդի նիստում քննարկվե՞լ է Սիրիայում ռազմական գործողություններում հայկական զինված ուժերի մասնակցության հարցը: Նա հայտնել է, որ նիստերի օրակարգը գաղտնի է, այնուամենայնիվ ասաց, որ երեկ Սիրիա հումանիտար օգնությունից բացի լրացուցիչ ծրագիր, այդ թվում՝ զորք ուղարկելու հարց, չի քննարկվել: «Նման քննարկում, այնուամենայնիվ, չեմ բացառում: Գուցե իրավիճակ ստեղծվի և մենք ցանկություն ունենանք մասնակցել, բայց խոսքը ժամկետային զինծառայողներով մասնակցելու մասին չէ: Միայն պայմանագրային զինծառայողները և իրենց կամքով կարող են գործուղվել»,-նշեց նախարարը: Ի հակառակ պաշտոնական Երևանի ցանկության, փաստորեն, Հայաստանի մասնակցության վերաբերյալ որոշումը, չի բացառվում, այսինքն, եթե ՀԱՊԿ-ում որոշում կայացվի` Երևանը պետք է այն իրագործի: Մետաքսյա Շալունց