1000 ձերբակալվածներ ու կոշտ պահանջներ Պուտինին
Մոսկվայում սեպտեմբերի 8-ին նախատեսված են քաղաքային դումայի ընտրությունները: Ռուսաստանում բողոքի ցույցերը սկսվել են հուլիսին՝ այն բանից հետո, երբ ընտրական հանձնաժողովները հրաժարվեցին գրանցել ընդդիմադիր թեկնածուների գերիշխող մեծամասնությանը:
Ռուսաստանի մայրաքաղաքի քննչական կոմիտեն ձերբակալել է Մոսկվայի մարզի բնակիչ Վլադիսլավ Սինիցային՝ իրավապահ մարմինների աշխատակիցների զավակների նկատմամբ բռնի գործողությունների կոչերի համար: Գերատեսչության հաղորդագրության համաձայն՝ Սինիցան կասկածվում է Ռուսաստանի քրեական օրենսգրքի 282-րդ հոդվածի 2-րդ մասով նախատեսված հանցագործության մեջ, որը ենթադրում է մինչև 8 տարվա ազատազրկում:
Ռուսաստանցի իրավապահները պնդում են, որ հուլիսի 31-ին Սինիցան, ով համացանցում հայտնի է որպես Մաքս Ստեկլով, մի գրառում է հրապարակել, որում կոչ է արել բռնի գործողություններ ձեռնարկել ոստիկանների երեխաների նկատմամբ: Սինիցան Մոսկվայի ցույցերի աջակիցներից է, նրա բնակարանում կիրակի օրը կատարվել է խուզարկություն, առգրավվել են համակարգիչն ու հեռախոսները: Քննչական կոմիտեն մտադիր է դատարան դիմել Սինիցային կալանավորելու համար:
Բայց սա պատմության միայն առաջին մասն է: Այն, ինչ կատարվեց Սինիցայի ձերբակալությունից հետո, դարձավ թերևս ռուսաստանցիների կողմից ամենաշատը քննարկվող նորությունը երեկոյան: Ըստ «Ազատության»՝ Դաշնային ՆՏՎ հեռուստաընկերությունը իր պաշտոնական էջում հրապարակել է անանուն իրավապահների մի խմբի բաց նամակ-պատասխանը Սինիցային: Նամակում, մասնավորապես, այդ իրավապահները զգուշացնում են ընդդիմադիրներին՝ նշելով, թե գիտեն, որ ինչ-ինչ աղբյուրներից գումարներ ստանալով՝ նրանք փորձում են ապակայունացնել իրավիճակը Ռուսաստանում, որպեսզի իշխանության գան նորից օլիգարխները:
Իրավապահների անանուն խումբը գրում է նաև, թե իշխանությունները ընդդիմության նկատմամբ բավականին լիբերալ են, կոշտ չեն, և խոստանում է կոշտ արձագանք: «Ձեզնից ոմանք գրում են, թե կսպանեն մեր երեխաներին: Մենք հայտարարում ենք, որ մեր երեխաների յուրաքանչյուր արցունքի համար արյամբ կպատասխանեք՝ և՛ դուք, և՛ ձեր երեխաները», - ասված է նամակում: Սա թերևս մնար միայն համացանցում տարածված հերթական մի հայտարարություն, հատկապես որ անանուն է, սակայն այն հրապարակել է Ռուսաստանի դաշնային հեռուստաընկերությունը:
Ոստիկանությանն ու Ռոսգվարդիային զայրացրել է ընդդիմադիրների հնարքը՝ նրանք կարողանում են բացահայտել մեծամասամբ փակ դեմքերով գործող իրավապահների ինքնությունը՝ նույն համացանցի միջոցով, և հրապարակում են ցույցերին առավել դաժան գործելաոճով աչքի ընկնող իրավապահների անունները: Քննչական կոմիտեն հանգստյան օրերին քրեական գործ է հարուցել նաև Ալեքսեյ Նավալնու ղեկավարած Կոռուպցիայի դեմ հիմնադրամի վերաբերյալ․ հիմնադրամին իրավապահները կասկածում են փողերի լվացման և ֆինանսական մեքենայությունների մեջ:
Հիշեցնենք՝ անցած տարի Ալեքսեյ Նավալնին չէր կարողացել մասնակցել Ռուսաստանի նախագահի ընտրություններին հենց այն պատճառով, որ ունի դատվածություն հայտնի «Կիրովլես»-ի գործի» շրջանակում: Չնայած ձերբակալություններին, քրեական գործերին, որ հարուցվում են ընդդիմադիրների և ցուցարարների դեմ, հավաքները Մոսկվայի կենտրոնում շարունակվելու են նաև այս շաբաթ՝ օգոստոսի 10-ին: Համենայն դեպս, այդ մասին հայտարարել է Նավալնու թիմակից Լեոնիդ Վոլկովը՝ հավելելով, որ իրենք այլևս չեն դիմելու Մոսկվայի իշխանություններին բողոքի ակցիաները կազմակերպելու թույլտվության համար, քանի որ չեն համարում, թե Ռուսաստանի մայրաքաղաքի իշխանությունները լեգիտիմ են:
Միաժամանակ, Եվրոպան պահանջում է ազատել Մոսկվայում չարտոնված ցույցերի ընթացքում ձերբակալված հարյուրավոր մասնակիցներին: Եվրամիության արտաքին քաղաքականության և անվտանգության հարցերով գերագույն հանձնակատար Ֆեդերիկա Մոգերինիի խոսնակ Մայա Կոսիյանչիչը Բրյուսելում հայտարարել է, որ հավաքներ կազմակերպելու և կարծիք հայտնելու ազատությունը ժողովրդավարության հիմքերից մեկն է: «Անթույլատրելի է, երբ ընդդիմությանը փորձում են լռեցնել», - Թվիթերում գրել է Կոսիյանչիչը:
Այդ իրավիճակին է անդրադարձել նաև պաշտոնական Բեռլինը: Գերմանիան դատապարտել է Մոսկվայում ավելի քան հազար ընդդիմադիր ցուցարարների ձերբակալելու՝ Ռուսաստանի ոստիկանության գործելակերպը: Գերմանիայի արտգործնախարարությունը հայտարարել է, որ «անհամաչափ ուժի դիմելով՝ Ռուսաստանը խախտել է ազատ և արդար ընտրություններ երաշխավորելու հարցով ստանձնած միջազգային պարտավորությունները»:
Ըստ անկախ դիտորդների, հուլիսի 3-ին Մոսկվայում իրավապահների կողմից ձերբակալվել է առնվազն 1001 մարդ, իսկ դրանից մեկ շաբաթ առաջ մոսկովյան ոստիկանությունը նմանօրինակ ցույցի ընթացքում ավելի քան 1300 ակտիվիստի է ձերբակալել: Բեռլինը Ռուսաստանի իշխանություններից պահանջել է անհապաղ ազատ արձակել ձերբակալվածներին:
Մոսկվայում մեծ թվով մարդկանց բերման ենթարկելու կապակցությամբ դատապարտող հայտարարություն է տարածել նաև Amnesty International միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունը: «Չհիմնավորված պատճառաբանությամբ մարդկանց ձերբակալելը վերջին ժամանակաշրջանում դարձել է Կրեմլին բնորոշ գործելակերպ», նշել է Amnesty International-ը:
Մետաքսյա Շալունց