Տոնոյանի ամերիկյան սկանդալային ելույթն ու պատերազմի վտանգի արձանագրումը
Հայաստանի պաշտպանության նախարար Դավիթ Տոնոյանը Նյու Յորքում հայ համայնքի հետ հանդիպմանը հայտարարել է, որ «տարածքներ՝ անվտանգության դիմաց» ձևաչափ չի լինելու. «Ես՝ որպես պաշտպանության նախարար, ասում եմ, որ այդ ձևաչափը՝ «տարածքներ՝ խաղաղության դիմաց», չի լինելու, ես այն վերաձևակերպել եմ՝ «նոր պատերազմ՝ նոր տարածքների» դիմաց»:
Այնուհետև նա հավելել է. «Մենք խրամատային, անընդհատ պաշտպանական վիճակից ձերբազատվելու ենք, և ավելացնելու ենք այն ստորաբաժանումների քանակը, որոնք կարող են ռազմական գործողությունները տեղափոխել հակառակորդի տարածք»:
Պաշտոնական Բաքուն արդեն իսկ շտապել է արձագանքել Տոնոյանի հայտարարությանը: Ինչպես հաղորդում են ադրբեջանական լրատվական կայքերը, Ադրբեջանի ԱԳՆ մամուլի ծառայության ղեկավար Վագիֆ Դարգյաղլին արձագանքել է ՀՀ պաշտպանության նախարար Դավիթ Տոնոյանի նշյալ հայտարարությանը:
Պաշտոնական Բաքուն տարակուսած է, այդ ինչպես է ՀՀ վարչապետը դրական գնահատել Վիեննայում Փաշինյան-Ալիև բանակցությունները, եթե հաջորդ օրը ՀՀ պաշտպանության նախարարը նման հայտարարությամբ է հանդես գալիս: Ըստ Ադրբեջանի ԱԳՆ-ի, սա վկայում է այն մասին, որ Հայաստանի իշխանական օղակներում քաոս է տիրում:
Այնուհետև, Ադրբեջանի ԱԳն-ից քարոզչական բնույթի տեքստում շարադրել են հայկական բանակի խոցելիության և ադրբեջանական բանակի անխոցելիության վերաբերյալ մի նյութ, իսկ Տոնոյանի հայտարարությունը որակել են որպես «աբսուրդային»: «Տոնոյանի հայտարարությամբ պաշտոնական Երևանը սպառնում է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությանը: Դա անհարգալից վերաբերմունք է միջազգային իրավունքի և նորմերի նկատմամբ»,- նշել են Ադրբեջանի ԱԳՆ-ից:
Այսպես, Վիեննայում Փաշինյան-Ալիև բանակցություններից հետո Տոնոյանի հայտարարությունն ամենևին էլ պատահական չէ: Այսպիսի տոնայնությամբ հայտարարությունն, իրականում, ցույց է տալիս, որ հայկական կողմը գիտակցում է այն բարդ մթնոլորտը, որն առկա է ղարաբաղյան կարգավորման գործընթացում ընդհանրապես:
Իրականում, ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը, միջնորդները փորձում են ապահովել բանակցությունների շարունակականությունը: Սակայն դա բարդ է այսօրվա դրությամբ, որքան էլ Փաշինյանն ու Ալիևն ունենալով հակադիր դիրքորոշումներ՝ փորձեն ցույց տալ, թե բանակցությունները կառուցողական մթնոլորտում են ընթանում, միևնույն է՝ Ալիևն այլ բան է ակնկալում, Փաշինյանը հայտարարում է այլ բան, դրան գումարած՝ շեշտում, որ հայկական կողմի համար անհասկանալի են կարգավորման սկզբունքները, դրանք լրացուցիչ պարզաբանման կարիք ունեն:
Հետևաբար, Տոնոյանի ամերիկյան ելույթը միանգամայն արտացոլում է այսօր Հայաստանի իշխանությունների ձևավորած արցախյան կարգավորման շուրջ մթնոլորտը: Քանի որ ամեն վայրկյան Ադրբեջանից կարող են սադրանքներ լինել, ընդհուպ՝ մինչև պատերազմի բռնկում, ՀՀ ՊՆ-ն իր հայտարարությամբ ցույց է տալիս, որ պատրաստ է ցանկացած տարբերակի, նույնիսկ պատերազմի:
Թամար Բագրատունի