Որտեղի՞ց ենք վերցնելու այդ միջոցները, դեռ մնում է անհայտ

Հայկական կողմը որոշել է հրաժարվել Հայկական ԱԷԿ-ի երկրորդ էներգաբլոկի վերանորոգման նպատակով 2015 թ. պայմանագրով նախատեսված ռուսական վարկից՝ հայտարարելով, որ կայանում կիսատ մնացած աշխատանքներն ավարտի կհասցվեն սեփական միջոցներով:

Ճիշտ է, թե որտեղից ենք վերցնելու այդ միջոցները, դեռ մնում է անհայտ:
Հիշեցնեմ, որ հայ-ռուսական միջպետական պայմանագրով նախատեսվում է 270 մլն դոլար վարկի տրամադրում՝ տարեկան 3% տոկոսադրույքով: Խնդիրն ակնհայտորեն ունի տնտեսական ու քաղաքական շերտեր.

1. Ռուսական վարկը տրամադրվում է բավականին հարմար պայմաններով: Տարեկան 3% տոկոսադրույքը կարող ենք անգամ ոչ շուկայական համարել, երբ համեմատում ենք այն հետխորհրդային տարածքում Մոսկվայի կողմից տրամադրվող «միջուկային վարկերի» հետ: Օրինակ, Բելառուսում ատոմակայանի կառուցման վարկը Մոսկվան տրամադրել է 5,5%-ով: Սակայն անգամ այս արտոնյալ պայմանները չնպաստեցին աշխատանքի արդյունավետ պլանավորմանն ու կազմակերպմանը: Խնդիրը Հայաստանի էներգետիկ համակարգի ճգնաժամային վիճակն է, արտադրվող էլեկտրաէներգիայի ծավալների շարունակական անկումը, ինչի արդյունքում ԱԷԿ-ի վարկի մարումը երկրում էլեկտրաէներգյաի սակագների վրա ձևավորում է բեռ 2 դրամի չափով: Հաշվի առնելով համաճարակի պայամաններում էլեկտրաէներգիայի արտադրության կտրուկ անկումը՝ համակարգն այլևս ի վիճակի չէ դիմադրել:

Ավելին, Հայկական ԱԷԿ-ի մոդեռնիզացման ծրագիրը հաստատված է ՄԱԳԱՏԷ-ի կողմից և ունի իմպերատիվ բնույթ: Ուստի, ծրագրի հնարավոր ձախողումը նաև ռիսկեր է ստեղծում միջազգային ինստիտուտների հանդեպ Հայաստանի ստանձնած պարտավորությունների կատարման տեսանկյունից:

2. Ինչպես «Գազպրոմ Արմենիայի» ՀԾԿՀ ներկայացված հայտը, ինչպես Հարավկովկասյան երկաթուղու կոնցեսիայի խզման «Դոմոկլեսյան սուրը», այնպես էլ ԱԷԿ-ի վարկային պայմանագրի չեղարկումը վկայում են հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա խորքային խնդիրների մասին, որոնց հաղթահարումը գնալով ավելի ու ավելի բարդ է դառնում: Միջուկային էներգետիկան մշտապես եղել է հայ-ռուսական հարաբերությունների առանցքային անվտանգային բաղադրիչներից մեկը: Այն հարվածի տակ դնելը հանգեցնելու է ճգնաժամի: Ու ոչ միայն էներգետիկայում: Ադրբեջանի կողմից սեփական ատոմակայանի կառուցման ակտիվ փորձերի պայմաններում մեզ հույժ անհրաժեշտ է պահպանել «խաղաղ ատոմ» զարգացնող երկրի բարձր ռազմավարական կարգավիճակը:

Վահե Դավթյանի ֆեյսբուքյան էջից