Եթե հետամնացությունը դա է ,երբ տղամարդը կին է սիրում,ես հետամնաց եմ.Մերուժան Տեր-Գուլանյան

Հարցազրույց գրող Մերուժան Տեր-Գուլանյանի և բեմադրիչ Նիկոլայ Ծատուրյանի հետ:/Մաս 1-ին/

-1,5 տարի առաջ երկրում փոփոխություններ տեղի ունեցան,մեծ սպասումներ կային,բավականին ժամանակ է անցել,ի՞նչ ունենք և ի՞նչ դուրս եկավ ջրի երես:

Մերուժան Տեր-Գուլանյան.Ինչ որ դուրս եկավ ուրախալի չէ,աշխատանքը չկա,չի երևում, ժողովուրդը ոգևորված էր,ուրախ էր, ուրախությամբ բերեց իշխանության :Ցավոք,այսօր արդյունքը չի երևում,ամեն ինչ մնաց խոսքի մեջ:Երկրի ներքին կյանքը ինձ չի անհանգստացնում,ինձ մռահոգում է երկրի սահմանների հարցը,սարսափելի տխուր է,երբ Նախիջանից կրակում են,և կրակում են ոչ թե ազատագրված տարածքների սահմանագծի վրա,այլ Հայաստանի Հանրապետության վրա:Ադրբեջանը ՀՀ-ի վրա կրակում է,ես չգիտեմ,թե դրա դեմն ինչպես պետք է առնել,միայն ասելով,թե մենք պայմանավորվել ենք,որ չկրակեն,կամ քիչ կրակեն,կամ դիպուկահարները ետ քաշե՞ն: Եթե Նախիջևանի ավտոնոմ հանրապետությունից կրակում են մեզ վրա ,մենք էլ պետք է կրակենք:Չգիտես ինչու մենք շատ քաղաքավարի ենք մեզ պահում և ստացվում է այնպես ,որ ՀՀ-ն գնդակոծության տակ է:Գորիսի ճանապարհին աջի վրա հողապատնեշ է արված,դա նրանից է,որ այդ բարձրունքում տարածները գրավել էին և այնտեղից կրակում էին մեզ վրա:Երջանկահիշատ Վազգեն Սարգսյանը մի խումբ տղաներով մի գիշերում ադրբեջանցիներին այնտեղից քշեց, և այդ բարձրունքները մնացին մեր ձեռքում:Զարմանալիորեն մեզ վրա կրակում են,այն դեպքում,որ մեր դիրքերը շատ ավելի հարմար են կրակելու համար ,իսկ իրենք փոսի մեջ են:

-Առաջարկում եք կրակե՞լ:

Մերուժան Տեր-Գուլանյան.Այո,և թույլ չտալ առաջ գալ:

-Գուցե հետևանքների մասին են մտածո՞ւմ մերոնք:

Մերուժան Տեր-Գուլանյան.Ադրբեջանցիների նպատակն այն է,որ հետևանքը լինի այն,որ հայերը անըհդատ լարվածության մեջ մնան և լքեն Հայստանը,մենք չենք հասկանո՞ւմ դա,ուրեմն մենք պետք է կրակենք :

Նիկոլայ Ծատուրյան.Իրենք կրակում են,դա իրենց ցանկությունն է,դա իրենց քաղաքականությունն է, մենք էլ պետք է դիմադրենք,մենք էլ կրակե՞նք:Ամբողջ աշխարհը այնպես իրար խառնված, մենք միակը չենք:Ադրբեջանցիները նպատակն է,որ հայերը փախնեն Հայաստանից,բայց իրենք չեն պատճառը,հայի մեջ է դա,անընդհատ գնան,գնան,այս գաղթականությունը ե՞րբ պետք է վերանա մեր միջից: Շատ մարդկանց գիտեմ Մոսկվա են գնում,Ամերիկա,ես շատ գոհ եմ,որ թե տղաս,թե աղջիկս,թե ես ,թե տիկինս այստեղ ենք,և չենք ուզում գնալ: Պետք է զոհողություններ լինեն,հեշտ բան չէ հայրենասիրությունը,իսկ մեզ մոտ դա ընդամենը բաժակաճառ է:

Պատասխանը վտանգներ է պարունակում,ինչ իմանաս ինչ կլինի,ասված ոչ անի մի ռուբ ընկնի ատոմակայանի վրա,դա արդեն վերջն է: Ինչու եմ ասում պատահական,քանի որ իրավունք չունեն կրակել,հետո այդ ամենը կտարածվի թե Թուրքիայի ,թե Ադբեջանի վրա :Մենք ասում ենք կկրակենք նավթամուղի վրա,պետք է շատ ճիշտ դիվանագիտություն իրականացել…

-Կարծես ստացվում էր ,մեր նոր վարչապետը կարողանում է Ալիևի հետ բանակցել,արդյունքը տեսնում ենք:

Նիկոլայ Ծատուրյան.Ինչ-որ չափով ստացվում է,կրակոցները չեն ավելացել,դեռ պակասել են, բայց չեն կարող վերանալ ինչքան էլ ուզում են իրար հետ պայմանվորվեն:Բանակում ծառայող ուսանող ունեի ,Արցախից եկավ,հարցրեցի ՝կրակում էին,ասաց,որ մենք էլ էինք կարկում,տղաները հավաքվում են,երկու հատ խփում ,նրանք էլ պատասխանում են :Հրահանգավորված չէ:

-Նախորդ նախագահները,հատկապես վերջին երկուսը լավ գիտեին ադրբեջանիցներին,թշնամուն շատ լավ էին ճանաչում,մեր ներկայից վարչապետի մոտ փորձառության պակաս կա,թե՞ դա ավելի օգտակար է և նոր էջից է փորձում հարաբերություններ ձևավորել:

Մերուժան Տեր-Գուլանյան.Նոր էջ չկա,պարզապես հին էջը պետք է շարունակել և շարունակել արդեն մի քիչ ավելի խիստ կանոններով,որովհետև բազմաթիվ որոշումներ են ընդունվել, հազար անգամ ասվել է,արվել է,այդ ամբողջ տարիների աշխատանք է,այդ տարիների աշխատանքը չի կարելի դնել մի կողմ կամ ջնջել, զարմացել եմ Նոր Հայաստան արտայատության վրա:Ինչ է նշանակում Նոր Հայաստան,Հայաստանը 10 000 տարի գոյություն ունի,լավ է չեն ասուն նոր հայ,այնպես պետք է անել,որ հայը մնա Հայաստանում:

Մեր բնավորության մեջ դա կա,դա ցեղական խնդիր է,դա մեր տեսակի խնդիրն է, բայց այդ տեսակը մեղք չունի,այդ տեսակը պետություն չի ունեցել,դրա համար է գնացել,հիմա ունենք,ինչու ենք գնում:

-Ինչու ենք մենք հեշտ հանձնում,մարտահրավերները միանգամից ընդունում ենք: Եթե շարքային քաղաքացին կարող է միանգմից ընդունել և ծափահարել,որն է դերը արվեստագետի և մտավորականի,որ պետք է կասկածի և հարցեր տա, սակայն տեսնում ենք,որ իրենք էլ են իրենք այդպես պահում մի շարք հարցերում,ինչու՞:

Մերուժան Տեր-Գուլանյան.Ես այդպես չեմ պահում,կասկածներ ուներ,հարցեր,խորը թախիծ կա:Ես ոչ ոքից և ոչնչից չեմ վեխենում,ես իմ կյանքը այնպես եմ ապրել,որ ոչ պապ եմ ստանել,ոչ տերտեր:

Նիկոլայ Ծատուրյան.Ինչի համար է այս լռությունը արվեստի,մշակույթի մարդկանց կողմից,քանի որ իրենք էլ են մի քիչ շվարած,հիմա այն պրոցեսն է,որ պետք է անալիզ անել հասկանլու համար,թե ինչն է ճիշտ,ինչը սխալ:

-Կարող են ընդամենը կասկածել:

Նիկոլայ Ծատուրյան.Ես անձամբ քաղաքագետ չեմ,որ ճիշտ ուղություն տամ,ես արվեստագետ եմ և ես իմ գործով դա անում եմ:Հիմա ես բեմադրում եմ մի ներկայացում,որը շատ սիմվոլիկ և յուրաքնաչյուր հանդիսատես կհասկանա ինչի մասին է խոսքը՝ապրել վանդակում,թե դուրս գալ այդ վանդակից և ճախրել,այսօր շատերը դեպի վանդակ են ուզում գնալ:

-Եթե նայենք՝ամենամեծ վանդակի մեջ հենց ԱՄՆ-ն է և Չինաստանը :

Նիկոլայ Ծատուրյան.Վանդակից դուրսը նշանակում է սրտի,մտքի վանդակից:Կոռուպցիայի դեմ պայքարի մասին են խոսում,բա որ անտառները հատում են,դա ինչ է ,ես լսել եմ ,որ 5000 դրամով աշխատանք են առաջարկում,չեն ուզում ,այ մարդ,5000 դրամը ամիսը 150000 է,գողանամ,այս գողությունը մեր մեջ մտած է:

Մերուժան Տեր-Գուլանյան.Ժողովրդին գող մի անվանեք,ժողովրդին գող դարձնում են ,մեր ժողովուրդը երբևէ գող չի եղել,բոլորի մեջ գող էլ կա,բոզ էլ:Մենք էլ դրանց մի մասն ենք,մեր մեջ էլ կան նմանները,բայց մեր ազգին բնութագրական չէ դա: Ինչ կոռուպցիա,ենթադրենք նախկին նախագահները բոլորն անխտիր կոռումպացված են եղել,իշխանությունները նույնպես, ես երկու անգամ պատգամավոր եմ ընտրվել,բայց ես ապշում եմ մեր այսօրվա խորհրդարանի վրա,մեծ թղթերի վրա բոլորի ազգանութնները դիմացը գրված դրված են,նման բան չի եղել ոչ ԳԽ-ում,ոչ այն ժամանակվա ԱԺ-ում,խորհրդարանի նախագահը նրանց ազգանունները չգիտի՞,թե որ մենք սովորենք,ամոթ է թող դա հանեն:

-Կանանց և երեխաների նկատմամբ բռնություն.վերջին օրերի ամենաշրջանառվող թեման:

Մերուժան Տեր-Գուլանյան.Ամենաանհեթեթ նախագիծն է,Հայաստանը ամենաքիչ բռնություն ունեցող երկիրն է,թող հաշվարկեն բոլոր այն երկրները ,որտեղ այդ օրենքը գործում է,նույն եվրոպական երկրներում շատ ավելի բռնություններ,բռնաբարություններ կան,քան Հայաստանում:Հայաստանը ներքին օրենքներվ է ապրում,ազգի ամենամեծ հատկանիշը սեփական ավանդույթը պահպանելն է:Դա չգրված օրենքն է,իսկ հայ ժողովուրդը հիմնականում չգրված օրենքով է ապրում՝հարևանը հարևանի,ազգականը ազգականի հետ:Այդ Ստամբուլյան կոնվենցիայի մասին ասեմ,որ ստորագրելը մի բան է ,հաստատելը մի այլ բան, վատ են արել,որ ստորագրել են,ուրիշ է դա հերքել:

-Երբ դառնում ես ԵԽ անդամ,մեխանիկորեն շատ բաներ ես ստորագրում,բայց վավերացնելը այյլ բան է,կարող ես հրաժարվել:


Մերուժան Տեր-Գուլանյան.Մենք պետք է օգնենք,որ հրաժարվեն,սա մտավորականության գործն է: Ես էսսե տպագրեցի,կոչվում է Եվրոպայի առևանգումը,Արևելքից բազմաթիվ ցեղեր եկան, ոչ ոք չկարողացավ Եվրոպան առևանգել,Եվրոպան ինքն իրեն առևանգեց իր օրենքներով,Եվորպայի պես չքնաղ աշխարահմասն իրեն առևանգում է իր ներսից ,մարդու իրավուքներ հասկացողույթւնը հռչակելով և ամենատարօրինակ օրենքներն է ընդունում :

-Ասում են տարօրինակ եք՝ձեր հարևանի տանը շեղվածի նկատմամբ բռնություն կա,դուք չեք ուզում տեսնել:

Մերուժան Տեր-Գուլանյան.Եթե հետամնացությունը դա է ,երբ տղամարդը կին է սիրում,ես հետամնաց եմ:

-Իրենց ակտիվությունը այս փոփոխությունից հետո նկատելի է,թե՞ արհեստական է:

Նիկոլայ Ծատուրյան.Հայտնի է,որ Հայաստանը մտնում է ամենակարգապահ երկրենրի շարքի մեջ ,բռնություններ,նման բաներ չկան:

-Այն ժամանակ դաշնակցական Աղվան Վարդանյանն ասաց՝ես չեմ կարող կողմ քվերակել այս ուժին,որի հետևում մութ,անհասկանալի ուժեր կան,հիմա 1,5 տարի իշխանության են,իրավուքն ունի՞ այդ կարծիքը հնչելու:

Մերուժան Տեր-Գուլանյան.Ես էլ եմ այդ կարծիքին ,որ ետևում ուժ կա, և այդ ուժը մեր օգտին չէ,մեր դեմ է այդ ուժը և շատ մարդիկ այդ ուժի ձեռքին գործիք են ընդդեմ ազգի,ազգի հունդի:

-Մի քանիսը մատնանշեք:

Մերուժան Տեր-Գուլանյան.Ակնհայտ երևում է,տարօրինակ բաներ են կատարվում,մեկն իրեն հռչակում է ՍԴ նախագահ և ԱԺ-ն ծափահարում է,ինչ է սա նշանակում դա,այդ տղային ես չեմ ճանաչում,կարող է լավ տղա է, բայց ինչ է նշանակում, ինչին եք ծափահարում,մտածեք ինչի մասին է խոսքը,ես վախենում եմ:Ես վախենում եմ չվախեցողներից ,որ իրենց թվում է,թե ինչ ուզեն կանեն ,իրենցից առաջ էլի տղաներ կային ,որ իրենց թվում էր ,թե ինչ ուզեն կանեն:

-Բավականին ուժեղ տղաներ:

Մերուժան Տեր-Գուլանյան.Գիտենք,թե հետո ինչ եղավ,կրկնեմ՝վախենում եմ նրանցից,ովքեր չեն վախենում,ամենամեծ վտանգը այնտեղ է:Լուրջ դիմակայություն կա,տաքսու վարորդները ամեն ինչ գիտեն,տաքսիով եմ ման գալիս, ինձ ճանաչում են դեմքով ,զրուցում են հետս,և բարեկաների ,ազգականների հետ զրուցում եմ,բոլոր էլ կարծես ինչ որ բանի են պատրաստվում,լուրջ բանի,որը կարող է վատ վերջանալ:

-Ո՞ւմ համար

Մերուժան Տեր-Գուլանյան.Որոշ մարդկանց,դա կլինի:

-Վստա՞հ եք:

Մերուժան Տեր-Գուլանյան.Վերջերս բանաստեղծություն տպեցի Հրապարակ թերթում.

Թողեք ապրենք, տղերք, թողեք մենք էլ ապրենք,-
Դուք էլ ապրեք` Աստծո հաշտությունը հագած,
Այս չհասկացված ցեղի առաջնորդը դուք չեք,
Դուք ցերեկվա աստղ եք` իրիկունը հանգած:
Եվ մի ուրախացեք, որ ուրիշն է լալու,-
Իբրեւ` արդարություն հրեշտակներ չկան,
Ինչ որ դուք արեցիք` ձեր դիմաց է գալու,
Եվ ձեր լացը լսող ուրիշ տղերք կգան:

Նիկոլայ Ծատուրյան.Բոլոր երևույթները ինչի մասին խոսում ենք, Ամերիկան,Ֆրանսիան ,Իտալիան,ո՞ր երկիրն է դա սարքում:

Մերուժան Տեր-Գուլանյան.Ոչ Անգլիան,ոչ Ֆրանսիան,ոչ էլ Իտալիան,ուրիշ երկրներ կան,ուրիշ կազմակերպություններ կան,որոնք Ֆրանսիայի և Իտալիայի գլխին էլ են սարքում:

-Դուք էլ եք մտածում,որ այդ ուժերն են,թե դուք մտածում եք,թե այդ տղերքն ամեն ինչ վերցրեցին:

Նիկոլայ Ծատուրյան. Ոչ ոք նման բան չի անում,իրենք են ամբողջը կազմակերպեել,և այդ միասեռականությունը մի բանի է միտված ,500 միլիոն բնակչություն մնա աշխարհի վրա:

Շարունակությունն՝այստեղ

Հարցազրույցը՝Նաիրա Բաղդասարյանի

դիտվել է 992 անգամ
Լրահոս
Այսօր ընթանում ենք խաչելության խորհրդով՝ մատնված, դավաճանված՝ խաղաղության համբույրի պատրվակի ներքո Պատգամավորներից մինչև ՊԵԿ օպերլիազորներ․ թանկարժեք ժամացույց հայտարարագրած պաշտոնյաները. «Հետք» Վիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ Երևանում․ կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են․ կա վիրավոր Վթարային ջրանջատում է սպասվում մի շարք հասցեներում Ի՞նչ հիմքով են ուզում պետականացնել «Գրողների միության» և «Նկարիչների միության» շենքերը. Դատախազության տեղեկանքը Հայաստանում ԵՄ առաքելությունը վերածվում է ՆԱՏՕ-ի առաքելության. ՌԴ ԱԳՆ ՀՀ իշխանությունը ամեն կերպ մոռացության է տալիս Արցախն ու Արցախի հարցը. ՀՅԴ Բյուրո Բաղանիսցիները զայրացած են. վրդովված են իշխանության հայտարարություններից․ «Հայաստան» խմբակցություն Խելքի աշաեցե՜ք. Նիկոլին սպասարկող և թուրքերին բացահայտ ծառայողի պահվածք դրսևորող սույն քայլիստ երեսփոխանը ուրիշների գործակալ լինելու մասին է խոսում... Թուրքիան ԱՄՆ-ի հետ բանակցություններ է սկսել Ուկրաինային զինամթերք մատակարարելու հարցով Հայկազ Բաղմանյանը հերքում է Սուրիկ Խաչատրյանից 10 մլն դրամ պարտք վերցնելը․ Հետք «Ջերմուկի» ապակյա շիշը կոտրվել է և դրա բեկորը դիպել է քաղաքացու աչքին Լարսը բաց է ՀՀ ղեկավարությունը միտումնավոր փլուզում է հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ․ Լավրով Գողացել են «Գոյ» թատրոնի անձնակազմի սեփական գույքը Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են «Nissan»-ն ու «Ford Transit»-ը. վարորդները հիվանդանոցում են Բաքուն ռազմական է հռչակել օկուպացված Ստեփանակերտի մարզամշակութային համալիրը Ավագ հինգշաբթին Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում Աբովյան քաղաքի մոտ բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան ու «Mercedes»-ը Ապացույցներ են ձեռք բերվել, որ «Կրոկուս Սիթի Հոլ»-ի ահաբեկիչները կապ ունեն ուկրաինացի ազգայնականների հետ. ՌԴ Քննչական կոմիտե ՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ճանապարհներ․ Լարսը բաց է Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան Ստացվում է՝ «ժողովրդավարության բաստիոնի» կառավարչի համար ես, Վազգենը, Դոնալդ Թրամփն ու Ջո Բայդենը խnւլիգաններ ենք․ Դուք նու՞յնպես այդպես եք կարծում․ Սամսոնյանի բաց նամակը՝ ԱՄՆ դեսպանին
Ամենաընթերցվածները
Շուտով
Մարտի 29-ին՝ ժամը 14։30-ին, Հայելի ակումբի հյուրն է Միկա Բադալյանը Մարտի 29-ին՝ ժամը 13։00-ին, Հայելի ակումբի հյուրն է Տիրան Լոքմագօզյանը Մարտի 29-ին՝ ժամը 14։00-ին, Հայելի ակումբի հյուրն է Կարապետ Մինասյանը (Արդարադատության նախարարի նախկին տեղակալ) Մարտի 29-ին՝ ժամը 16։30-ին, Հայելի ակումբի հյուրն է Մարինա Խաչատրյանը Մարտի 29-ին՝ ժամը 15։00-ին, Հայելի ակումբի հյուրն է վերլուծաբան Արգիշտի Կիվիրյանը Մարտի 29-ին՝ ժամը 15։30-ին, Հայելի ակումբի հյուրն է Գառնիկ Դավթյանը Մարտի 28-ին՝ ժամը 16։00-ին, Հայելի ակումբի հյուրն է Նաիրի Հոխիկյանը Մարտի 28-ին՝ ժամը 15։00-ին, Հայելի ակումբի հյուրն է Հովհաննես Իշխանյանը Մարտի 28-ին՝ ժամը 14։00-ին, Հայելի ակումբի հյուրն է Սերգեյ Շաքարյանցը Մարտի 28-ին՝ ժամը 13։00-ին, Հայելի ակումբի հյուրն է Ձյունիկ Աղաջանյանը
Հետևեք մեզ Viber-ում https://cutt.ly/5wn8sJBS
Hayeli.am