Ռուհանին խաղի մեջ. ղարաբաղյան խիստ ուղերձ Ալիևին
Իրանի Իսլամական Հանրապետության նախագահ Հասան Ռուհանին մարտի 28-ին պաշտոնական այցով ժամանել է Ադրբեջան: Արդեն իսկ հայտնի է, որ Ռուհանիի պաշտոնական այցի ընթացքում երկու երկրների միջև մի շարք միջկառավարական համաձայնագրեր են ստորագրվել։ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը ստորագրված մի շարք փաստաթղթերից առանձնացրել է երկուսը՝ մեկը վերաբերում է Կասպից ծովում երկու երկրների համատեղ աշխատանքին, մյուսը՝ Աստարա-Ռեշտ երկաթգծի կառուցմանը։ Ըստ Ալիևի՝ այդ փաստաթղթերը «պատմական նշանակություն ունեն»։ Ադրբեջանի նախագահը հայտարարել է, որ Իրանի հետ համատեղ կառուցվող Աստարա-Ռեշտ երկաթգիծը, որը «Հյուսիս-Հարավ» նախագծի մաս է հանդիսանում, ամբողջ Եվրասիական տարածաշրջանի համար նոր հնարավորություններ կբացի։ «Հյուսիս-Հարավ» տրանսպորտային միջանցքը կոչված է միացնելու Հյուսիսային Եվրոպան Հարավարևելյան Ասիայի հետ, այդ թվում՝ միավորել Ադրբեջանի, Իրանի ու Ռուսաստանի երկաթգծերը։ Ալիևը նշել է, որ տրանսպորտային միջանցքի բացակայող հատվածը՝ Աստարա-Ռեշտը, կկառուցվի մոտ ապագայում։ «Այս ամենին զուգահեռ՝ մենք արդեն սկսել ենք ակտիվորեն աշխատել «Հարավ-Արևմուտք» տրանսպորտային միջանցքի ստեղծման ուղղությամբ, և ապագայում «Հյուսիս-Հարավ» և «Արևելք-Արևմուտք» տրանսպորտային միջանցքները կմիացվեն»,- ասել է Ադրբեջանի նախագահը։ Իրանի նախագահը նույնպես ընդգծել է «Հյուսիս-Հարավ» տրանսպորտային միջանցքի, ինչպես նաև դրա մաս կազմող Ռեշտ-Աստարայի կարևորությունը։ Բացի Ադրբեջան-Իրան առևտրա-տնտեսական-տրանսպորտային համագործակցության ծրագրերի մասին հայտարարություններից, սակայն, Բաքվում հնչել է հայտարարություն, որը կարևոր է հայկական կողմի համար: ԼՂ հակամարտությունը պետք է կարգավորվի դիվանագիտական ճանապարհով, ասել է Ռուհանին: «Մենք կարծում ենք, որ տարածաշրջանային հարցերը պետք է դիվանագիտական ճանապարհով լուծում ստանան։ Մեր կարծիքով՝ Եմենի խնդիրը պետք է դիվանագիտական ճանապարհով լուծում գտնի։ Ռազմական լուծում գոյություն չունի»,-նշել է Իրանի նախագահը։ Ռուհանիի խոսքով՝ անհրաժեշտ է ԼՂ հակամարտությանը լուծում տալ բանակցությունների միջոցով։ «Տարածաշրջանում կայունությունն անհրաժեշտ է ամրապնդել երկու երկրների՝ Հայաստանի և Ադրբեջանի ջանքերով։ Մենք ուրախ ենք, որ այդ ուղղությամբ դիվանագիտական ջանքեր են գործադրվում։ Երկրների տարածքային ամբողջականության, տարածաշրջանի քաղաքական աշխարհագրության պաշտպանությունը մեզ համար շատ կարևոր նշանակություն ունի»,-ասել է Իրանի նախագահը։ Այն, որ Թեհրանը մշտապես հանդես է գալիս տարածաշրջանում որպես կայունության կողմնակից՝ հայտնի է դեռ ղարաբաղյան պատերազմի ժամանակներից: Սակայն, կարևոր է, որ Իրանի նախագահն այսպիսի հայտարարությամբ է հանդես գալիս հենց Բաքվում, Ալիևի հետ բանակցությունների ֆոնին: Իրանի «մեսիջը» շատ հստակ է, Հայաստանի և Ադրբեջանի հարևան երկիրը ձգտելու է հասնել նրան, որ այս տարածաշրջանը հանգիստ լինի: Այլ կերպ ասած՝ Բաքվում Ռուհանին Ալիևին հասկացնել է տվել, որ Իրանի համար ձեռնտու չի լարումը ղարաբաղյան ճակատում: Իսկ ո՞վ է լարվածության մեծացման կողմնակիցը... Պարզ է, որ դրանում շահագրգիռ է բացառապես Ալիևը: Ուրեմն, Թեհրանի ուղերձն ու սլաքները հստակ են ու միանշանակ: Ըստ ամենայնի, Թեհրանը ունի նոր մտահոգություններ Ալիևի կողմից սադրանքների գնալու ուղղությամբ և հարկ է համարել հենց Բաքվում Թեհրանի դիրքորոշումը հստակ ընդգծել՝ հրապարակային: Թամար Բագրատունի