Սոդոմ-Գոմոր ՀՀԿ-ից մինչեւ Ծառուկյան դաշինք․ ով ում է սպասարկում
Ազգային ժողովում, արտահերթ նիստը սկսվեց վիճաբանությամբ ու ակնհայտ էր, որ վերջում «սալյուտ» էր տրաքելու: ԱԺ նախագահ Արա Բաբլոյանը քվեարկության դրեց «Քրեական դատավարության օրենսգրքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին եւ կից օրինագծերի փաթեթը առաջին ընթերցմամբ ընդունելու մասին հարց: Այն ընդունվեց 60 կողմ եւ 34 դեմ ձայներով: Կողմ ձայների մեջ հաշվարկվեց նաեւ Արփինե Հովհաննիսյանի ձայնը, ով ներկա չէր, սակայն նամակով տեղեկացրել էր ԱԺ նախագահին իր դիրքորոշումը:Այս առնչությամբ, Ելք-ի պատգամավոր Արտակ Զեյնալյանը հայտարարեց. «Արփինե Հովհաննիսյանն այս ընթացքում չի եկել Հայաստան, երբ արտահերթ նիստի օրակարգն է հաստատվել, ինչպե՞ս է տվել իր դրական եզրակացությունը: Հրապարակեք նրա նամակը, դա էլեկտրոնային ստորագրությամբ փաստաթո՞ւղթ է»:Արա Բաբլոյանը նշեց, որ էլեկտրոնային փոստով կամ գրավոր է ուղարկել. «Դուք կարող եք մոտենալ քարտուղարություն ճշտել, ես պարտավոր չեմ նամակն այստեղ ունենալ»:Արտակ Զեյնալյանը նկատեց, որ ԱԺ կանոնակարգը նախատեսում է, որ ամեն անգամ քվեարկությունից առաջ պետք է բացվի ծրարը եւ տեղում իմանանք, թե նա ինչպես է քվեարկելու, նախապես ոչ ոք չպետք է դա իմանա, ինչին տեղից արձագանքեց ԱԺ փոխնախագահ Էդուարդ Շարմազանովը. ««Ոնց չգիտենք, մեր ֆրակցիայի անդամ է, կարող ա՞ թաքուն ա, արա»: Սակայն իրավիճակն ավելի սրվեց, երբ երկրորդ ընթերցմամբ ընդունվեց Հայաստանի Հանրապետության դատական օրենսգրքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին օրենքի նախագիծը: ԱԺ «Ելք» դաշինքի պատգամավորներ Արտակ Զեյնալյանը, Էդմոն Մարուքյանը եւ Նիկոլ Փաշինյանը նշեցին, որ իրենց խմբակցությունը չի մասնակցելու քվեարկությանը: Ծառուկյան դաշինքից էլ նույնաբովանդակ ելույթով հանդես եկավ Գեւորգ Պետրոսյանը։ Նախագիծն ընդունվեց 63 կողմ ձայնով եւ վճռորոշ դեր խաղաց Ծառուկյան դաշինքի պատգամավոր Նապոլեոն Ազիզյանի ձայնը, այլապես օրենքը չէր ընդունվի։ Ընդմիջման պահին ՀՀԿ-ական պատգամավորներըշնորհակալություն հայտնեցին Նապոլեոն Ազիզյանին, ՀՀԿ-ին «փրկելու» համար: Էդուարդ Շարմազանովն էլ մոտեցավ ու համբուրեց նրան ասելով՝ «Պաչեցինք, ճամփու դրեցինք»: Բայց մինչեւ բանը դրան կհասներ դաշինքի ներսում արդեն կռիվ էր ընկել, Սերգեյ Բագրատյանը տեսնելով Ազիզյանի քվեարկությունը տեղից հայհոյել էր վերջինին, կողքի նստածներին հարցնելով թե «Էս ․․․ ինչի կողմ քվեարկեց»։ Բագրատյանի հայհոյանքը լսելով հոր ընկերոջ թասիբին էր կանգնել ԱԺ նախկին պատգամավոր Աբրահամ Մանուկյանի որդին՝ Արթուր Մանուկյանը։ Հետո թիմակիցների միջեւ ծագած վիճաբանությունը շարունակվեց Ծառուկյանի փեսա Դավիթ Մանուկյանի աշխատասենյակում, կողմերը քաշքշել են իրար, սակայն թիմակիցներին հաջողվել է բաժանել պատգամավորներին։ Այդ ընթացքում Նապոլեոն Ազիզյանը հասցրեց պարզաբանել, որ իրենց խմբակցությունը նախապես քննարկել է ու որոշել կողմ քվեարկել այդ նախագծին, սակայն վերջին պահին տեսնելով ընդդիմադիր մյուս գործընկերների պահվածքը փոշմանել են, ինքն էլ մեխանիկորեն կողմ է քվեարկել։ Սակայն հարց է առաջանում, եթե ողջ խմբակցությունը վերջին պահին լսել ու չի մասնակցել քվեարկությանը, ինչն է ստիպել Նապոլեոն Ազիզյանին թիմում «սպիտակ ագռավ» դառնալ, դժվար է ասել, ինչպես դժվար է հավատալ, թե Նապոլեոն Ազիզյանը ինքնագլուխ կգնար նման քվեարկության։ Ի դեպ, նա քվեարկությունից հետո դիմում է ներկայացրել ԱԺ քարտուղարություն՝ անվավեր համարելու այն, սակայն եթե , իսկապես, Ազիզյանը շփոթվել էր, կարող էր տեղում հայտարարել այդ մասին, իսկ եթե չի հայտարարել, ապա դա ավելի է խորացնում կասկածները։ Կամ էլ կարող ենք հետեւություն անել, որ պառլամենտական կառավարման համակարգի օրենսդիր մարմնի ներկայացուցիչը տեղյակ չէ ԱԺ կանոնակարգ օրենքին եւ չգիտի, որ սխալ քվեարկության ժամանակ պետք է տեղում բարձրաձայնել այդ մասին։ Չի բացառվում, որ ԲՀԿ-ն սովորության համաձայն մեկ «անհնազանդի» միջոցով հերթական անգամ փրկության է հասել ՀՀԿ-ին, իսկ խմբակցությունը չի մասնակցել, քանի որ գործընկեր ընդդիմադիրներն էլ նույնն են արել։ Ի դեպ, ուշագրավ է Դավիթ Հարությունյանի աջակցությունը Ծառուկյան դաշինքին։ Նա լրագրողներին քվեարկությունից ու բարձրացած աղմուկից հետո ասաց, որ այս օրենքի հետ կապված` 63 ձայնի խնդիր չկար. Արդարադատության նախարարը նշեց, որ խոսքը վերաբերում է ոչ թե դատական օրենսգրքին, այլ գործող դատական օրենսգրքում տեղի ունեցող փոփոխություններին: «Կարծես թե դահլիճում ևս կար շփոթ, և քննադատություններ էին հնչում, որոնք այդ օրենքով չէին կարգավորվում: Ինչ վերաբերում է` արդյո՞ք սահմանադրական օրենք է գործող դատական օրենքում փոփոխություններ կատարելը, իմ կարծիքով` ոչ, սահմանադրական օրենք չէ»,- բացատրեց նախարարը: Նա նաև հավելեց, որ սահմանադրական օրենք է այն կանոնակարգը, որով կարգավորվում է այս ԱԺ-ի աշխատանքը: «Սահմանադրական օրենք է նաև այն դատական օրենսգիրքը, որը ես այսօր ներկայացնում եմ, բայց ոչ այն փոփոխությունները, որ երեկ ներկայացնում էր իմ օգնականը, դրանք տարբեր են: Այն օրենսգիրքը, որը ես ներկայացնում եմ, անդրադարձ է կատարում Սահմանադրությամբ նախատեսված հարցերին»,- ասաց նախարարը: Դիտարկմանը` ԱԺ նախագահ Բաբլոյանը հայտարարեց, որ սահմանադրական օրենք է, և հաստատելու համար հարկավոր է պատգամավորների ձայների 3/5-ը, Հարութունյանը պատասխանեց. «Կարծում եմ, որ շփոթմունքը հենց այդտեղից է եկել, սա սահմանադրական օրենք չէ: Որովհետև այն հարցերը, որ չեն կարգավորվում Սահմանադրությամբ, կարող ես կարգավորել այլ օրենքներով. անունը կդնես դատական օրենսգիրք, թե` որևէ այլ օրենք, ոչ մի տարբերություն չկա»: Սակայն ՀՀԿ-ական իրավաբանները նախարարի հայտարարությունից հետո պնդում էին, որ սահմանադրական է։ Մնում է եզրակացնել, որ ինչպես Ծառուկյան դաշինքում անձնազոհաբար նետվեցին ՀՀԿ-ին փրկելու գործին, այպես էլ եղավ պատասխանը, արդարադատությանը նախարարը պատրաստ է ստել, միայն թե փրկի Ծառուկյանի հեղինակությունը։ Իսկ այս ամենից պարզ է դառնում, թե ինչ ոչ պրոֆեսիոնալ կարգավիճակում է հայրենի խորհրդարանը։ Անի Սահակյան