Քո «ճիշտ» ճանապարհով գնում ենք գրողի ծոցը․․․

Փաշինյանն ասում է ․ «Ճի՞շտ է ճանապարհը, թե սխալ՝ կախված է նրանից, թե ուր ես գնում»։
Առաջին հայացքից  խելացի ասույթ է թվում, բայց միայն առաջին հայացքից։ Իրականում այն իր մեջ պարունակում է վտանգավոր մտածողություն։  Ո՞րն է վտանգը։ Նա ակնարկում է, որ ճանապարհի լավ կամ վատ լինելը բացարձակ արժեք չէ։ Բացարձակ արժեք է, թե  ուր ենք գնում։ Հանրությունը տեղյակ չէ, թե իրեն ու՞ր տանում Փաշինյանը։ Այն երթուղին, որ  նստել ենք, մեզ Տուն չի տանում։ Եթե նպատակը անդունդն է, ուրեմն անդունդ տանող ճանապարհը «ճիշտ» է։ Եթե նպատակը կործանումն է, ապա կործանման ուղին էլ «ճիշտ» է։ Այսինքն՝ այստեղ «ճիշտ» և «սխալ» բառերը կորցնում են իրենց արժեքը ու վերածվում են պարզ գործիքների՝ արդարացնելու ցանկացած ընտրություն։ Սրա մեջ է վտանգը։

Փաշինյանը բացատրում է, որ ճանապարհի իմաստը կախված է նպատակից, բայց լռում է ամենակարևոր հարցի շուրջ՝ ո՞րն է նպատակը։ Երբ իրական նպատակը թաքցված է կամ ձևակերպվում է գեղեցիկ բառերով («խաղաղություն», «զարգացում»), իսկ արդյունքը հողերի կորուստն ու պետականության թուլացումն է, ապա պարզվում է, որ «ճիշտ ճանապարհով» մենք հասել ենք հենց այնտեղ, որտեղից վախենում էինք՝ անդունդի եզրին։ Վտանգը  խորանում է․ մարդը, կոնկրետ դեպքում նկատի ունեմ Փաշինյանին,  կարող է համոզված լինել, որ գնում է դեպի «լույսը», բայց մեզ տանել դեպի անդունդ՝ ամենալավատեսական մոտեցման դեպքում։ Համոզված եմ, որ Փաշինյանը  գիտի, թե ուր է մեզ տանում, ում ծոցը։ Հանրությունը գոռում է՝ գնում ենք, դեպի անդունդ, Փաշինյանն ասում է մենք հարթ ու ասֆալտած, հեշտ ճանապարհով ենք գնում։ Այստեղից էլ առաջանում  է հանրային հեգնական արձագանքը․ «Դե հիմա հստակ , կարճ ու կոնկրետ ասեք դեպի ուր ենք գնում, առանց հեքիաթ պատմելու , առանց ֆռռռռացնելու ու ջուր ծեծելու։ Մենք տեսնում ենք, որ անդունդ ենք գնում»։ Փաշինյանը  կարող է ասել․ «Ճիշտ ճանապարհով ենք գնում»։ Ճիշտ կլինի այն դեպքում,  երբ Փաշինյանի  նպատակը համընկնի ժողովրդի նպատակի հետ։ Իսկ երբ նպատակը տարբեր է՝ իր «ճիշտը» դառնում է ժողովրդի, երկրի կործանումը և կարելի միանշանակ ասել՝ քո «ճիշտ»  ճանապարհով գնում ենք անդունդ,  գրողի ծոցը․․․

Հասմիկ Բաբաջանյան

hraparak.am