Ռուսների թույլ տված 3 խոշոր սխալները՝ հայկական հարցում
Հայկական հարցում երեք հիմնական սխալները՝ Առաջինը՝ չմիջամտել, երբ Փաշինյանն եկավ իշխանության. Սա, ըստ երևույթին, դաս դարձավ, և երբ դա տեղի ունեցավ Բելառուսում, մենք վճռականորեն հայտարարեցինք, որ դա թույլ չենք տա։
Երկրորդ սխալը՝ պատերազմի ժամանակ, երբ եղավ պարտություն, երբ Հայաստանի գլխավոր շտաբը վերջնագիր ներկայացրեց Փաշինյանին՝ պահանջելով նրա հրաժարականը։ Ո՞վ է կանչել գեներալներին, որ նրանց խանգարեն դա անել։ Ռուսաստանի գլխավոր շտաբը, Հայաստանում բոլորը դա գիտեն, այս մասին միլիոնավոր անգամներ են գրվել։ Եվ երրորդ. Երբ 2021 թվականին Հայաստանում ընտրություններ էին, մեր մասնակցությունը զրոյական էր։
-Ինչո՞ւ:
-Որովհետև տրամաբանությունը սա էր՝ այս տղան թույլ է, թող գործը վերջացնի։ Այն ժամանակ Ուկրաինա չկար, և բոլորը կարծում էին, որ մենք հետագա որոշում կայացնելու ենք այնտեղ։ Մենք մտածեցինք, որ կարող ենք օգտագործել այն: Բայց պարզվեց, որ նա օգտագործել է դրանք։ Նա այդ հարցերի լուծումը փոխանցել է Բրյուսելին ու Վաշինգտոնին։
Իսկ հիմա ո՞վ չի ուզում, որ Փաշինյանը փոխվի Հայաստանում. Մոսկվա. Իսկ ինչո՞ւ։ Եթե այսօր հաղթի ռուսամետ թեկնածուն, շատ լուրջ վերլուծաբանների կարծիքով, նրան սատարելու կարիք կլինի։ Նա նաև որոշակի դիրքորոշումներ կընդունի Թուրքիայի և Ադրբեջանի նկատմամբ, ինչը կարող է լարվածություն ստեղծել Հայաստանի և այս պետությունների միջև, ինչը կպահանջի Ռուսաստանի միջամտությունը, և դա Ռուսաստանի համար լիովին հարմար և հարմարավետ չի լինի ներկա իրավիճակում։ Ստացվում է, որ հիմա Փաշինյանը միլիոն անգամ ավելի շահութաբեր է, քան նախկինում էր. Նա բոլոր հարթակներում ռազմատենչ հակառուսական հայտարարություններ է անում, ընդունում է Հռոմի ստատուտը։ Երբ ուզում ես ձեռքերդ լվանալ, դա ձեռնտու է։
- Ղարաբաղի հարցում պարզ է. Բայց Հայաստանն ինքը կորած չէ՞։
«Այսօր Հայաստանում, այն ամենի լույսի ներքո, ինչ տեղի է ունեցել, երբ Փաշինյանի բոլոր լրատվամիջոցների ջանքերով Ղարաբաղի կորստի պատասխանատվությունն ընկնում է Ռուսաստանի վրա, շատերն այլևս չեն ցանկանում ունենալ ռուսամետ քաղաքական գործիչ։
- Ռուսաստանը Հարավային Կովկասում մնալու ողջամիտ ռազմավարություններ ունի՞:
- Ո՞վ ինչի մասին է հիմա մտածում։ Նրանք կփորձեն մեզ համոզել, որ մենք պետք է այնպես անենք, որ ղարաբաղցիները հետ վերադառնան։ Նրանք արդեն մեկ անգամ են վերադարձել՝ 2020 թվականի պատերազմից հետո։ Նրանք հավատում էին Ռուսաստանին, ռուս խաղաղապահներին։ Եվ ինչ-որ մեկը պաշտպանե՞լ է նրանց: Հիմա ասում են՝ մնացեք գոնե մի քանի հազար։ Մենք ֆորմալ պատճառ կունենանք խաղաղապահներին այնտեղ պահելու մինչև 2025 թվականը, գուցե նույնիսկ երկարաձգելու այն... Բայց ես դրան չեմ հավատում։ Հիմա ոչ ոք հետ չի գա։ Նման հիասթափություն. Տասը ամիս նրանք չէին կարողանում ապաշրջափակել Լաչինի միջանցքը, որը գտնվում է ռուս խաղաղապահների գոտում և Լեռնային Ղարաբաղը կապում է Հայաստանի հետ։ Սա դժվար է մոռանալ:
- Այսինքն՝ Ռուսաստանի համար ելք չկա՞ ինչ-որ բանից կառչելու համար:
«Միգուցե մենք հիմա չպետք է արգելափակենք իշխանափոխությունը Հայաստանում. Ուրիշ մարդ կգա, ինչ-որ բան կփոխվի։
Որոշակի հանգամանքներում դրական փոփոխություններ կարող են լինել ղարաբաղցի հայերի ճակատագրում։ Նրանք կվերադառնան իրենց տները ռուս խաղաղապահների հովանու ներքո։ Հայ-ռուսական հարաբերությունները կբարելավվեն, հայ ժողովրդի մեջ կվերականգնվի ավանդական համակրանքն ու վստահությունը ռուսական պետության և հատկապես ռուս զինվորի ու սպայի նկատմամբ։ Վերջապես, Ռուսաստանը հնարավորություն կունենա ևս մեկ անգամ ամրապնդելու իր ներկայությունը Հարավային Կովկասում։ Դրա համար միայն քիչ բան է անհրաժեշտ՝ Ուկրաինայում հատուկ ռազմական գործողության փառահեղ հաղթանակը և այս գործողության հայտարարված նպատակների իրականացումը։ Սա կնշանակի Ռուսաստանի հաղթանակ ոչ միայն Ուկրաինայի, այլեւ միացյալ Արեւմուտքի նկատմամբ։ Սա նշանակում է, որ Ռուսաստանը պատերազմից դուրս կգա որպես շատ ավելի ուժեղ պետություն՝ վստահ իր ուժերին ու հնարավորություններին։
Այս պայմաններում Ռուսաստանը կունենա ազատ ձեռքեր՝ իր երկարաժամկետ շահերից ելնելով Հարավային Կովկասում առավել վճռական ու բովանդակալից քաղաքականություն վարելու համար՝ առանց Թուրքիային ու Ադրբեջանին լրջորեն դիտարկելու։ Սա կստիպի և՛ Էրդողանին, և՛ Ալիևին զսպել իրենց ախորժակը, դադարել իրենց այդքան ինքնավստահ և լկտիաբար պահել և հասկանալ, թե ով է տան շեֆը։ Թեև այս սցենարի իրականացումը պահանջում է մեծ ջանք, քաղաքական կամք և վճռականություն, բայց ես ընդունում եմ, որ այս սցենարը իրագործելի է։
Հարցազրույցի թարգմանությունը՝ Մանե Ամիրխանյան։