Երբ խոսում են վիճակագրությունն ու սպանությունները
Հայաստանում վերջին ամիսներին քրեական իրավիճակը կրկին լարված է: Հանրապետության տարբեր քաղաքներում, տարբեր ժամանակներում տեղի են ունենում զինված ռազբորկաներ, կրիմինալ խմբերի բախումներ, որոնց ժամանակ, դժբախտաբար մարդկային ճակատագրեր են կանգ առնում։ Արդեն իսկ կա հաշվարկ, որ 10 սպանված և 10 վիրավոր կա 3 ամսում, ընդ որում՝ սա միայն հրազենից կատարված դեպքերի վիճակագրությունը։ Սեպտեմբերի 14-ին՝ երեկ Երեւանի կենտրոնի բանուկ հատվածում տեղի ունեցած կրակահերթը, որին զոհ է գնացել մեկ անձ ու եւս մեկը վիրավորվել է, կրկին առաջացրել է հասարակության զայրույթն ընդդեմ ոստիկանության, նրա անգործության, բացառապես իշխանության անվտանգությունը պահպանելու, քաղաքական ձերբակալություններ կատարելու եւ այլնի մասին։ Տարբեր կողմից հարցադրումներ են հնչում՝ Հայաստանում ինչու է պետության ուսերին բեռ դարձել ոստիկանական ուռճացված համակարգը, ինչու են տարեցտարի ավելացնում Ոստիկանության բյուջեն, երբ երկրում ոչ հանցագործությունների թիվն է նվազում, ոչ էլ հասարակական կարգի ապահովման մակարդակն է բարձրանում եւ ոչ էլ կրիմինալ վիճակը նահանջում, եթե չասենք հակառակը։ Եւ ահա այստեղ է, որ հարց է բարձրանում՝ գուցե մենք որպես պետություն լավ չե՞նք նայում մեր ոստիկանությանը: Այս հարցին պատասխանելու համար ներկայացնենք վիճակագրությունը: Նախ արձանագրենք, որ Հայաստանը աշխարհի ամենաոստիկանացված պետությունների շարքում է: Իհարկե կոնկրետ ցուցանիշ չի հրապարակվում, ոստիկանությունն այդ տվյալը խիստ գաղտնի է պահում։ Նշենք, սակայն, որ ըստ ՄԱԿ-ի տվյալների՝ տարբեր երկրների միջին վիճակագրական ցուցանիշներով, 100 հազար բնակչին բաժին է ընկնում ոստիկանության մոտ 300 աշխատակից: Հայաստանում այդ ցուցանիշը մոտ 1000 է: Այսինքն՝ Հայաստանում յուրաքանչյուր 100 հազար բնակչի հաշվով կա մոտ 1000 ոստիկան, ինչն ավելի քան 3 անգամ գերազանցում է համաշխարհային միջին ցուցանիշը: Իսկ ինչպե՞ս է ֆինանսավորվում ոստիկանությունը պետբյուջեից։ Պարզվում է՝ վերջին մի քանի տարիներին «Հասարակական կարգի պահպանություն եւ անվտանգություն» հոդվածով ՀՀ պետբյուջեից հատկացված գումարները բացառապես աճել են։ 2010թ. - 34.7 մլրդ դր. 2011թ. - 36.8 մլրդ դր. 2012թ. - 37.8 մլրդ դր. 2013թ. - 46.3 մլրդ դր. 2014թ. - 52.4 մլրդ դր. 2015թ. - 61.7 մլրդ դր. Պարզ երեւում է, որ 6 տարիների ընթացքում ոստիկանությանը պետբյուջեից, այսինքն՝ հարկատուների հաշվին հատկացված գումարները գրեթե կրկնապատկվել են՝ 34.7 մլրդ դրամից հասնելով 61.7 մլրդ դրամի։ Եւ ի՞նչ արդյունք՝ դատենք յուրաքանչյուրս, կամ էլ եկեք այդ անշնորհակալ գործն էլ թողնենք վիճակագրությանը։ Վերջին տասը տարվա ընթացքում, ըստ պաշտոնական վիճակագրության, Հայաստանում հանցագործությունների թիվը նույնպես կրկնապատկվել է՝ 9 հազարից հասնելով 18 հազարի։ Այսինքն՝ ինչպես պարզ է դառնում այս թվերից որքան ոստիկանությանը հատկացվող գումարը մեծանում է հանցագործությունների թիվը ավելանում է, հասարակական կարգի ապահովման մակարդակն էլ՝ իջնում։ Անի Սահակյան