Ինքնիշխանության կորուստի և նվաստացուցիչ քայլերի բացառմամբ
Օգոստոսի 23-ին Հայաստանի հանրապետության անկախության հռչակագրի ընդունման տարելիցի օրը Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսյանը աշխատանքային այցով մեկնեց Ռուսաստանի Դաշնություն՝ Սոչի, որտեղ հանդիպելու է ՌԴ Նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ: Ըստ նախագահականի տարածած հաղորդագրության` նախատեսվում է, որ երկու երկրների ղեկավարները կքննարկեն մի շարք ոլորտներում՝ քաղաքական, տնտեսական, հումանիտար, մշակութային երկկողմ փոխգործակցության օրակարգի առանցքային հարցեր, ինչպես նաև կանդրադառնան Նախագահ Սերժ Սարգսյանի այս տարվա մարտին Ռուսաստան կատարած պաշտոնական այցի ընթացքում ձեռքբերված պայմանավորվածությունների իրագործման ընթացքին: «Բարձր մակարդակի բանակցությունների ժամանակ անդրադարձ կլինի նաև ԵԱՏՄ և ՀԱՊԿ շրջանակներում համագործակցության զարգացման հեռանկարին առնչվող հարցերին: Նախատեսվում է, որ հանդիպմանը նախագահները կարծիքներ կփոխանակեն միջազգային և տարածաշրջանային արդիական հարցերի, այդ թվում՝ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման շուրջ»: Ապագայում կայանալու է Նալբանդյան-Մամեդյարով հանդիպում, ինչը, իհարկե, կարևոր է, սակայն հազիվ թե Պուտին-Սարգսյանի հանդիպման համար ԱԳ նախարարների հանդիպման առիթը դառնար: Հայաստան-Ռուսաստան հարաբերություններում ավելի խորքային հարցեր կան, և Սարգսյան-Պուտին հանդիպման ավելի լուրջ պատճառներ: Վերջին շրջանում ռուսաստանյան տարբեր շրջանակներ, տարբեր «տրամաչափի» ռուսաստանցի փորձագետներ ու մեկնաբաններ սկսել են դժգոհել Հայաստանում հակառուսական տրամադրությունների աճից: Ամեն ինչ, կարելի է ասել, ավելի առարկայական դարձավ հուլիսին Հայաստանի կողմից ՆԱՏՕ-ի երկու զորավարժություններին մասնակցությունից հետո, որոշ մեկնաբաններ, ինչպես ասում են «թույն» ու «խայթողներ» չխնայեցին: Բացի այդ Իրանի, Իսրայելի, Չինաստանի հետաքրքրվածությունը Հայաստանով, դեպի ԵՄ Հայաստանի տարածքի ռազմավարական նշանակության գիտակցումը այս կարևոր փուլում, և դրա համատեքստում Հայաստանի հնարավոր մասնակցությունը տարբեր ծրագրերում, իրանական գազի վաճառքից` մինչև Հայաստանով ԵՄ դուրս գալու տեսլականները, Մոսկվային, մեղմ ասած, կարող են անհանգստացնել: Գումարած այս ամենին` Ռուսաստան-Արևմուտք օր-օրի սրացող, ԱՄՆ-Ռուսաստան` կրիտիկականի հասնող հարաբերությունները կարող են շատ կոնկրետ անդրադառնալ Հայաստան-ԵՄ, Հայաստան-ԱՄՆ հարաբերությունների վրա: Պուտինը կարող է պահանջել Սերժ Սարգսյանից ուղղակի արգելափակել հարաբերությունների խորացման հեռանկարները «որոշ ժամանակով», իսկ դա կարող է ուղղակիորեն անդրադառնալ այս նոյեմբերին Հայաստանի կողմից ԵՄ-ի հետ նոր փաստաթղթի ստորագրման գործընթացի վրա: Ու դա կլինի երկրորդ, բայց ուժգնությամբ արդեն աննախադեպ խայտառակությունը, եթե Հայաստանը հրաժարվի նոյեմբերին ԵՄ-ի հետ ստորագրել փաստաթուղթը: Հայաստանի հանրապետության անկախության հռչակագրի ընդունման տարելիցի օրը` Օգոստոսի 23-ին Սերժ Սարգսյան-Վլադիմիր Պուտին հանդիպումը կարող է Հայաստանի ինքնիշխանության կորստի, Հայաստանը նսեմացման հերթական փուլի մեկնարկի մի իսկական փորձ դառնալ, նաև` փորձություն Սերժ Սարգսյանի համար: Թամար Բագրատունի