Ցեղասպանությունն էլ ինչպե՞ս է լինում 21-րդ դարում. Վերջապես «արթնացան»
Արդեն 48 ժամից ավելի է ադրբեջանցիները փակ են պահում Արցախը Հայաստանին կապող միակ ճանապարհը՝ Լաչինի միջանցքը,
Հայաստանն Արցախին կապող միակ ճանապարհը, հիշեցնենք, որ փակ է դեկտեմբերի 12-ի առավոտից։ Շուշիի հատվածում միջանցքը փակած ադրբեջանցիներն իրենց անվանում են՝ «բնապահպաններ», ճանապարհի հենց մեջտեղում վրաններ են տեղադրել, խարույկ վառել, ճանապարհը փակ է նաև շտապօգնության մեքենաների համար։
Երեկ երեկոյան էլ Ադրբեջանը խափանել է նաև Արցախի գազամատակարարումը:
Արցախում ճգնաժամային այս իրավիճակի երկրորդը միայն՝ միջազգային հանրությունը վերջապես արթնացավ:
Եվրամիությունը կոչ է արել Ադրբեջանի իշխանություններին՝ ապահովել Լաչինի միջանցքով տեղաշարժի ազատությունն ու անվտանգությունը՝ համաձայն 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության։ «Տեղաշարժի ազատության սահմանափակումները զգալի անհանգստություն են պատճառում տեղի բնակչությանն ու հումանիտար մտահոգություններ առաջացնում»,- հայտարարել է Եվրամիության Արտաքին քաղաքականության հարցերով մամուլի խոսնակ Պետեր Ստանոն՝ հավելելով, թե «այլ մտահոգությունները կարող են և պետք է լուծվեն կողմերի երկխոսության և խորհրդակցությունների միջոցով»։
Եվրամիությունը նաև վերահաստատում է զսպվածություն ցուցաբերելու իր կոչը և պատրաստակամություն հայտնում աջակցել այդ ջանքերին։ Խոսնակի հայտարարությունում նաև նշվում է, որ Միությունը դեկտեմբերի սկզբից է լուրջ մտահոգությամբ հետևում Լաչինի միջանցքի շուրջ տեղի ունեցող զարգացումներին։ Պետեր Ստանոն թվիթերյան գրառմամբ նշել է, որ Եվրամիությունը նաև մտահոգված է Ղարաբաղի գազամատակարարումը անջատելու մասին հաղորդումներով:
Ֆրանսիան էլ կոչ է անում վերականգնել Լաչինի միջանցքով երթևեկությունն առանց նախապայմանների։ Այս մասին ասվում է Ֆրանսիայի արտգործնախարարության հաղորդագրությունում։ «Ֆրանսիան կոչ է անում վերականգնել Լաչինի միջանցքով Լեռնային Ղարաբաղի մատակարարումը առանց որևէ պայմանի՝ հարգելով այնտեղ բնակվող բնակչության իրավունքները», - ասվում է երեքշաբթի օրը տարածված կոմյունիկեի մեջ։
Փարիզը նաև հիշեցրել է «հրադադարի մասին 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության դրույթների պահպանման անհրաժեշտությունը»։ «Ադրբեջանը պարտավորվել է երաշխավորել Լաչինի միջանցքով երկու ուղղություններով մարդկանց, տրանսպորտի և ապրանքների տեղաշարժի անվտանգությունը», - ընդգծում է Ֆրանսիայի արտգործնախարարությունը:
Ադրբեջանի կողմից Արցախը Հայաստանին կապող միակ ճանապարհի արգելափակման հետևանքով փաստացի շրջափակված են Շուշիի շրջանի Մեծ շեն, Հին շեն, Եղծահող և Լիսագոր համայնքները: Արցախից հաղորդում են, որ ճանապարհի փակման պատճառով սննդամթերքի, մասնավորապես, հացի և ալյուրի, ինչպես նաև առաջին անհրաժեշտության այլ ապրանքների մատակարարումը դեպի տվյալ բնակավայրեր Արցախից չի իրականացվում:
Լաչինի միջանցքի փակումը ծանր մարդասիրական հետևանքներ ունի և խոչընդոտում է խաղաղության գործընթացին, հայտարարել է ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի խոսնակը: «Կոչ ենք անում Ադրբեջանի կառավարությանը վերականգնել ազատ տեղաշարժը միջանցքով: Առաջ գնալու ճանապարհը բանակցություններն են», - գրել է Նեդ Փրայսը Թվիթերում:
Խոսնակը թեմային անդրադարձել է նաև երեքշաբթի օրը Պետդեպարտամենտում կայացած ճեպազրույցի ժամանակ: Փրայսը մատնանշել է իր թվիթերյան գրառումը՝ մանրամասնելով. - «Մենք հստակեցրել ենք, որ Լաչինի միջանցքի փակումը ծանր հումանիտար հետևանքներ ունի: Այն հետ է մղում խաղաղ գործընթացը: Կոչ ենք անում Ադրբեջանի կառավարությանը վերականգնել ազատ տեղաշարժը միջանցքով: Ճանապարհը դեպի առաջ բանակցությունների միջոցով է»:
Պետդեպարտամենտի խոսնակը հատուկ ընդգծել է, որ էներգետիկ ենթակառուցվածքի խափանումը, ինչի մասին հաղորդումներ են ստացվում, կարող է հումանիտար ճգնաժամ առաջացնել՝ «հատկապես երբ մուտք ենք գործում ձմռան ամիսներ»: «Եթե դա միտումնավոր է, անընդունելի է Լեռնային Ղարաբաղի քաղաքացիական բնակչության թիրախավորումը», - հայտարարել է Նեդ Փրայսը:
Ցեղասպանությունն էլ ինչպե՞ս է լինում 21-րդ դարում, եթե ոչ այս կերպ: Էլ ի՞նչ պետք է անի Ադրբեջանը, որպեսզի քաղաքակիրթ աշխարհը, կամ ինչպես ընդունված է ասել՝ միջազգային հանրությունը հասկանա, որ Բաքուն իր հայատյաց քաղաքականությամբ ոչ թե խաղաղության է ձգտում հասնել Հայաստանի ու Արցախի հետ, այլ՝ հայերի ոչնչացման:
Մետաքսյա Շալունց