ՀՀ դաշնակիցները մեզ են դատապարտում. ՀԱՊԿ-ականները չեն դատապարտում Ադրբեջանի ագրեսիան, քանի որ չգիտեն ՀՀ սահմանները
Թուրք-ադրբեջանական տանդեմի հարձակումը ոչ միայն Հայաստանի տարածքում է, այլև՝ քարոզչական դաշտում: Գրեթե երկու շաբաթ է թուրք-ադրբեջանական միասնությունը շարունակում է կեղծիքի ու ապատեղեկատվության շքերթը...
Պաշտոնական Անկարան Երևանին է մեղադրում սահմանային լարվածության համար և հորդորում վերադառնալ բանակցությունների սեղան: Թուրքիայի ԱԳ նախարարն այսօր պնդել է, թե Հայաստանը խաղաղության հնարավորությունից օգտվելու փոխարեն սադրում է: «Հայաստանը պետք է դասեր քաղի և խաղաղություն ուզի: Ադրբեջանը խաղաղության պայմանագիր է առաջարկել, որին մենք աջակցում ենք: Պետք է որոշել սահմանները, դրա համար համատեղ հանձնաժողով է ստեղծվել: Սրա վրա կենտրոնացեք, դուրս եկեք Ղարաբաղից», - նշել է նախարարը:
Չավուշօղլուն կրկին Անկարայի անվերապահ աջակցությունն է հայտնել Բաքվին՝ ասելով՝ «Ադրբեջանը մենակ չէ»: Այսօր ավելի վաղ Թուրքիայի արտգործնախարարը հեռախոսազրույց էր ունեցել ադրբեջանցի պաշտոնակցի հետ, հետո Թվիթերում գրել է, թե Ջեյհուն Բայրամովի հետ քննարկել են՝ «հայկական սադրանքները հայ-ադրբեջանական սահմանին»: Ջեյհուն Բայրամովն իր հերթին գրել է, որ Չավուշօղլու հետ հեռախոսազրույցում «ընդգծվել է Հայաստանի կողմից ստանձնած պարտավորությունների կատարման և ագրեսիայի դադարեցման կարևորությունը»։
Ու մինչ երեկ օր է, ինչ Երևանը հաղորդում է ադրբեջանական բանակի կողմից ծանր զինատեսակներով ռազմական և քաղաքացիական ենթակառուցվածքների թիրախավորման, տասնյակ զոհերի մասին, լուսանկարներ ու տեսանյութեր է հրապարկում, Բաքուն նորից կեղծիք է տարածում. «Վերջին ամսվա ընթացքում Հայաստանը սադրանքների է դիմել պետական սահմանին, տարբեր տրամաչափի զինատեսակներից պարբերաբար կրակել ադրբեջանական բանակի դիրքերի ուղղությամբ...»։
Ի դեպ, Ադրբեջանի արտաքին գերատեսչությունն այսօր հրապարակել է դեռ օգոստոսի 25-ին նախարար Ջեյհուն Բայրամովի՝ ՄԱԿ-ին հասցեագրած նամակը, որտեղ ներկայացված է «Հայաստանի անօրինական գործողությունները, այդ թվում՝ ադրբեջանական տարածքների ականապատումը»: Նամակում նաև նշվել է, թե Հայաստանը դուրս չի բերել իր անօրինական զինված միավորումները ադրբեջանական տարածքներից և չի դադարեցրել ռազմական գործողությունները, ընդհակառակը, նոր զորամիավորումներ է կազմավորել ու ամրացել ռուս խաղաղապահների վերահսկողության տակ գտնվող տարածքներում: Այսինքն, Բաքուն սահմանին լարվածությունից ավելի քան երկու շաբաթ առաջ միջազգային հանրությանը բողոք է հղել Երևանի հասցեին, որը միայն այսօր է հրապարակել:
Այն, որ Բաքուն ու Անկարան Երևանին մեղադրում է «սահմանային սադրանքների մեջ», դրանում նորություն չկա, դա նրանց հայտնի ձեռագիրն է: Նրանք գրեթե 2 շաբաթ հող էին նախապատրաստում Հայաստանի դեմ ռազմական գործողություններ վերսկսելու համար:
Իսկ ի՞նչ են մտածում Հայաստանի դաշնակից՝ ՀԱՊԿ-ական երկրները, որոնց դիմել է Հայաստանը:
ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարը, միացյալ շտաբի պետը, Կազմակերպության անդամ երկրների ներկայացուցիչները կգործուղվեն Հայաստան՝ իրավիճակը գնահատելու համար, տեղեկանում ենք ՀԱՊԿ քարտուղարությունից: ՀԱՊԿ Հավաքական անվտանգության խորհրդի արտահերթ նիստին, որն անցկացվել է Հայաստանի նախաձեռնությամբ և տեղի է ունեցել տեսակոնֆերանսի ձևաչափով, որոշվել է ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարի նախագահությամբ առաքելություն ուղարկել Հայաստան՝ գնահատելու հայ-ադրբեջանական սահմանին իրավիճակը, հայտարարել է ՀԱՊԿ քարտուղարությունը։ «ՀԱՊԿ Հավաքական անվտանգության խորհրդի արտահերթ նիստի ընթացքում պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Ստանիսլավ Զասի գլխավորությամբ, ՀԱՊԿ միացյալ շտաբի ղեկավար, գեներալ-գնդապետ Անատոլի Սիդորովի և ՀԱՊԿ անդամ երկրների ներկայացուցիչների մասնակցությամբ առաքելություն ուղարկել Հայաստանի Հանրապետություն՝ առկա իրավիճակը գնահատելու, Հավաքական անվտանգության խորհրդի հերթական նիստում (որը նախատեսված է անցկացնել աշնանը՝ Երևանում) տարածաշրջանում տիրող իրավիճակի և առաջացած լարվածության թուլացման առաջարկների վերաբերյալ պետությունների ղեկավարներին մանրամասն զեկույց ներկայացնելու համար»,- նշված է ՀԱՊԿ քարտուղարության հաղորդագրությունում։
Նիստում որոշվել է նաև ստեղծել աշխատանքային խումբ՝ կազմված ՀԱՊԿ քարտուղարության աշխատակիցներից և միացյալ շտաբի զինվորական անձնակազմից՝ ՀԱՊԿ-ի պատասխանատվության գոտում իրավիճակի մշտադիտարկման համար։ «Հայ-ադրբեջանական սահմանին իրադրության սրման պատճառով Հայաստան ղազախ խաղաղապահներ ուղարկելու հարցը առայժմ չի քննարկվում», - իր հերթին Նուր-Սուլթանում բացված կրոնական համաժողովի մեկնարկին, լրագրողների հետ զրույցում, նշել է Ղազախստանի արտգործնախարար Մուխտար Տլեուբերդին։
Հիմա ամենակարևոր արձանագրումը՝ «հայ - ադրբեջանական սահմանը դեմարկացված չէ, ուստի խոսել սահմանի որևէ խախտման մասին շատ դժվար է»:
Այսինքն, ՀԱՊԿ երկրները չեն դատապարտում ադրբեջանական ագրեսիան, որովհետև չգիտե՞ն Հայաստանի սահմանները...
Այսպես, ՀԱՊԿ խորհրդի հեռավար գագաթնաժողովի ընթացքում պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել ստեղծված իրավիճակը գնահատելու համար Հայաստան ուղարկել ՀԱՊԿ առաքելությունը՝ գլխավոր քարտուղար Ստանիսլավ Զասի ղեկավարությամբ, Միացյալ շտաբի պետ, գեներալ-գնդապետ Անատոլի Սիդորովի և կազմակերպության անդամ պետությունների ներկայացուցիչների մասնակցությամբ, տեղեկացնում է ռազմական դաշինքը։
Ըստ հաղորդագրության` առաքելությունը պետք է տարածաշրջանում տիրող իրավիճակի և առաջացած լարվածության թուլացման առաջարկների մշակման վերաբերյալ զեկույց պատրաստի աշնանը Երևանում նախատեսվող Հավաքական անվտանգության խորհրդի հաջորդ գագաթնաժողովին ներկայացնելու համար։ Այցի ժամկետների մասին չի հաղորդվում:
Հաղորդվում է, որ hեռավար կարգով անցկացված փակ նիստին ռազմական դաշինքի անդամ երկրների ներկայացուցիչները համաձայնության են եկել նաև Քարտուղարության աշխատակազմից և Միացյալ շտաբի զինվորականներից աշխատանքային խումբ ստեղծելու շուրջ՝ Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության պատասխանատվության գոտում իրավիճակի մշտական մոնիտորինգի նպատակով։
Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը Հավաքական անվտանգության խորհրդի անդամներին տեղեկացրել է ստեղծված լարվածության թուլացմանն ուղղված ռուսական կողմի գործնական քայլերի մասին:
Ի դեպ, պաշտոնական Երևանը հերթական անգամ Մոսկվայի գլխավորած ռազմական դաշինքին է դիմել Ադրբեջանի զինված ուժերի կողմից Հայաստանի դեմ հարձակողական գործողությունների ֆոնին։
Թե ինչ խնդրանքով է դիմել հայկական կողմը, հայտնի չէ. Հայաստանի իշխանությունները, ինչպես նաև ՀԱՊԿ ղեկավարությունը չեն հստակեցրել՝ ինչ է կոնկրետ խնդրել Երևանն իր դաշնակիցներից՝ ռազմական օգնությո՞ւն, թե՞ խորհրդատվական աջակցություն։
Հայաստանի և Ադրբեջանի միջեւ լարվածությունը պահպանվում է։ ՀԱՊԿ առաքելությունը դեռևս չի ժամանել Հայաստան, այն դեռ պետք է ձևավորվի, այսօր ասել է ՌԴ նախագահի խոսնակ Դմիտրի Պեսկովը:
Ու մինչ հայ հասարակությունը սպասում է ՀԱՊԿ-ական աջակցության, այս նույն դաշինքի անդամները՝ մեկ այլ կազմակերպության շրջանակներում, Թյուրքական պետությունների կազմակերպության, դատապարտել են «Հայաստանի ռազմական սադրանքը Ադրբեջանի դեմ»։
Թուրքական պետությունների կազմակերպությունը ցավակցական ուղերձ է հղել ադրբեջանցի զինվորների համար: Ըստ Թուրքական պետությունների կազմակերպության տարածած հայտարարության՝ գլխավոր քարտուղար Բաղդադ Ամրեևը հայտարարել է, որ «անհանգստացած է Հայաստանի զինված ուժերի ռազմական սադրանքներով» Ադրբեջանի և Հայաստանի սահմանի երկայնքով և դատապարտել է այն։
Վերահաստատելով իրենց աջակցությունը Ադրբեջանի միջազգայնորեն ճանաչված սահմանների տարածքային ամբողջականությանն ու անձեռնմխելիությանը, Ամրեևը Հայաստանին կոչ է արել՝ «պահպանել երկու հարևան երկրների միջև առկա պայմանավորվածությունները»։
Ահա, Հայաստանի ՀԱՊԿ-ականներ գործընկերների իրական դիրքորոշումը: Հայաստան ուղարկված ՀԱՊԿ առաքելությունից էլ ի՞նչ դիրքորոշում պետք է ակնկալել:
Մետաքսյա Շալունց