Փաշինյանի Հայաստանը չունի դաշնակիցներ ո՛չ ՀԱՊԿ-ում, ո՛չ էլ ՀԱՊԿ-ից դուրս՝ անկախ նրա «ջղային» ելույթից
Երեկ կայացավ ՀԱՊԿ անդամ երկրների առաջնորդների հանդիպումը, որտեղ Նիկոլ Փաշինյանը առիթը բաց չթողեց դժգոհել ՀԱՊԿ-ի արձագանքից 2020թ. 44-օրյա պատերազմի ընթացքում, նշելով, որ այդ արձագանքն այդքան էլ չոգևորեց Հայաստանի Հանրապետությանը և հայ ժողովրդին: Միևնույն ժամանակ, Փաշինյանը ընդգծեց Ռուսաստանի և նախագահ Վլադիմիր Պուտինի դերակատարումը Լեռնային Ղարաբաղում պատերազմի դադարեցման գործում:
Թեև, երեկ նախօրոք չէր հայտարարվել Պուտին-Փաշինյան հանդիպման մասին, այնուամենայնիվ, նրանք հանդիպեցին: Փաշինյանը Կրեմլում առանձնազրույց ունեցավ Պուտինի հետ: Իր խոսքն ուղղելով Փաշինյանին, Պուտինը նշել է. «Մենք Ձեզ հետ մշտական կապի մեջ ենք` քննարկելու երկկողմ օրակարգի հարցերն ու տարածաշրջանային խնդիրները: Այնուամենայնիվ, հարցերը միշտ շատ են, դա ակնհայտ է` վկայում է մեր երկխոսության ինտենսիվության մասին: Ես մեր երկկողմ ձևաչափով զրույցի սկզբում կցանկանայի նշել, որ նախորդ տարվա կտրվածքով դիտարկում ենք առևտրաշրջանառության զգալի աճ, շարունակվում են ներդրումները, ակտիվորեն շարունակում ենք աշխատել ղարաբաղյան խնդրի կարգավորման ուղղությամբ եռակողմ ձևաչափով` Ադրբեջանի գործընկերների հետ միասին: Հարցերը շատ են, ուրախ եմ Ձեզ հետ հանդիպելու հնարավորության և բոլոր թեմաների շուրջ խոսելու համար»:
Իր հերթին Փաշինյանը նշել է. «Իհարկե, ամիս էլ չի անցել ՌԴ իմ առաջին պաշտոնական այցից հետո: Մենք այն ժամանակ էլ ունեցանք շատ բովանդակալից խոսակցություն, և ինչպես Դուք ճիշտ նկատեցիք` մեր երկկողմ օրակարգն այնքան հագեցած է, որ կարելի է ավելի հաճախ հանդիպել: Մենք գտնվում ենք մշտական կապի մեջ, հաճախ հեռախոսազրույցներ ենք ունենում: Տնտեսության առումով ցանկանում եմ նկատել, որ մարտ ամսին որոշակի անկումից հետո նկատվում է երկկողմ տնտեսական կապերի ակտիվացում: Մենք տեսնում ենք ներդրումային հետաքրքրություն ռուսական բիզնեսի կողմից, որն ուզում է ներդրումներ կատարել Հայաստանում: Եվ գիտեմ, որ այս հարցում Դուք ևս քաջալերում եք ռուսաստանցի գործարարներին, որպեսզի նրանք ներդրումներ կատարեն Հայաստանում»: Ապա` նա հավելել է. «Իհարկե, հույս ունեմ, որ այսօր կքննարկենք նաև տարածաշրջանային անվտանգության, կայունության, Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման, ինչպես նշեցինք մեր համատեղ հայտարարության մեջ` նաև ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի կարևոր դերակատարման հետ կապված հարցեր: Կցանկանայի Ձեզ հետ կիսվել որոշակի տեղեկատվությամբ, այնպես որ ևս մեկ անգամ շնորհակալ եմ հանդիպման համար»:
Պուտինը ՀԱՊԿ-ական այլ երկրների առաջնորդների հետ հանդիպելուց հետո, պարզ էր, որ կպահեր արարողակարգային կանոնները, և կհանդիպեր նաև Փաշինյանին: Հանդիպումը կայացավ՝ անկախ առկա տրամադրություններից, ՀԱՊԿ-ական առաջնորդների դեմքի արտահայտություններից, որոնք լայնորեն տարածվում էին համացանցում: Ու հիմա, որքան էլ մերձփաշինյանական լրատվամիջոցները փորձեն հանդիպման փաստը, նաև Փաշինյանի ելույթը ներկայացնեն որպես հաղթական, ակնհայտ է, որ հայ-ռուսական հարաբերություններում լարվածությունը պահպանվում է, իսկ Հայաստանի անվտանգային խնդիրը լուծված չէ: Այսինքն, հիմնական խնդիրները պահպանվում են մնալ չլուծված:
Եթե այսօր էլ Ադրբեջանը հարձակվի արդեն Հայաստանի վրա՝ ՀԱՊԿ-ական երկրների առաջնորդների արձագանքը նույնն է լինելու: Ամենացավալին այն է, որ Փաշինյանը Ռուսաստանի հետ հարաբերությունների մակարդակը հասցրել է այն աստիճանի, որ մենք չգիտենք, թե ինչպիսին կլինի Պուտինի արձագանքը:
ՀԱՊԿ անդամ երկրների գագաթնաժողովի ավարտին «Շանթ» հ/ը-ն ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Ստանիսլավ Զասի ճեպազրույցում հետաքրքրվել է, թե ՀԱՊԿ-ում ի՞նչ կարծիքի են Նիկոլ Փաշինյանի բարձրաձայնած խնդրի մասին։ Ստանիսլավ Զասը նշել է․ «Այո, հարցը քննարկվել է։ Շատ առաջարկներ են արվել՝ ճգնաժամային արձագանքման համակարգի կատարելագործման համար։ Այդ թվում ՀՀ վարչապետն է առաջարկներ արտահայտել։ Առաջարկներ են ներկայացրել նաև այլ անդամ-երկրների ղեկավարներ՝ հաշվի առնելով Ղազախստանում կատարվածի հիման վրա փորձը։ Ընդհանուր առմամբ ուզում եմ ասել, որ համակարգն աշխատել է։ Այո, որոշ խնդիրներ կային, որոնք պետք է հաղթահարել։ Հիմա խնդիր է դրված ներդնել որոշակի ճշգրտումներ, որոնք թույլ կտան խնդիրը լուծել այդ թվում Ղազախստանում։ Հետևություններ, միանշանակ, արվել են»։
ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Ստանիսլավ Զասը նաև անդրադարձել է Հայաստան-Ադրբեջան թեմային: Չնայած Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև բանակցային գործընթացի դրական արդյունքներին՝ Կովկասի տարածաշրջանում լարվածությունը պահպանվում է։ «Հայ-ադրբեջանական սահմանին զինված միջադեպերը չեն դադարում։ Նման պայմաններում իրավիճակի կայունացման առումով կարևոր դեր է խաղում ռուսական խաղաղապահ առաքելությունը, որն ապահովում է 2020թ․ նոյեմբերի իննի եռակողմ պայմանավորվածությունների կատարումը»,-նշեց Ստանիսլավ Զասը։
ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Ստանիսլավ Զասի արձանագրումից պարզ է դառնում, որ հիմա էլ ՀԱՊԿ –ում անդամ պետության հանդեպ Ադրբեջանի գործելաոճը «կանաչ լույսի» ներքո է: Լարվածության առկայության արձանագրումը նշանակում է, որ ոչ մի խնդիր էլ չի լուծվել Հայաստան-Ադրբեջան հարցերում, ավելին՝ առկա են նոր վտանգներ ու սպառնալիքներ:
Իրականում, հենց սա է Փաշինյանի իշխանության արդյունքը՝ ՀԱՊԿ-ում. անկախ նրանից, թե ինչ տոնայնությամբ է նա ելույթ ունենում ՀԱՊԿ-ական առաջնորդների առջև, Հայաստանը լինելով ՀԱՊԿ անդամ՝ այսօր չունի դաշնակիցներ ոչ այդ կառույցում, ոչ էլ այդ կառույցից դուրս:
Մետաքսյա Շալունց