Իշխանության տնազ. Հայաստան-Ադրբեջան ճակատի հարցերը Եվրաստեսիլով զբաղվողն է «լուծում»
Մայիսի 14-ին Երևանը գաղտնազերծեց Բաքվին ներկայացրած իր առաջարկները՝ հատուկ հանձնարարություններով դեսպան էդմոն Մարուքյանի մակարդակով, մարդ, որը օրերս նաև զբաղված էր Եվրատեսիլով... Նա ֆեյսբուքում Հայաստանի մասնակցի օգտին քվեարկության կազմակերպչական հարցերով էր զբաղված:
«Ձեռքի հետ» էլ՝ «հատուկ հանձնարարություններով դեսպանը» զբաղվում է Հայաստան-Ադրբեջան հարցերով:
Եվ ահա, Երևանը հրապարակեց խաղաղության բանակցություններ սկսելու համար ադրբեջանական հինգ առաջարկներին հայկական կողմի 6 կետանոց պատասխանը։ Ռուսալեզու փաստաթուղթը Հանրայինի ներկայացրեց հատուկ հանձնարարություններով դեսպան էդմոն Մարուքյանը:
Վերջերս պաշտոնը ստանձնած Մարուքյանի խոսքով՝ դրա առաջին կետում գրված է, որ հայկական կողմը պատասխանում է ադրբեջանական կողմի նամակին, որը Երևանը ստացել է մարտի 11-ին։ Երկրորդ կետում հայկական կողմը հաստատում է, որ երբեք չի ունեցել և չունի տարածքային պահանջներ Ադրբեջանի նկատմամբ։ Փաստաթղթի երրորդ կետում շեշտվում է Լեռնային Ղարաբաղի վերջնական կարգավիճակի որոշման հարցը։ «Հայկական կողմի համար հիմնարար է Լեռնային Ղարաբաղի հայերի անվտանգության երաշխավորման, նրանց իրավունքների և ազատությունների հարգման, ինչպես նաև Լեռնային Ղարաբաղի վերջնական կարգավիճակի որոշման հարցերը», - նշել է Էդմոն Մարուքյանը։
Հայկական կողմը կարևորում է պատերազմից հետո ընդունված եռակողմ հայտարարությունների կատարումը, մասնավորապես գերիների վերադարձը, տարածաշրջանի ապաշրջափակումը։ Այս մասին 4-րդ կետում է ասվում։
Հաջորդ կետում, հայկական կողմը պատրաստակամություն է հայտնում բանակցություններ սկսել Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև հարաբերությունների կարգավորման, միջպետական հարաբերությունների հաստատման համար՝ ՄԱԿ-ի կանոնադրության, Քաղաքացիական և քաղաքական իրավունքների միջազգային դաշնագրի և Հելսինկյան եզրափակիչ ակտի հիման վրա։ «Այստեղ են ամրագրված ազգերի ինքնորոշման իրավունքը և այլ կարևոր իրավունքներ և ազատություններ», - ընդգծեց հատուկ հանձնարարություններով դեսպանը։ Փաստաթղթի վերջին՝ 6-րդ կետում էլ հայկական կողմը հայտնել է, որ բանակցությունները կազմակերպելու համար Հայաստանը դիմել է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահներին։
Ահա, սա է Հայաստանի պատկերացումը Հայաստան-Ադրբեջան խաղաղության հաստատման գործընթացում: Ոչ մի խոսք Ադրբեջանի իշխանության կողմից ժամանակ առ ժամանակ Հայաստանի հանդեպ տարածքային պահանջներ ներկայացնելու անթույլատրելիության մասին: Հայաստանի տարածքում ադրբեջանական ստորաբաժանումների առկայության հետ Փաշինյանի իշխանությունն արդեն խնդիր չի՞ տեսնում...
Եթե Փաշինյանի իշխանությունը պատրաստակամություն է հայտնում բանակցություններ սկսել Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև հարաբերությունների կարգավորման, միջպետական հարաբերությունների հաստատման համար՝ ՄԱԿ-ի կանոնադրության, Քաղաքացիական և քաղաքական իրավունքների միջազգային դաշնագրի և Հելսինկյան եզրափակիչ ակտի հիման վրա, ուրեմն Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի հստակեցման մասով պետք է առաջարկ ներկայացնի Ադրբեջանին: Թե՞ Փաշինյանի հույսը նա է, որ դա Ալիևը պետք է իրականացնի հայկական կողմի փոխարե՞ն...
Եվ հետո, եթե Հայաստանը ճանաչում է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը՝ դա Բաքուն համարելու է Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի հարցի փակում: Այս հակասությունն ինչպե՞ս բացատրել:
Պարզապես ապշել կարելի է, թե այս պրիմիտիվությամբ ու ցածր մակարդակով Հայաստանի ապագայի համար բոլոր վճռորոշ հարցերում ինչպես է «փայլում» Փաշինյանի այս իշխանությունը...
Խոսքերն, իսկապես ավելորդ են...
Մետաքսյա Շալունց