Աղքատներն ավելի շատ են տուժելու
Գնաճը դարձել է ակնհայտ և իրական սպառնալիք շատ երկրների համար, որը լրջորեն խոչընդոտում է աշխարհում տնտեսության վերականգնմանը, քանի որ մարդկանց եկամուտները նվազում են, իսկ դժվարությունները՝ շատանում։ Աղքատ երկրներն ու չունեւոր մարդիկ իրանց վրա են կրելու բեռի հիմնական մասը:
ՏԱՍՍ գործակալության փոխանցմամբ՝ այս մասին նշվում է Արժույթի միջազգային հիմնադրամի (ԱՄՀ) տնօրեն Կրիստալինա Գեորգիևայի ելույթում, որը հրապարակվել է Համաշխարհային բանկի ղեկավար մարմինների գարնանային նստաշրջանի տեսակոնֆերանսում։
Ուկրաինայում ստեղծված իրավիճակը կհանգեցնի այս տարի աճի կանխատեսման նվազմանը 143 երկրների համար, որոնց բաժին է ընկնում համաշխարհային ՀՆԱ-ի 86%-ը։
Գեորգիևան պարզաբանել է, որ համավարակից հետո համաշխարհային տնտեսության վերականգնման տեմպերը նվազում էին նույնիսկ մինչ ուկրաինական հակամարտության մեկնարկը, սակայն ընթացիկ պայմաններում ԱՄՀ-ն կանխատեսում է աճի էլ ավելի մեծ անկում ինչպես 2022, այնպես էլ 2023 թվականների համար:
«Հունվարին մենք իջեցրեցինք համաշխարհային աճի մեր կանխատեսումը մինչեւ 4,4% 2022 թվականի համար։ Այդ ժամանակից ի վեր կանխատեսումը զգալիորեն վատթարացել է՝ մեծամասամբ պատերազմի և դրա հետեւանքների պատճառով»,- ասել է նա՝ հավելելով, որ երկրների մեծ մասի համար աճն, այնուամենայնիվ, դրական կմնա:
ԱՄՀ ղեկավարը նշել է, որ մինչ այժմ աշխարհում «հարյուր միլիոնավոր ընտանիքներ» առանց այդ էլ բախվում էին եկամուտների նվազման եւ էներգիայի ու պատերազմն այդ իրավիճակն «էլ ավելի է վատթարացրել», որը նաև դարձել է սպառննալիք՝ անհավասարությունն աշխարհում ավելի շատ սրելու առումով։
ԱՄՀ ղեկավարը կարծում է, որ աշխարհաքաղաքական բլոկների բաժանվելու հեռանկարը համաշխարհային տնտեսության աճող ռիսկերից է։
Նրա գնահատմամբ՝ իրավիճակը բարդանում է նաև համաշխարհային տնտեսության հնարավոր ֆրագմենտավորման հետևանքով, ըստ որի տնտեսությունը բաժանվում է աշխարհաքաղաքական բլոկների՝ տարբեր առեւտրային եւ տեխնոլոգիական չափանիշներով, վճարային համակարգերով և պահուստային արժույթներով։
Միաժամանակ Արժույթի միջազգային հիմնադրամը, Համաշխարհային բանկը, ՄԱԿ-ի Պարենի համաշխարհային ծրագիրը եւ Առեւտրի համաշխարհային կազմակերպությունը կոչ են անում համաշխարհային հանրությանը հրատապ միջոցներ ձեռնարկել՝ ապահովելու համաշխարհային պարենային անվտանգությունը, որը կարող է խախտվել Ուկրաինայում ընթացող պատերազմի հետևանքով։
Նշված կառույցների ղեկավարների համատեղ հայտարարության մեջ արձանագրվում է, որ աշխարհը ցնցվում է խորացող ճգնաժամերից։ Ուկրաինայում պատերազմի հետեւանքները սրում են COVID-19 համավարակը, որն արդեն երրորդ տարին է, ինչ ընթանում է։
Ըստ փաստաթղթի՝ հիմնական սննդամթերքի գների աճը և ապրանքների մատակարարման խափանումները «միլիոնավոր մարդկանց հասցնում են աղքատության»։
«Այս կապակցությամբ մենք կոչ ենք անում համաշխարհային հանրությանը հրատապ աջակցել խոցելի երկրներին համակարգված միջոցների ընդունմամբ՝ սկսած պարենային արտակարգ պաշարների բաց թողումից, ֆինանսական աջակցությունից, գյուղատնտեսական արտադրության ավելացումից և բաց առեւտրից»,- նշված է հայտարարության մեջ։
Հայկ Դավթյան