Մոսկվան շտապում է. Հետաքրքիր կոնֆիգուրացիա ԼՂ-ի շուրջ
Առաջիկա օրերին Փաշինյանը պաշտոնական այցով կմեկնի Մոսկվա: «Ռոսիա 1» հեռուստաալիքի՝ «Մոսկվա․ Կրեմլ․ Պուտին» հաղորդման ժամանակ օրերս ներկայացնելով ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի առաջիկա հանդիպումների շարքը, հայտնեցին. «Հայաստանի վարչապետը պաշտոնական այցով մեկնում է Ռուսաստան, ստեղծված միջազգային իրավիճակում առանձնահատուկ նշանակություն ունեցող իրադարձություն»։
Ընդգծելով, որ այս տարի լրանում է Ռուսաստանի հետ դիվանագիտական կապերի հաստատման 30-ամյակը՝ կառավարության մարտի 10-ի նիստում Փաշինյանը նշել էր, որ ապրիլին նախատեսված է իր այցը Մոսկվա։ Ավելի ուշ հայտնի դարձավ, որ այցը նախատեսված է ` ապրիլի 19-ին: «Մենք հիմա այդ այցի նախապատրաստական փուլում ենք, և պետք է ամեն ինչ անել, որպեսզի այդ այցը նույնպես բարձր մակարդակով և հարուստ բովանդակությամբ ընթանա», - ասել էր Նիկոլ Փաշինյանը։
Օրերս Փաշինյանը կառավարության նիստում նշեց, որ այցը Ռուսաստանի հետ դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման 30-ամյակի շրջանակներում է. «Մենք հիմա այդ այցի նախապատրաստական փուլում ենք և պետք է ամեն ինչ անել, որպեսզի այդ այցը նույնպես բարձր մակարդակով և հարուստ բովանդակությամբ ընթանա»։
Ապրիլի 8-ին Ռուսաստանում էր Հայաստանի արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանը: Միրզոյանի հետ բանակցությունների բաց հատվածը սկսելիս Ռուսաստանի արտաքին քաղաքական գերատեսչության ղեկավար Սերգեյ Լավրովն ընդգծեց, որ ռուսական կողմը շարունակելու է ապահովել ռուս խաղաղապահների գործունեությունը Լեռնային Ղարաբաղում մանդատի համաձայն։ «Ղարաբաղյան կարգավորման բարձր մակարդակի պայմանավորվածության երեք փաթեթ կա։ Խոսքը 2020թ. նոյեմբերի 9-ի, 2021-ի հունվարի 11-ի և նոյեմբերի 26-ի պայմանավորվածությունների մասին է։ Եվ մենք կշարունակենք այդ պայմանավորվածությունների կատարման ապահովումը, ներառյալ՝ Լեռնային Ղարաբաղում ռուս խաղաղապահների գործունեության ապահովումը մանդատի համաձայն», - հայտարարել է Լավրովը։
Ըստ ամենայնի Մոսկվայում Միրզոյանը ռուսական կողմին ներկայացրեց ավելի վաղ առաջ Բրյուսելում եվրոպացիների նախաձեռնած Փաշինյան-Ալիև ավելի քան չորս ժամ տևած բանակցությունների մանրամասները։
Ուրբաթ օրը Ռուսաստանի արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը հեռախոսազրույց է ունեցել Հայաստանի իր գործընկեր Արարատ Միրզոյանի հետ: Ըստ Ռուսաստանի ԱԳՆ կայքի՝ քննարկվել են երկկողմ և տարածաշրջանային օրակարգի արդիական հարցեր: Հատուկ ուշադրություն է հատկացվել Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի՝ ապրիլի 19-20-ին Ռուսաստան կատարվելիք այցին, այդ թվում` երկկողմ փաստաթղթերի փաթեթի ստորագրմանը: «Նախարարները կարծիքներ են փոխանակել Հայաստանի, Ադրբեջանի և Ռուսաստանի առաջնորդների 2020թ. նոյեմբերի 9-ի, 2021թ. հունվարի 11-ի և նոյեմբերի 26-ի եռակողմ պայմանավորվածություններին՝ տրանսպորտային կապերի ապաշրջափակման և սահմանազատման շեշտադրմամբ: Շոշափվել են Երևանի և Բաքվի միջև Ռուսաստանի միջնորդության խաղաղության պայմանագրի համաձայնեցման հեռանկարները:
Նույն օրը Ռուսաստանի փոխարտգործնախարար Անդրեյ Ռուդենկոն ընդունել է Ռուսաստանում Ադրբեջանի դեսպան Փոլադ Բյուլբյուլօղլուին: Քննարկվել են երկկողմ հարաբերությունների զարգացմանն առնչվող հարցեր, առաջին հերթին փետրվարի 22-ին կնքված Դաշնակցային գործակցության մասին հռչակագրի դրույթների իրականացման համատեքստում: Շոշափվել են նաև տարածաշրջանային խնդիրների մի շարք ասպեկտներ, որոնք վերաբերում են 2020թ. նոյեմբերի 9-ի և 2021թ. հունվարի 11-ի ու նոյեմբերի 26-ի եռակողմ պայմանավորվածությունների իրականացմանը:
Մոսկվան արագ եռակողմ փաստաթղթերի ստորագրման համատեքստում ձգտում է նոր՝ ամփոփիչ փաստաթղթերի ստորագրման հասնել: Վերջին օրերին, հատկապես, Բրյուսելում Փաշինյան-Ալիև հանդիպումից հետո, Մոսկվան, կարծես մտավախություն ունի, որ կողմերը կարող են Արևմուտքի հովանու ներքո Հայաստան-Ադրբեջան խաղաղության համաձայնագիր ստորագրել, ինչը ռուսական կողմի համար անընդունելի է:
Սպասենք զարգացումների, մանավանդ, որ Երևանի Ազատության հրապարկում էլ ընդդիմադիրները պայքարի մեկնարկ են հայտարարել՝ ի պաշտպանություն Արցախի: Հետաքրքիր կոնֆիգուրացիա է Մոսկվայի համար:
Մետաքսյա Շալունց