Հեգնանք ու ցինիզմ Բաքվից՝ խաղաղություն մուրացող ՀՀ ԱԱԽ-ին
Պաշտոնական Բաքուն պատրաստ է ձեռնարկել կոնկրետ քայլեր խաղաղության պայմանագիր ստորագրելու համար, եթե դրան իսկապես պատրաստ է Հայաստանը, երեկ այս մասին հայտարարեց Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն՝ ի պատասխան Հայաստանի Անվտանգության խորհրդի հայտարարության: «Եթե հայկական կողմը դիտարկում է խաղաղության պայմանագրի հարցը ոչ որպես հանրությանը տեղեկացնելու ակցիա, այլ լուրջ քայլ, ապա ժամանակն է ձեռնարկել կոնկրետ քայլեր: Ցանկանում ենք ևս մեկ անգամ ընդգծել, որ Ադրբեջանը պատրաստ է դրան»,- ասվում է ԱԳՆ հայտարարության մեջ:
Ադրբեջանի ԱԳՆ-ում նշել են, որ Բաքուն դեռ մեկ տարի առաջ ամենաբարձր մակարդակով հանդես է եկել նման առաջարկով, իսկ մեկ ամիս առաջ հնչեցրել է հստակ սկզբունքներ, որոնք պետք է ընկած լինեն այդ համաձայնագրի հիմքում:
Ու ի՞նչն է ուշագրավ, Բաքուն իր հայտարարության մեջ հերթական անգամ մեղադրել է Հայաստանին, թե Արցախում էսկալացիայի պատճառը Հայաստանի՝ իր պարտավորությունները չկատարելն է: «Հենց Հայաստանի կողմից եռակողմ հռչակագրի դրույթների խախտումն է, որ ուժեղացնում է լարվածությունը տարածաշրջանում և խաթարում է խաղաղության հաստատման ջանքերը»,- ասվում է հայտարարության մեջ:
Ինչ վերաբերում է զսպման միջազգային մեխանիզմների ներդրմանը, Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն ասել է, որ դրա լավագույն միջոցը միջազգային իրավունքն է: Ըստ հայտարարության տեքստի, այնպիսի պետություն, ինչպիսին Հայաստանն է, որը «կոպտորեն խախտում է միջազգային իրավունքը, չի կարող խոսել միջազգային զսպման մեխանիզմի մասին: «Եթե Հայաստանի ԱԽ անդամները մինչ այժմ չգիտեն՝ որն է լավագույն միջազգային զսպման մեխանիզմը,մենք կրկին հիշեցնում ենք միջազգային իրավունքի հիմնարար սկզբունքները, այդ թվում պետությունների միջազգայնորեն ընդունված սահմանների և ինքնիշխանության նկատմամբ հարգանք, ներքին գործերին միջամտության բացակայություն և միջազգային պարտավորությունների պահպանումում»,- ասվում է հայտարարության մեջ, որը, ըստ էության՝ հեգնանք է Փաշինյանի իշխանությանը, որը օրեր առաջ Ազգային Անվտանգության խորհրդի մակարդակով խաղաղություն էր կարծես մուրում Ադրբեջանին:
Հիմա այս պայմաններում՝ Բաքուն հեգնելով ՀՀ ԱԱԽ-ին՝ հայտնում է, թե մտադիր է խաղաղության համաձայնագիր կնքել, եթե՝ «Երևանը պատրաստ է լուրջ քայլերի...»: Այսինքն, դարձյալ Երևանից է Ալիևն ինչ-որ քայլեր սպասում:
Իր հերթին երեկ Մոսկվան մի քանի մակարդակով հասկացնել տվեց, որ Հայաստանից ու Վրաստանից ակնկալում են խաղաղության համաձայնագրի ստորագրում:
Ռուսաստանի նախագահի խոսնակը հայտարարել է, թե Պետդումայի պատգամավոր Դելյագինի խոսքերը՝ Ադրբեջանի նավթային ենթակառուցվածքներին հարվածելու վերաբերյալ, պետության պաշտոնական դիրքորոշման հետ որևէ կապ չունեն։ «Մենք, անշուշտ, խորհուրդ կտայինք զսպել զգացմունքները և զերծ մնալ նման հայտարարություններից, առավել ևս՝ մեր դաշնակիցների նկատմամբ։ Իսկ Ադրբեջանը մեր գործընկեր-պետությունների շարքում է», -ասել է Դմիտրի Պեսկովը, հավելելով, որ «Ռուսաստանը հիմա շատ ակտիվ ջանքեր է գործադրում Ղարաբաղի շրջանում խաղաղություն պահպանելու և ստանձնած պարտավորությունները կատարելու ուղղությամբ՝ բոլորի կողմից»։
Ի դեպ, Ղարաբաղում վերջին օրերին սրված իրավիճակի ֆոնին Պետդումայի պատգամավոր Միխայիլ Դելյագինը հնարավոր էր համարել հարվածներ հասցնել Ադրբեջանի նավթագազային ենթակառուցվածքների ուղղությամբ:
Ռուսաստանի ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան երեկ ամենշաբաթյա ասուլիսում վստահեցրել է, որ Մոսկվան եռանդուն ջանքեր է գործադրում ԼՂ-ում իրավիճակը ապաէսկալացնելու ուղղությամբ: «ՌԴ ՊՆ-ն և ռուս խաղաղապահ զորամիավորման հրամանատարությունը եռանդուն գործողություններ են ձեռնարկում իրավիճակը ապաէսկալացնելու ուղղությամբ, ընդ որում խաղաղապահները գործում են երեք երկրների առաջնորդների՝ վերը նշված հայտարարության դրույթներով:
Ռուսաստանի ԱԳՆ խողովակներով մենք գտնվում ենք մշտական կապի մեջ Բաքվի ու Երևանի հետ, իսկ տեղում օպերատիվ իրավիճակի մասին ակտուալ տեղեկությունը հրապարակվում է Ռուսաստանի ԱԳՆ տեղեկանքներում»,- ասել է Զախարովան: Նա նաև նշել է, որ շարունակվում են ջանքերը Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորման ուղղությամբ՝ «հենվելով երեք երկրների միջև եղած պայմանավորվածությունների վրա, այդ թվում հայ-ադրբեջանական սահմանի սահմանազատում և սահմանագծում և տնտեսական և տրանսպորտային ապաշրջափակում տարածաշրջանում»: «Մենք ակտիվորեն կնպաստենք Երևանի և Բաքվի միջև խաղաղության պայմանագրի կնքմանը»,- ասել է նա։
Ինչպես նկատում ենք, Մոսկվան ոչ մի խոսք չի ասում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ձևաչափի վերականգնման առումով: Մինչդեռ ՄԱԿ-ը երեկ ակնարկել է այդ մասին: Լեռնային Ղարաբաղում լարվածության աճի մասին հաղորդումները մտահոգիչ են, և ՄԱԿ-ը ողջունում է լարվածությունը նվազեցնելու ջանքերը ինչպես եռակողմ, այնպես էլ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ձևաչափում, այսօր հայտարարել է ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարի պաշտոնական ներկայացուցիչ Ստեֆան Դյուժարիկը։ «Մենք անհանգստացած ենք Լեռնային Ղարաբաղում և դրա շուրջ լարվածությունից։ Մենք ողջունում ենք ապաէսկալացիսյի ջանքերը եռակողմ ձևաչափում և ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների կողմից»,- ասել է նա։
Մետաքսյա Շալունց