Պատերազմի ծուղակ. Անկարայի ու Բաքվի խորամանկ «գործարքը»
Մարտի 11-ին, երբ դեռ չէր կայացել Հայաստանի և Թուրքիայի ԱԳ նախարարների հանդիպումը, պաշտոնական Երևանը հայտնեց, թե Հայաստանն առաջիկայում կարող է դիմել ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահությանը Ադրբեջանի հետ խաղաղության բանակցություններ նախաձեռնելու հարցով:
«Արմենպրես»-ին Արտգործնախարարության մամուլի խոսնակ Վահան Հունանյանն ասել էր. «Պայմանագրի ստորագրմանը, բնականաբար, պետք է նախորդի այդ թեմայով բանակցային գործընթացը, ու քանի որ փոխադարձ հայտարարությունները մինչև օրս կոնկրետ բանակցային գործընթացի չեն վերածվել, քանի որ երկու երկրները ուղիղ բանակցությունների հարուստ փորձ չունեն, Հայաստանն առաջիկայում թերևս կդիմի միջնորդներին (ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահությանը) Ադրբեջանի հետ խաղաղության բանակցություններ նախաձեռնելու հարցով: Հարցը ներկայումս գտնվում է մշակման փուլում», - մասնավորապես նշել է Հունանյանը:
Այսօր արդեն, երբ կայացել է Միրզոյան-Չավուշօղլու՝ համատեղ «ժպտադեմ» հանդիպումը Անթալիայում, Թուրքիայի ԱԳ նախարարն արդեն հայտարարեց, թե՝ Ադրբեջանը Հայաստանին առաջարկել է համապարփակ խաղաղության պայմանագիր, սպասում են Հայաստանի արձագանքին:
Ասել կուզի՝ Անկարան ու Բաքուն սպասում են Երևանի պատասխանին... Ու քանի դեռ սպասում են՝ ի՞նչ է պետք անել դրա համար... Արցախում լարվածություն ստեղծել, ահաբեկել Արցախի բնակչությանը, ինչով էլ արդեն մի քանի օր է, ինչ զբաղված են: Սկսվել է թուրք-ադրբեջանական գլոբալ ահաբեկչական գործողություն ընդդեմ Արցախի ու Հայաստանի: Սա և հոգեբանական ճնշման մեթոդ է, և շանտաժ՝ ռազմական գործողություններ սկսելու:
Պաշտոնական Երևանը լռություն էր պահպանում, թե՞ այդ ինչ առաջարկներ է Ադրբեջանը ներկայացրել Հայաստանին:
Ադրբեջանի արտգործնախարարը օրեր առաջ հայտարարեց, թե Բաքուն սպասում է հայկական կողմի պատասխանին։ «Եթե Հայաստանն անկեղծորեն ցանկանում է կարգավորել հարաբերությունները, սա շատ լավ հնարավորություն է նրանց համար»,- ասել է Ջեյհուն Բայրամովը թուրքական «Անադոլու» գործակալությանը։ Ադրբեջանի արտգործնախարարը թեև նոր առաջարկների բովանդակությունը չէր բացահայտել, այդուհանդերձ, հավելել էր, որ դրանք բաղկացած են 5 կետից և զետեղված են մեկ էջում։ «Դրանք բոլորը միջազգային հարաբերությունների սկզբունքներ են, արտասովոր ձևակերպումներ չկան, և Հայաստանի համար պետք է հեշտ լինի դրանք ընդունելը»,- ասել է Ադրբեջանի արտաքին քաղաքական գերատեսչության ղեկավարն ու հավելել՝ առաջարկները վերջերս են ներկայացվել պաշտոնական Երևանին։ Բայրամովը միայն նկատել է, որ սա առաջարկների նոր փաթեթ է, քանի որ նախորդին «Հայաստանը չէր արձագանքել։
Ահա, այսօր, հայտնի դարձավ, որ ԱԳՆ-ն պատասխանել է Բաքվին... «Հայաստանի Հանրապետությունը պատասխանել է Ադրբեջանի Հանրապետության կողմից փոխանցված առաջարկներին և ՄԱԿ կանոնադրության, Քաղաքական և քաղաքացիական իրավունքների միջազգային դաշնագրի և Հելսինկիի Եզրափակիչ ակտի հիման վրա Հայաստանի Հանրապետության և Ադրբեջանի Հանրապետության միջև խաղաղության պայմանագրի կնքման նպատակով բանակցություններ կազմակերպելու համար դիմել է ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահությանը», ասվում է ԱԳՆ-ի տարածած մամլո հաղորդագրությունում։
Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագրի կնքմանը օրերս անդրադարձել էր նաև Թուրքիայի արտգործնախարարը։ Բաքվում Չավուշօղլուն հայտարարել էր, որ Թուրքիան ողջունում է Հայաստանի հետ խաղաղության պայմանագիր ստորագրելու Ադրբեջանի առաջարկը, և հույս էր հայտնել, որ Հայաստանը ևս ընդառաջ կգնա։
Ի՞նչ է առաջարկել Բաքուն Երևանին՝ նոր վերջնագի՞ր: Ի՞նչ է զիջելու Բաքուն...
Ինչո՞ւ է Բաքվից արտահոսք լինում, թե ինչ են առաջարկել Երևանից, իսկ Երևանը չի ներկայացնում, թե ինչ է ներկայացրել Բաքուն:
Ինչո՞ւ Անկարան ու Բաքուն որոշեցին Հայաստանին առաջարկներ ներկայացնել հատկապես ռուս-ուկրաինական պատերազմի համատեքստում, երբ Ադրբեջանն օգտագործում է ուկրաինական պատերազմն իր նպատակներին հասնելու համար։
Գումարած՝ ընդդեմ ՌԴ-ի ու ռուս խաղաղապահների ուժգին հակաքարոզչություն է գնում Ադրբեջանում, ինչպես նաև՝ Թուրքիայում:
Թուրք-ադրբեջանական նոր կլանը առավել քան պարզունակ է. Անկարան ու Բաքուն այդ առաջարկները դրել էին հայկական «սեղանին», որպեսզի մերժում ստանան ինչ-որ մի կետով, ավելի ճիշտ՝ հող նախապատրաստվի մերժման ֆոնին իրադրությունն էլ ավելի լարելու, ինչու չէ՝ ռազմական գործողություններ սկսելու համար:
Մետաքսյա Շալունց