Որ դեպքում բանկերը, դատարաններն ու ԴԱՀԿ-ն իրավունք չեն ունենա խլել միակ բնակարանը
2016 թվականի դեկտեմբերի 16-ին «Դատական ակտերի հարկադիր կատարման մասին» օրենքում կատարված փոփոխություններով սահմանվեց, որ քաղաքացի-պարտապանի բնակարանը կամ դրա բաժինը, որը պարտապանի համար հանդիսանում է մշտական բնակության միակ վայր բռնագանձման ենթակա չէ, եթե այդ բնակարանի մեկնարկային գինը հավասար կամ ցածր է ՀՀ կառավարության կողմից սահմանված` նվազագույն գումարից: Հիմք ընդունելով վերոնշյալը՝ առաջացել է միակ բնակարանի իրացման համար նախատեսված նվազագույն գումարը սահմանելու անհրաժեշտություն: Կառավարության հուլիսի 13-ի նիստի օրակարագում ընդգրկված է մի նախագիծ, որով առաջարկվում է քաղաքացի-պարտապանի միակ բնակարանի իրացման համար նվազագույն գումարը սահմանել 4 մլն 900 հազար դրամ: Բռնագանձման ոչ ենթական միակ բնակարանի իրացման համար նվազագույն գումարի որոշման համար հիմք է ընդունվել երկու չափանիշ՝ բնակարանի նվազագույն մակերեսը և Հայաստանի ամբողջ տարածքում բազմաբնակարան բնակելի շենքերի բնակարանների 1մ2 մակերեսի շուկայական միջինացված գինը: Մասնավորապես, նվազագույն գումարը կազմում է բազմաբնակարան բնակելի շենքերի բնակարանների 1մ2 մակերեսի շուկայական միջինացված գնի և բնակարանի նվազագույն մակերեսի արտադրյալը: Բնակարանի նվազագույն մակերեսի հաշվարկման համար հիմք է հանդիսացել քաղաքաշինության նախարարի 2014 թվականի մարտի 31-ի N93-Ն հրամանը, որով սահմանված են բնանակելի մակերեսի նվազագույն չափերը: Ըստ այդմ՝ «Պետական և համայնքային բնակարանային ֆոնդի, սոցիալական բնակարանային ֆոնդի բնակարաններում պետք է բնակարանի մակերեսը կազմի ոչ պակաս, ա. ընդհանուր սենյակ մեկ սենյականոց բնակարանում՝ 18 մ2 -ից, բ. ընդհանուր սենյակ երկու և ավելի սենյականոց բնակարաններում՝ 16 մ2-ից, գ. ննջարան` 8 մ2 -ից (10 մ2 երկու հոգու համար), դ. խոհանոց` 8 մ2 -ից, ե. խոհանոցային գոտում ճաշասենյակ-խոհանոց` 6 մ2 -ից, զ. խոհանոց-խորշ` 5 մ2 -ից:»: Հիմք ընդունելով վերոնշյալ ստանդարտները՝ որոշվել է այն նվազագույն չափը, որը բավարար կլինի անձի կենսական պայմանների ապահովման համար. ընդհանուր բնակարանի նվազագույն մակերեսն այս դեպքում կազմում է 40 մ2: Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի պաշտոնական կայքէջում կոմիտեի կողմից հրապարկվող անշարժ գույքի շուկայի գնային և քանակային վերլուծության հիման վրա հաշվարկվել է Հայաստանի ամբողջ տարածքում բազմաբնակարան բնակելի շենքերի բնակարանների 1մ2 մակերեսի շուկայական միջինացված գինը: Կատարված հաշվարկները ցույց են տալիս, որ 2017 թվականի մայիս ամսվա համար բազմաբնակարան բնակելի շենքերի բնակարանների 1մ2 մակերեսի շուկայական միջինացված գինը կազմում է ≈121 822 ՀՀ դրամ: Ուստի, բռնագանձման ոչ ենթակա միակ բնակարանի իրացման համար նվազագույն գումարը հաշվարկվել է բազմաբնակարան բնակելի շենքերի բնակարանների 1մ2 մակերեսի շուկայական միջինացված գնի և բնակարանի նվազագույն մակերեսի արտադրյալով՝ 121 822 × 40 ≈ 4 900 000: Հաշվի առնելով այն հագամանքը, որ բռնագանձման ենթակա բնակարանը պարտապանին կարող է պատկանել բաժնային սեփականության իրավունքուվ, բռնագանձման ոչ ենթակա միակ բնակարանի բաժնեմասի նվազագույն գումարը որոշվում է սույն որոշման 1-ին մասով նախատեսված գումարի և քաղաքացի-պարտապանի միակ բնակարանի բաժնեմասի արտադրյալով: Որոշման հիմնավորման մեջ նշվում է, որ նախագծի ընդունման արդյունքում կերաշխավորվի սոցիալական տեսանկյունից կարևորվող քաղաքացիների միակ բնակարանը պահպանելու հնարավորությունը և նրանց զերծ կպահի անօթևանության մեջ հայտնվելու սպառնալիքից: Սոցիալական տեսանկյունից իսկապես շատ կարևոր որոշում է, մնում է, որ նրա իրագործումը հավելյալ խնիրներ առաջ չբերի: Հայկ Դավթյան