Պուտինն Ալիևից պահանջեց մարել «պարտքը»
Եվրասիական տնտեսական միությունում դիտորդի կարգավիճակ ստանալու պարագայում Ադրբեջանն ավելի շատ կշահի կազմակերպության անդամ-երկրների հետ գործակցությունից, երեկ նման կարծիք է հայտնել Ռուսաստանի փոխվարչապետ Ալեքսեյ Օվերչուկը, որը Բաքվում մասնակցում է ռուս-ադրբեջանական գործակցության հեռանկարներին նվիրված համաժողովին: «ԵԱՏՄ-ում դիտորդի կարգավիճակը հնարավորություն կտա Ադրբեջանին ավելի շատ օգուտ ստանալ գործակցությունից:
Ադրբեջանում հազիվ թե որևէ մեկը տեղյակ լինի ԵԱՏՄ-ից, նրա գործունեությունից: Բնակչության մոտ 30-40 տոկոսն ընդհանրապես չգիտի՝ դա ինչ է: Ուստի անհրաժեշտ է բարձրացնել իրազեկվածության մակարդակը»,- ասել է Օվերչուկը լրագրողներին: Նրա խոսքով՝ դիտորդի կարգավիճակն Ադրբեջանին հնարավորություն կտա մասնակցել աշխատանքային մարմինների գործունեությանը, և հետևաբար, «որքան շատ բան ես իմանում, այնքան մեծ օգուտ կարող ես ստանալ գործակցությունից»:
Այնուհետև Օվերչուկը խոսել է Հարավային Կովկասում ստեղծված «բացառիկ հնարավորությունների» մասին: Օվերչուկը կարծում է, որ Հարավային Կովկասում այս պահին բացառիկ հնարավորություններ են ձևավորվել տրանսպորտային-լոգիստիկ ոլորտում. «Վերջին իրադարձությունների համատեքստում տարածաշրջանում ստեղծվել է բացառիկ հնարավորություն տրանսպորտային-լոգիստիկ ոլորտում»: Ի դեպ, Օվերչուկը՝ հավելել է, որ իրենք այժմ «ակտիվ աշխատում են այդ ուղղությամբ»: Ռուսաստանի փոխվարչապետն անդրադարձել է նաև տարածաշրջանում երկաթուղային և ավտոճանապարհային երթուղիների զարգացման, «Հյուսիս-Հարավ» և «Արևմուտք-Արևելք» միջազգային տրանսպորտային միջանցքների հնարավորություններին:
Նկատենք, որ դեկտեմբերի 10-ին Ադրբեջանին դիտորդի կարգավիճակ տալու մասին խոսել էր Ղազախստանի առաջին նախագահ Նուրսուլթան Նազարբաևը: Ավելի ուշ Ռուսաստանի ԱԳՆ խոսնակ Մարիա Զախարովան հավանություն էր տվել այդ գաղափարին:
Զախարովան դրական է գնահատել Ղազախստանի առաջնորդ Նուրսուլթան Նազարբաևի առաջարկը՝ Ադրբեջանին ԵԱՏՄ-ում դիտորդի կարգավիճակ տալու վերաբերյալ. «Նուրսուլթան Աբիշևիչ Նազարբաևի առաջարկը, որը, ըստ էության, եվրասիական ինտեգրման գաղափարախոսն է, ուշադրության արժանի է: Ինչպես գիտեք, ԵԱՏՄ-ն բաց է այն պետությունների համար, որոնք կիսում են նրա նպատակները, սկզբունքները և հետաքրքրված են առավել սերտ ինտեգրման և գործակցության հարցում: Առաջին հերթին մենք նկատի ունենք ԱՊՀ երկրները, որոնք ԵԱՏՄ ադամ երկրների հետ առավել սերտ կապեր են պահպանում»:
Նա նշել է, որ երկխոսության զարգացումն Ադրբեջանի և ԵԱՏՄ-ի միջև ցանկացած ձևաչափով կնպաստեր փոխադարձ առևտրի և տարածաշրջանում տրանսպորտային կապերի ապաշրջափակմանը: Զախարովան, սակայն նկատել է, որ Ադրբեջանին դիտորդի կարգավիճակ տալուն կարող է խոչընդոտել Հայաստանը. «Ինչպես գիտեք, հարկ է հաշվի առնել, որ ԵԱՏՄ-ում գործակցության մակարդակի բարձրացման վերաբերյալ որոշումներն ընդունվում են բոլոր անդամ-պետությունների և շահագրգիռ կողմերի համաձայնությամբ՝ հաշվի առնելով այդպիսի քայլի հնարավոր տնտեսական հետևանքների վերաբերյալ համակողմանի փորձագիտական մշակումների արդյունքները»:
Տարիներ շարունակ Մոսկվան ակնարկում էր, որ կցանկանար, որ Ադրբեջանը ԵԱՏՄ-ին անդամակցեր, բայց Բաքուն հետևողականորեն լռում էր:
Մի առիթով, Ադրբեջանի դեռևս նախկին արտգործնախարար Էլմար Մամեդյարովը ծավալուն մի հարցազրույցում անկեղծացավ, թե՝ եթե անդամակցենք՝ ի՞նչ կստանանք, Լեռնային Ղարաբաղը կվերադարձվի՞ մեզ...
Ալիևը, հավանաբար, մի առիթով Պուտինին հասկացնել է տվել, որ Լեռնային Ղարաբաղի գինը կլինի ԵԱՏՄ-ին Ադրբեջանի անդամակցությունը: Պուտինն էլ հիմա բավական բարձր տրամաչափի պաշտոնյաների միջոցով Ալիևին հասկացնում է, որ ժամանակն է, որ Ալիևը մարի «պարտքերը»՝ անդամակցի ԵԱՏՄ-ին:
Ռուսաստանից վերջին մի քանի օրերի ընթացքում արդեն երկրորդ բարձրաստիճան պաշտոնյան է խոսում Ադրբեջանի անդամակցության մասին, իսկ Բաքուն դեռ լուռ է: Ալիևը, վստահաբար, կգտնի «պատճառաբանություն» այդ կառույցին չանդամակցելու ճանապարհին:
Մետաքսյա Շալունց