Հայը սպանվում է թուրքական «խաղաղասիրական» կլկլոցի տակ, բայց մեզ դեռ սպառնում են
Երեկ Ռուսաստանի արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը հեռախոսազրույց է ունեցել Հայաստանի արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանի հետ, վերջինս խստորեն դատապարտել է ադրբեջանական զինված ուժերի շարունակական սադրանքները, որոնցից վերջինի հետևանքով երեկ Շուշիի մերձակայքում զոհվել է մեկ, վիրավորվել՝ երեք քաղաքացիական անձ: Միրզոյանն ընդգծել է, որ Ադրբեջանի ղեկավարության կողմից հնչող հայատյաց հռետորաբանությունը և հրադադարի ռեժիմի շարունակական խախտումները լուրջ սպառնալիք են տարածաշրջանային կայունությանը և անվտանգությանը:
Ըստ պաշտոնական հաղորդագրության՝ ԱԳ նախարարները քննարկել են Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությանը վերաբերող հարցերի լայն շրջանակ: Նրանք անդրադարձել են նաև 2020թ. նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարությամբ կողմերի ստանձնած պարտավորությունների կատարման ընթացքին։ Այս համատեքստում Արարատ Միրզոյանն ընդգծել է Ադրբեջանում պատանդառության մեջ գտնվող հայ ռազմագերիների և այլ պահվող անձանց անվերապահ հայրենադարձման, ինչպես նաև կրակի դադարեցման ռեժիմի պահպանման անհրաժեշտությունը։
Ռուսաստանի ԱԳՆ հաղորդագրության համաձայն՝ Սերգեյ Լավրովն այսօր հեռախոսազրույց է ունեցել նաև Ադրբեջանի արտգործնախարար Ջեյհուն Բայրամովի հետ:
Թե՛ Հայաստանի և թե՛ Ադրբեջանի արտաքին քաղաքական գերատեսչությունների ղեկավարների հետ Լավրովի հեռախոսազրույցների մասին Ռուսաստանի արտգործնախարարության պաշտոնական հաղորդագրություններում ասված է, որ «նախարարները շարունակել են մտքերի փոխանակությունը Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության գոտում կրակի և բոլոր մարտական գործողությունների լիակատար դադարեցման մասին Ադրբեջանի, Հայաստանի և Ռուսաստանի առաջնորդների 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ Հայտարարության ընդունման տարեդարձի նախաշեմին»:
Ըստ ռուսական կողմի՝ Լավրովն ու Միրզոյանն անդրադարձել են նաև «ռուս-հայկական դաշնակցային փոխգործողության հրատապ հարցերին, տարածաշրջանային և միջազգային պրոբլեմատիկայի առանձին ասպեկտների», իսկ Ադրբեջանի ԱԳ նախարարի հետ Ռուսաստանի արտաքին քաղաքական գերատեսչության ղեկավարը քննարկել է «երկկողմ հարաբերությունների և տարածաշրջանային օրակարգի հրատապ հարցեր»:
Իսկ երեկ Ադրբեջանում տոն էր, նույնիսկ հրավառություն՝ Շուշիում: Ադրբեջանի հսկայական դրոշներով փողոցներով անցնում էին հաղթական քայլերթեր՝ զինվորականներով: Բացի Ադրբեջանից նաեւ Թուրքիայի, Իսրայելի ու Պակիստանի դրոշներն էին ադրբեջանցիները հպարտորեն ծածանում միջոցառումների ժամանակ:
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը շնորհավորել է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևին 44-օրյա պատերազմում տարած հաղթանակի մեկամյակի կապակցությամբ՝ «եղբայրական ադրբեջանցի ժողովրդին փոխանցել խաղաղության, հանդարտության և բարգավաճման մաղթանքներ: Իսկ Ալիևը ևս մեկ անգամ եւս բարձր է գնահատել Թուրքիայի և անձամբ Էրդողանի աջակցությունն՝ «հաղթանակի գործում՝ ընդգծելով, որ Թուրքիայի նախագահի վճռական դիրքորոշումը և հայտարարությունները պատերազմի հենց առաջին օրերից»: Այդ հայտարարությունները, ըստ Ալիեւի՝ «Ցույց տվեցին աշխարհին, որ Ադրբեջանի միայնակ չէ, Թուրքիան նրա կողքին է: Դա մեծ բարոյական աջակցություն էր ադրբեջանցի ժողովրդին և բանակին»: Ալիևը նաև ընդգծել է, որ Թուրքիայի նախագահի վերջին այցը Ֆիզուլիի և Զանգելանի շրջաններ թուրք-ադրբեջանական եղբայրության ևս մեկ դրսևորում էր: «Երկու երկրների առաջնորդները նշեցին, որ հաղթանակը թուրք-ադրբեջանական եղբայրության և միասնության ևս մեկ վառ էջ էր: Զրույցի ընթացքում նրանք համոզմունք հայտնեցին, որ երկու երկրների միջև բարեկամական և եղբայրական հարաբերությունները հետագայում էլ հաջողությամբ կզարգանան բոլոր ոլորտներում, և որ Ադրբեջանն ու Թուրքիան միշտ կլինեն իրար կողքի»,- ասվում է Ադրբեջանի նախագահի տարածած հաղորդագրության մեջ:
Իսկ Թուրքիայի նախագահը, որ պատկառելի պատվիրակությամբ այս օրերին Ադրբեջանում է, Բաքվից սպառնաց, թե «Հայաստանը պետք է վերջ տա թշնամությանն ու առաջ նայի»:
Թուրքիայի պաշտպանության նախարար Հուլուսի Աքարը Բաքվում խոսել է 44-օրյա պատերազմի արդյունքների, տարածաշրջանում նոր ժամանակաշրջան սկսելու հնարավորության և Հայաստանի մասին: Աքարի խոսքով՝ 44-օրյա պատերազմում Ադրբեջանի տարած հաղթանակից հետո նոր պայքար է սկսվել, որը միտված է մնայուն դարձնել խաղաղությունը Կովկասում: Թուրքիայի պաշտպանության նախարարի դիտարկմամբ՝ խաղաղության մնայուն հաստատման և ապագային միտված ամենակարևոր քայլը «Շուշիի հռչակագիրն է»՝ կնքված 2021թ. հունիսի 15-ին: Աքարի պնդմամբ՝ դրանով Թուրքիայի և Ադրբեջանի նախագահները բացել են կայունության ու համագործակցության վրա հիմնված նոր ժամանակաշրջանի դուռը:
Այս համատեքստում Աքարն անդրադարձել է «6-ի հարթակի» թեմային և Հայաստանին:
«Ակնկալում ենք, որ Հայաստանի իշխանությունները մի կողմ կթողնեն իրենց ներկայիս քաղաքականությունը և կգնահատեն այս պատմական հնարավորությունը՝ ներառյալ «6-ի հարթակի» մասին մեր առաջարկը: Արդեն բոլորը պետք է իմանան, որ ատելության վրա հնարավոր չէ ապագա կառուցել: Հայաստանը պետք է հրաժարվի թշնամանքից և նայի դեպի ապագա»,-շեշտել է Աքարը: Նա նաև հայտնել է, որ Թուրքիան, ելնելով իր՝ «պատմական պատասխանատվությունից», շարունակելու է ջանքեր գործադրել տարածաշրջանում խաղաղության և կայունության հաստատման համար: Աքարը նաև չի մոռացել կրկնել, որ Թուրքիան շարունակելու է՝ «կանգնել իր եղբայր Ադրբեջանի կողքին»:
Այսօր նոյեմբերի 9-ին է, հայոց ամոթի ու խայտառակության մեկ տարին: Մեկ տարի է, ինչ Հայաստանի կապիտուլյացիան շարունակվում է, այն չի ավարտվել մեկ տարի առաջ ստորագրված փաստաթղթով:
Մենք էլի չունենք դաշնակից, որը կքննադատի թուրք-ադրբեջանական զավթողական, ահաբեկչական քաղաքականությունը: Հայաստանի իշխանությունը հայ ժողովրդին տանում է հերթական պարտությունների շարանով:
Մետաքսյա Շալունց