Սյունիքի դասը Նիկոլ Փաշինյանին, Ռոբերտ Քոչարյանին և Սերժ Սարգսյանին
Հոկտեմբերի 17-ին, Հայաստանի 3 մարզերի 6 խոշորացված համայնքներում` Գյումրիում, Գորիսում, Մեղրիում, Տաթևում, Տեղում և Դիլիջանում կայացած տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրությունների արդյունքներն ուսուցողական դաս են և՛ իշխանության, և՛ ընդդիմության համար։
Գորիսում հաղթել է ընդդիմության թեկնածու, այս պահին բանտում գտնվող, Գորիսի գործող քաղաքապետ Առուշ Առուշանյանը։ Առուշանյանի ստացած ձայների թիվը կրկնակի գերազանցել է իշխանական՝ «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության թեկնածու Վլադիմիր Աբունցի ձայներին։
Գյումրիում առաջին տեղում Բալասանյան դաշինքն է, որը ևս ոչ իշխանական ուժ է։ Իշխող «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունն այստեղ երկրորդն է։ Մեղրիում ևս իշխանության թիմը պարտվել է։ ՔՊ-ն հաղթել է միայն Դիլիջանում, Տեղում և Տաթևում։
Փաստացի առավել խոշոր համայնքներում իշխանությունը պարտվել է։ Սա այն դեպքում, երբ ընդամենը 4 ամիս առաջ տեղի ունեցած խորհրդարանական ընտրություններում իշխանությունը տարել էր հաղթանակ։
Սյունիքը՝ մասնավորապես Գորիսը, շատ կոնկրետ մերժեց Նիկոլ Փաշինյանի իշխանությանը՝ հստակեցնելով իր վերաբերմունքը պետական քաղաքականության հանդեպ, որը հատկապես Սյունիքում արտահայտվում է տարածքային զիջումների հետևողական գործընթացով։
Իշխանության մանիպուլացիան, թե 44 օրյա պետարազմում պարտությունն այլընտրանք չուներ, որ կատարվածի համար ավելի մեղավոր են նախկինները, քան թե պատասխանատու են իրենք, խորհրդարանական ընտրությունների ժամանակ ըստ էության աշխատեց։ Այսօր արդեն ակնհայտ է Սյունիքի հանձնման փաշինյանական պայմանավորվածությունը, որի իրագործման կարմիր գիծն անցնում է Գորիս-Կապան մայրուղով։ Այս մայրուղու վերահսկողությունը օրվա իշխանությունը ԱԺ ընտրություններից կարճ ժամանակ անց վերապահեց Ադրբեջանին։ Իրենց ձայնը տալով Առուշ Առուշանյանին՝ գորիսեցիները շատ հստակ ուղերձ հղեցին Փաշինյանին, որ իրենք չեն պատրաստվում համակերպվել Գորիս-Կապան մայրուղին, Որոտանը և այլ բնակավայրերը թշնամուն հանձնելուն՝ խորհրդային միության սահմանների անվան տակ՝ անկախ այն բանից, թե Նիկոլ Փաշինյանը ում հետ ինչ է պայմանավորվել։
Իշխանական որոշ խամաճիկներ արդեն սկսել են հայտարարություններ անել, թե տեղի ունեցածը ժողովրդավարության դրսևորում է․ Նոր Հայաստանում ընտրություններ չեն կեղծվում և Առուշանյանի հաղթանակը վկայում է օրվա իշխանության ժողովրդավար լինելու մասին։
Իրականում սա սովորական մանիպուլացիա է, հակառակ պարագայում իշխանությունը կարող էր նույնքան ժողովրդավար լինել նաև ԱԺ ընտրության ժամանակ և թույլ տալ, որ խորհրդարանում հայտնվեր ոչ թե երեք, այլ օրինակ չորս քաղաքական ուժ։ Հատկապես Գորիսում ՔՊ-ի պարտությունը իսկական ապտակ է իշխանության համար, որովհետև Գորիսն ակնհայտ անհամատեղելիություն ունի Նիկոլ Փաշինյան երևույթի հետ, և սա կոնկրետ Փաշինյանը շատ լավ է հասկանում։
Գորիսի ընտրությունը ուսուցողական նշանակություն ունի նաև ընդդիմության համար, որը խորհրդարանական ընտրությունների ժամանակ ստացավ այնքան քվե, որքան աշխատել էր և որքանով որ կարողացել էր առերեսվել Հայաստանում գոյություն ունեցող փաստացի իրականության հետ։
«Առուշանյան դաշինքը» ապացուցեց, որ երբ առաջին պլանում ազգայն ինքնության և ինքնապաշտպանության դրոշն է, ՀՀ քաղաքացին կատարում է ողջամիտ ընտրություն։ Ի վերջո, գոյություն ունի ինքնապաշտպանական բնազդ և գոյության պայքարի առաջնահերթություն, որը գորիսեցիները ի ցույց դրեցին՝ ընտրելով սյունաց հողը խրամատից պաշտպանող Առուշ Առուշանյանին։
Հայկ Դավթյան