Հանուն ինչի՞, ո՞րն է մեր շահը
ՀԱՊԿ մշտական խորհրդում քննարկվել է Սիրիա խաղաղապահներ ուղարկելու հարցը: ՀԱՊԿ-ում կայացած այդ քննարկման մասին հայտնել է Ղրղըզստանի անվտանգության խորհրդի քարտուղար Թիմուր Ջումակադիրովը: «ՀԱՊԿ մշտական խորհրդում քննարկվել է սիրիական խնդրի կարգավորման գործընթացում Ղրղըզստանի խաղաղապահ ուժերի հնարավոր մասնակցության հարցը», օրերս ղրղըզ պաշտոնյայի այս խոսքերն էին մեջբերել ռուսական գործակալությունները: Այլ մանրամասներ չեն հաղորդվել: Ջումակադիրովը նշել է նաև, թե Բիշքեկն առայժմ ՀԱՊԿ-ից պաշտոնական առաջարկ չի ստացել՝ Սիրիա խաղաղապահներ ուղարկելու համար: Ավելի վաղ՝ հունիսի 22-ին, Ռուսաստանի պետդումայի պաշտպանության հանձնաժողովի նախագահ, գեներալ-գնդապետ Վլադիմիր Շամանովը հայտարարել էր, որ Սիրիա խաղաղապահներ ուղարկելու նպատակով Մոսկվան բանակցություններ է վարում Ղազախստանի ու Ղրղըզստանի հետ: Ո՞րն է պաշտոնական Երևանի դիրքորոշումը: Հայաստանի պաշտպանության նախարարությունը հայտարարում է, որ հայկական զինված ուժերը պատրաստ են երկրի ռազմա-քաղաքական ղեկավարության ցանկացած որոշման: Հայաստանը ՀԱՊԿ անդամ վեց երկրներից մեկն է: Ուշագրավ է այն, որ Սիրիա ղազախական ու ղրղըզական խաղաղապահների հնարավոր առաքելության մասին նույն օրը հայտարարեց նաև Թուրքիան: Թուրքական Haberturk հեռուստաընկերության փոխանցմամբ, նախագահ Էրդողանի մամուլի քարտուղար Իբրահիմ Քալընը հունիսի 22-ին նշել է, որ ռուսական կողմն առաջարկել է խաղաղապահ առաքելության մեջ ներգրավել Ղազախստանն ու Ղրղըզստանը: Սակայն, Ռուսաստանի ու Թուրքիայի բարձրաստիճան ներկայացուցիչների այս հայտարարություններից հետո՝ Ղազախստանը պաշտոնապես հերքեց, որ բանակցություններ է վարում իր խաղաղապահներին Սիրիա ուղարկելու նպատակով: Նման հայտարարությամբ հանդես եկավ Ղազախստանի արտգործնախարար Կայրաթ Աբդրահմանովը: Ակնհայտ է, որ ռուս-ամերիկյան ներկայիս սրված հարաբերությունների ֆոնին Կրեմլը ձգտում է օգտագործել ՀԱՊԿ-ը՝ այն ներքաշելով սիրիական հակամարտության մեջ: Որոշ փորձագետներ համարում են, որ այդ կերպ Ռուսաստանը փորձում է ալյանսով պայքարել, կարծես, նպատակ ունենալով, ավելի լեգիտիմացնել իր գործողությունները, որպեսզի Ռուսաստանը միջազգային հանրության կողմից ուժգին քննադատության չենթարկվի: Իսկ ի՞նչ բեռի տակ կարող է մտնել Հայաստանը, որը Սիրիայի հետ բարեկամական կապեր ունի: Հայկական խաղաղապահների ներկայությունը Սիրիայում, թերևս, ռազմական տեսանկյունից նշանակալի ազդեցություն չի կարող ունենալ ընդհանուր իրավիճակի վրա: Բայց փոխարենը՝ քաղաքական առումով Հայաստանը կարող է կանգնել խնդիրների առջև՝ արդեն ներքաշվելով ռուս-ամերիկյան հակասությունների դաշտ, ինչը, բացարձակապես չի բխում Հայաստանի շահերից: Պարզապես այստեղ հարկ է վերհիշել, որ ՀԱՊԿ-ն փաստացի չեզոք դիրքորոշում ունի Ղարաբաղյան խնդրի հանդեպ, ՀԱՊԿ-ականները մի քանի տողանոց հայտարարություն անգամ չեմ ընդունում` ընդդեմ Ադրբեջանի սանձարձակ գործողությունների, երբ Հայաստանի սահմանները ենթարկվում են հարձակումների: ՀԱՊԿ-ականները բացահայտ իրենց իրավունք չեն վերապահում Ալիևին քննադատական կես խոսք անգամ ասել: Այստեղ խոսքը բոլորովին չի վերաբերվում ՀԱՊԿ-ական զորքերի միջամտությանը` Հայաստանի սահմանների պաշտպանության գործում, պարզապես «դաշնակիցներ» կոչվածների համար ավելի կարևոր է այն, որպեսզի Ալիևը չնեղանա իրենցից, իսկ Հայաստանը` որպես դաշնակից, այնքան էլ կարևոր չէ: Հարցը դրանում է ընդամենը: Հետևաբար, ինչու՞ պետք է Հայաստանը մտնի ՀԱՊԿ-ական խաղաղապահների կազմում, եթե նույնիսկ Ղազախստանը դա չի ցանկանում անել: Հանուն ինչի՞ Հայաստանը պաշտպանի Մոսկվայի քաղաքականությունը, ո՞րն է կոնկրետ Հայաստանի շահը լինելու այդ դեպքում... Եթե ՀԱՊԿ-ականների համար իրենց շահը ավելի թանկ է` Ալիևի հետ փոխհարաբերությունները չփչացնելու տեսանկյունից, ապա մենք ինչո՞ւ չենք հաշվում մեր շահը: Մետաքսյա Շալունց