Անիծվես դու Նիկո՜լ, անիծվի՜ քո գերդաստանը .քաղաքացիական անհնազանդության շարժում է սկսվելու
Սեպտեմբերյան պատերազմի ակտիվ մասնակից, ֆերմեր Տիգրան Եղոյանը սեպտեմբերի 16-ին Վարդենիսում ականատես է եղել հարակից մի շարք համայնքի բնակիչների ընդվզմանը, որոնք փակել էին ճանապարհը եւ բողոքում էին իշխանությունների դեմ իրենց համայքները խոշորացնելու համար:
-Այս պահին ես գտնվում եմ Գեղարքունիքի մարզում, քիչ առաջ Վարդենիսից եմ գալիս, ականատեսն եմ եղել խայտառակ իրավիճակին, որը տիրում էր մարզում: Ի վերջո, հասանք նրան, որ Նիկոլ ընտրող հասարակությունը (ես երբեք ժողովուրդ բառը չեմ օգտագործի) արդեն գիտակցում է, որ վտանգված է իր զավակների ապագան: Ամեն օր արթնանալով տեսնում են մի անակնկալ: Տեսնում են, որ տասնամյակներ դաստիարակված հասարակությունը, մարդիկ, որ <<Զարթնիր լաո >> երգի տակ էին մեծանում, երբ երգում էին <<Հիմի էլ լռենք>, <<Քելե լաո>>, այսօր իրենց պարտադրում են քիրվայություն անել թուրք ոսոխի հետ, ինչն արդեն անթույլատրելի է:
-Գեղարքունիքում խոշորացման դեմ չէի՞ն բողոքի ցույց անում:
-Այո: Նախ եկեք հասկանանք ինչ է խոշորացումը, դրանով իշխանությունը փորձելու է իր իշխանությունը գերկենտրոնացնել, կարողանա ազդեցություն գործել հասարակության վրա, մենք տեսել ենք խոշորացման փորձ, որը համայնքներին աղետալի հետեւանքներ է բերել: Հիմա խոշորացման նոր ալիքը ժողովրդական ցասման ալիք է իր հետ բարձրացնելու, հասարակությունը շատ լավ է հասկանում, թե այս խոշորացման անվան տակ որն է այս ազգադավի նպատակը: Գեղարքունիքի մարզում կան հրաժալի գյուղեր: Ես դիմում եմ վարչապետի աթոռին սոսնձված այդ անձնավորությանը, կառավարության ներկայացուցիչներին, եկեք մարզ, մտեք Գեղհովիտ, Զոլաքար, Աստղաձոր, Լիճք, տեսեք ինչ աշխատանքներ են գնում: Երանի կտաք Երեւանում նման ասֆալտապատ ճանապարհներ, բայց խոշորացնելով քանդելու են գյուղն ու գյուղացուն: Ես ամեն օր սարերում եմ, գյուղերը քանդվում են, գյուղացու խնձորը հասել է, սխտորն է քանդել, բայց բերքը չեն կարողանում իրացնել, որովհետեւ թուրքական ապրանքներն են մեր շուկա բերել: Իրականացվում է գյուղացուն ոչնչացնելու համալիր քաղաքականություն, հայ գյուղացին սպառված վիճակում է, սպանդի է ենթարկում իր անասունների ողջ գլխաքանակը, իսկ սահմաններում, թե ինչ է կատարվում, ինքնին հասկանալի է:
-Այսինքն հանդուրժում է, որ թուրքը իր սահմաններին նստած է, չի հանդուրժում, որ ապրանքը չի կարողանում վաճառե՞լ:
-Որ թուրքի մասին է խոսքը, եկեք տարբերենք, այն մեկի, որը միանգամից կրակում ու սպանում է, թե մյուսի, որը զրկում է գյուղացուն ապրելուց:
-Մեծ հաշվով տարբերություն չկա:
-Երկուսի առկայության դեպքում ահագնանում է ժողովրդական ցասումը: Ես կոչով դիմում եմ մեր ազգաբնակչությանը, թող Վարդենիսի օրինակ վարակիչ դառնա բոլորիդ համար՝ Սյունիք, Արարատ, Վայոց Ձոր, բոլորդ արթնացեք եւ մի նմանվեք նախիրի, հոտի, մենք կործնում ենք մեր պետականությունը, մենք-ից գնում եքն ես: Սա հանգեցնում է նրան, որ սարերն ադեն դատարկվում են, գյուղացին սարերից իջնում է ցած: Ես ուզում եմ տագնապ հնչեցնել մեր ընդդիմադիր դաշտին եւս: Դուք չեք տեսնում, թե ինչ է կատարվում.դաշնակցականներ, Հայաստան դաշինք, Պատիվ ունեմ, Հարգանք ունեմ, չգիտեմ ինչ զահրումարներ , որ հավաքվել եք, դուրս եք գալիս, տղայություն անում, կռիվ անում, դուք չեք տեսնում, որ երկիր ենք կորցնում: Լսեք, այ վիժվածքքներ, դուրս եկեք խորհրդարանից, հանձնեք ձեր մանդատները, եթե ձեր ամբողջ նպատակը այդ մանդատները չէին, հրաժարվեք, մենք պետություն ենք կորցնում:
Դուք երեւի լավ չեք հասկանում, որ սահմանապահ գյուղացին այսօր հավատն է կորցրել, այսօր զենք չունի, որ իր տունը պաշտպանի: Ես որսորդմիությա տոմսով հայտ եմ ներկայացրել, որ գոնե զենք գնեմ, նույնիսկ զենքերն են արդեն հավաքել…
Սիրելի հայրենակիցներ, արթնացեք, վերջապես, մի մտածեք, քիրվայություն մի արեք թուրքի հետ, <<Մահ ոսոխին>> սա պետք է հնչի: Ես շատ շուտով կուսակցություն եմ ստեղծելու, իջնելու եմ սարերից, ծայրահեղ ազգայնական, ինքնապաշտպանական շարժում եմ սկսելու, Ազատության հրապարակից երթ եմ իրականացնելու, քաղաքացիական անհնազանդության շարժում եմ սկսելու, ու ոչ մի հայ թող չհանդգնի՝ ասելով, որ այսօրվա թուրքը երեկվանի փոխարեն մեղավոր չէ: Մենք ազատագրելիք հողեր ունենք, բայց առանց նիկոլածին տականքների:
Անիծվես դու Նիկո՜լ, անիծվի՜ քո գերդաստանը, քո քայլող թափառաշրջիկ թիմը, որ էս ազգին հասցրեց այս օրին:
Անի Սահակյան