Բաքուն խոշորածավալ սադրանք է նախապատրաստում. Ինչու է Շոյգուն կանչել ՀՀ Պնախարարին
Արցախում ռուսական խաղաղապահ զորախմբի հրամանատարությունը հետաքննում է օգոստոսի 9-ին Շուշիի մոտակայքում ՊԲ ստորաբաժանումների և Ադրբեջանի զինված ուժերի միջև տեղի ունեցած փոխհրաձգության մանրամասները: «Օգոստոսի 9-ին, ժամը 17:45-ի սահմաններում Շուշի բնակավայրի մոտակայքում Արցախի զինված կազմավորումների և Ադրբեջանի զինված ուժերի միջև հրաձգային զինատեսակներից փոխհրաձգություն է տեղի ունեցել:
Ռուս խաղաղապահների ջանքերով կրակոցները դադարեցվել են, տուժածներ չկան: Փաստի առթիվ ռուսական խաղաղապահ կոնտինգենտի հրամանատարությունը հայկական և ադրբեջանական կողմերի հետ համատեղ հետաքննություն է իրականացնում»,- ասված է ՌԴ պաշտպանության նախարարության տարածած հաղորդագրության մեջ:
Այսպես, Արցախում ռուսական խաղաղապահ զորախմբի հրամանատարությունը առաջին անգամ արձանագրել է, որ Շուշիի մոտակայքում կան Արցախի զինված կազմավորումներ, և նրանց ու Ադրբեջանի զինված ուժերի միջև հրաձգային փոխհրաձգություն է տեղի ունեցել:
Ադրբեջանն այսօրվանից կարծես նախապատրաստվում է ինչ-որ նոր փուլի: Բաքուն սրում է իրավիճակը սահմանին և Հայաստանի ուղղությամբ մեղադրանքները սաստկացնում:
Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարությունը հայտարարում է, թե այս գիշեր հայկական ուժերը խախտել են հրադադարը Քելբաջարի ուղղությամբ` տարբեր տրամաչափի զենքերից կրակ բացելով դեպի Դեմիրչիդամ բնակավայրը. զոհեր ու վիրավորներ չկան։ Արցախի Պաշտպանության բանակն է հայտարարել, որ այս առավոտ Ադրբեջանը հարվածային անօդաչու թռչող սարքեր է կիրառել հայկական դիրքերի ուղղությամբ, կորուստներ չկան: Սա Արցախում նոյեմբերից հաստատված հրադադարի խախտման արդեն երկրորդ միջադեպն է անցած մեկ շաբաթվա մեջ։
Ավելին՝ Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարությունը հայտարարում է, թե Հայաստանը խախտել է նոյեմբերի 9-ի հրադադարի եռակողմ համաձայնությունը և նոր ուժեր կենտրոնացրել Ղարաբաղում։ Ադրբեջանի բանակը կձեռնարկի համարժեք քայլեր, նման իրավիճակն անընդունելի է, հայտարարել է Բաքուն։ «Հայաստանի, Ադրբեջանի և Ռուսաստանի առաջնորդների միջև 2020 թվականի նոյեմբերի 10-ին ստորագրված եռակողմ հայտարարության համաձայն Ղարաբաղում մնացած հայկական ուժերի մնացորդները պետք է դուրս բերվեին Ադրբեջանի տարածքից, որտեղ ռուս խաղաղապահներ են տեղակայվել», - հայտարարել է Ադրբեջանի ռազմական գերատեսչությունը, ընդգծելով, որ ռուսական խաղաղապահ առաքելությունը ժամանակավոր բնույթ է կրում։ «Վերջին օրերին Հայաստանը խախտել է եռակողմ հայտարարությունը՝ իր զինված ուժերը տեղափոխելով Ադրբեջանի տարածք և նոր հայկական դիրքեր բացել Մուխտարաքենդի ու Շուշաքենդի, ինչպես նաև Քելբաջարի և Լաչինի արևելյան հատվածներում։ Դրանով հայկական կողմը միտումնավոր գնում է սադրանքների՝ իրավիճակը սրելու համար», - պնդում է Բաքուն, հավելելով, որ ադրբեջանական բանակը կձեռնարկի անհրաժեշտ բոլոր միջոցները։
Ավելի վաղ՝ ամիսներ առաջ, այս հարցը նաև Ադրբեջանի արտգործնախարար Ջեյհուն Բայրամովն էր բարձրացրել․ ով նաև միջազգային կառույցներին ու ՄԱԿ-ին էր դիմել, պնդելով, թե Հայաստանը ապօրինի ուժեր է կենտրոնացրել Ադրբեջանի տարածքում։ Հայկական կողմը Ադրբեջանից հնչող այդ մեղադրանքներին ի պատասխան մեջբերում է եռակողմ հայտարարության դրույթը, ըստ որի նոյեմբերի 9-ից հետո կողմերը մնում են զբաղեցրած դիրքերում։
Նկատենք, որ երեկ Հայաստանի պաշտպանության նախարար Արշակ Կարապետյանը Ռուսաստանի պաշտպանության նախարար Սերգեյ Շոյգուի հրավերով աշխատանքային այցով մեկնեց Ռուսաստան։ Ըստ հաղորդագրության՝ Մոսկվայում նախատեսված է Հայաստանի պաշտպանական գերատեսչության ղեկավարի հանդիպումը ռուսաստանցի գործընկերոջ հետ, ինչպես նաև աշխատանքային մի շարք այլ հանդիպումներ: Իշխող «Քաղաքացիական պայմանագրի» անդամ, խորհրդարանի պաշտպանության և անվտանգության հարցերով հանձնաժողովի ղեկավարի պաշտոնում առաջադրված Անդրանիկ Քոչարյանն ասել էր՝ քննարկվում են Հայաստանի սահմանների հետ կապված հարցեր, և բանակցություններին մասնակցում է նաև «հակառակորդ կողմից որևէ բարձրաստիճան զինվորական պաշտոնյա»։
Սա Արշակ Կարապետյանի երկրորդ այցն է Մոսկվա Հայաստանի ռազմական գերատեսչությունը փաստացի գլխավորելուց հետո։ Նա Մոսկվայում էր նաև հուլիսի 27-ին, երբ կատարում էր Հայաստանի պաշտպանության նախարարի պարտականությունները։
ՌԴ-ն պատրաստ է աջակցելու Հայաստանին զինված ուժերի արդիականացման հարցում, Հայաստանը Ռուսաստանի դաշնակիցը և առանցքային գործընկերն է Անդրկովկասում խաղաղության ապահովման գործում, և մենք չափազանց հետաքրքրված ենք այդ տարածաշրջանում խաղաղության պահպանմամբ, հայտարարել է Շոյգուն՝ Արշակ Կարապետյանի հետ հանդիպմանը:
Հիշեցնենք՝ աշխատանքային այցով Հայաստանում էր ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Ստանիսլավ Զասը, և Արշակ Կարապետյանը Զասի հետ հանդիպմանն ասաց, որ ՀԱՊԿ-ում որոշումների կայացման մեխանիզմները չեն համապատասխանում օպերատիվ իրադրության պահանջներին, և հավելեց. «Միևնույն ժամանակ, մենք պատրաստ չենք համակերպվել գործողությունների հետ, որոնք կարող են հանգեցնել Հայաստանի պետական սահմանի խախտմանը: Մենք վճռականորեն պաշտպանելու ենք մեր տարածքները: Մենք, իհարկե, ձգտում ենք խաղաղ ճանապարհով լուծել այս խնդիրը՝ ի ցույց դնելով մեր խաղաղասիրությունը: Միևնույն ժամանակ, մեր համբերությունը նույնպես անսպառ չէ, և մեր սահմաններին ստեղծված իրադրության խաղաղ հանգուցալուծման բացակայության պարագայում մենք իրավունք ենք վերապահում խնդիրը լուծել ուժի կիրառմամբ»:
Ակնհայտորեն, իրադրությունը սահմանին լարվում է: Բաքուն նախապատրաստում է խոշորածավալ սադրանք, գուցե կարճատև ռազմական գործողություններով՝ որևէ ուղղությունից, որպեսզի՝ մեկ այլ ուղղություններում ստանա ցանկալին:
Օպերացիային, անշուշտ մասնակցություն կունենա Ռուսաստանը, որն արդեն Տավուշի մարզում դիրքավորվել է: Ո՞ր կողմից, ե՞րբ, ինչպե՞ս և ամենակարևորը՝ ինչի՞ դիմաց, այս հարցերն անպատասխան են:
Փոխարենը մի քանի օր է, ինչ Ազգային ժողովում ելույթներ են հնչում, պարզապես խոսքային փոխհրաձգություն, ամեն ինչի մասին կարելի է լսել՝ բացի Հայաստանի ու Արցախի անվտանգության ամրացման հրամայականի թեմաները...
ՀՀ Պնախարարի այցը Ռուսաստան, Շոյգի դիրքորոշումները նախանշում են, որ Մոսկվան փորձում է Հայաստանին համոզել ինչ-որ զիջումների գնալ, որի դիմաց մեզ խոստանում են դաշնակցային հարաբերություններ՝ հիշեցնելով, որ Հայաստանը Ռուսաստանի առանցքային գործընկերն է Անդրկովկասում:
Մետաքսյա Շալունց