Նիկոլ Փաշինյանը հերթական թուղթը կստորագրի՝ Կրասնոդարի և Լոս Անջելեսի հայերի կյանքը փրկելու համար
Ադրբեջանական ԶՈՒ ստորաբաժանումները Մոսկվայում նախատեսվող բանակցություններից առաջ հարձակում են սկսել Հայաստանի սահմանների վրա` Գեղարքունիքի մարզի Սոթքից մինչև Վերին Շորժա հատվածում։ Հայկական կողմն ունի երեք զոհ, հինգ վիրավոր։
ՀՀ ՊՆ-ի հաղորդմամբ՝ կորուստներ ունի նաև հակառակորդը։ ՊՆ-ն նաև տեղեկացրել է, որ ադրբեջանական կողմին հաջողվել է որոշ ժամանակով գրավել հայկական դիրքերից մեկը, որը մեր զինուժը հակահարձակման արդյունքում հետ է վերադարձրել։ Ավելի ուշ պաշտոնական տեղեկատվություն տարածվեց, որ Մոսկվան Բաքվի հետ պայմանավորվածություն է ձեռք բերել՝ կրակի դադարեցման վերաբերյալ։ Փաստորեն Հայաստանը մոսկովյան բանակցությունների նախաշեմին գտնվել է պատերազմի մեջ, այլապես կրակի դադարեցման շուրջ Մոսկվայի միջամտությունն անհասկանալի կլիներ։ Առավել անհասկանալի ու խիստ կասկածելի է մոսկովյան բանակցությունների թեման, ինչի՞ շուրջ է ձեռք բերվել պայմանավորվածությունը և ի՞նչ պայմանով կամ ինչի՞ դիմաց է ադրբեջանական կողմը համաձայնել կրակի դադարեցմանը։
Սա հետևանքն է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության, որի ստորագրման համար Փաշինյանը հիմնավորում էր ներկայացնում, թե գնացել է այդ քայլին՝ տասնյակ հազարավոր զինվորների կյանքը փրկելու համար։ Պետք է հասկանալ, թե ինչ նոր ցավոտ թուղթ է նախապատրաստվում և ինչ հիմնավորմամբ է այն ստորագրվելու։ Թերևս կարելի է հայտարարել, որ Նիկոլ Փաշինյանը, նոր թղթի տակ ստորագրելով, փրկում է Կրասնոդարի և Լոս Անջելեսի հայության կյանքը։ Կարևորն այստեղ փրկելու գաղափարն է, որ հետագայում դավաճանությունը և հայրենիքը պլանավորված հանձնելու ծրագիրն արդարացված լինի։
Տեղի ունեցող կրակոցները, նոր ցավալի զոհերն ու վիրավորները նաև հաստակ պատասխանն են մի շատ կարևոր հարցի․ հանձնելով Արցախը՝ Շուշին ու Հադրութը ներառյալ, մենք, միևնույնն է, տևական խաղաղություն չենք ունենալու։ Ընդամենը փոխվեց մեր տղաների զոհվելու վայրը․ նախկինում նրանք զոհվում էին Արցախի տարածքում, հիմա նրանք հակառակորդի գնդակից զոհվում են Գեղարքունիքում և Սյունիքում։ Կրակոցների ձայնն ավելի մոտիկից է լսվում, և մենք կանգնած ենք նոր տարածքներ հանձնելու շեմին։ Հիմա այդ գործընթացի նախապատրաստական աշխատանքներն են ընթանում՝ նոր զոհերի գնով։
Փաստորեն, նոյեմբերի 9-ի համաձայնագիրն արդեն առոչինչ է, որովհետև չկրակելու պայմանը պահպանված չէ, չի կատարվել նաև գերիների վերադարձի պահանջը։ Բայց ամբողջ խնդիրն է այն է, որ այդ խախտումները իրավական հետևանքներ չեն առաջացնում։ Սովորաբար համաձայնագիրը կամ փաստաթուղթը ունենում է լիարժեք կարգավորումներ հնարավոր բոլոր դեպքերի համար։ Այս պարագայում չկա կարգավորում, հետևաբար, քանի դեռ կարգավորում չկա, անընդհատ կարող են լինել խախտումներ։ Իսկ Ադրբեջանը վստահաբար կշարունակի պահանջել ավելին։
Վերջնական նպատակը Հայաստանն ամբողջությամբ գրավելն է լինելու, և մենք առայժմ մաս-մաս կամ քիչ-քիչ գնում ենք այդ պահանջին համաձայնելու կործանարար ճանապարհով։ Հունիսի 20-ին ընտրելով Նիկոլ Փաշինյանին ու նրա թրքահաճո թիմին՝ հայ ժողովուրդը տվեց իր համաձայնությունը՝ Հայաստանը թշնամուն հանձնելու ու նոր զոհեր տալու թուրքական ծրագրին։
Ապագա կար, և այդ ապագան արդեն ներկա է։
Հայկ Դավթյան