Նիկոլ Փաշինյանի պողպատե մանդատը․ Ալիևն արդեն պահանջում է
Կառավարության վերջին նիստում Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ իր գլխավորած <<Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունը 2021 թվականի արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններում ստացել է Հայաստանի և Արցախի համար խաղաղ զարգացման դարաշրջան բացելու մանդատ: Մանդատը ստացել է Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիներից:
Այդ մանդատը, ըստ Փաշինյանի՝ ենթադրում է մեր երկրի շուրջ բարենպաստ միջավայրի ձևավորում, տարածաշրջանային կոմունիկացիաների բացում, տարածաշրջանային կայունության ու տևական խաղաղության հաստատում: Փաշինյանը, սակայն, հաջորդ պարբերության մեջ հակաել է ինքն իրեն՝ մատնանշելով Ադրբեջանի ապակառուցողական դիրքորոշումն այս հարցում։ Ըստ Փաշինյանի՝ Ադրբեջանը փորձ է անում տպավորություն ստեղծել, թե Հայաստանը դեմ է խաղաղությանը և խաղաղության պայմանագրին: Ստեղծված իրավիճակում Հայաստանի համար ընդունելի է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների մոտեցումը, որն արտահայտվել է մասնավորապես ապրիլի 13-ի հայտարարության մեջ, որում նրանք կոչ են անում հատուկ ուշադրություն դարձնել վերջնական համապարփակ և կայուն կարգավորմանը։ Կարգավորման հիմքում հայտնի սկզբունքներն են՝ ազգերի ինքնորոշում, ուժի կամ ուժի սպառնալիքի կիրառման բացառում ու տարածքային ամբողջականություն։
Իր հերթին Ադրբեջանն անընդհատ հայտարարում է, թե Արցախի հարցն արդեն լուծված է, ավելին՝ 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի տխրահռչակ թղթով նախանշվում է նաև սահմանազատման հարցը՝ խորհրդային Ադրբեջանի ու խորհրդային Հայաստանի սահմանների գծով։ Ալիևը բազմիցս է հայտարարել, որ սահմանազատման համատեքստում ուզում է ստանալ Արցախն ամբողջությամբ, դեռ որոշ տարածքներ էլ Հայաստանի Հանարապետության տարածքից։ Ալիևի ախորժակը այնքան է բացվել, որ նա հրապարակավ խոսում է <<Պատմական Զանգեզուրը և Էրիվանը վերադարձնելու>> մասին։ Այս հայտարարությունները կարելի էր դիտարկել սոսկ ադբեջանական ներքին սպառման համատեքստում արտաբերված ինչ-որ մտքեր։ Սակայն ադրբեջանական զինուժի ավելի քան երեքամսյա ներկայությունը Սյունիքի տարածքում բոլորովին այլ իրողության մասին է վկայում։ Ալիևը, ըստ էության, նոր պատերազմի է պատրաստվում և իր այդ մտադրությունը նա չի էլ թաքցնում։
Հայկական կողմը, մասնավորապես վերջին արտահերթ ընտրության ժամանակ պողպատե մանդատ ստացած Նիկոլ Փաշինյանը հրաշալի գիտի այդ մասին։ Եվրոպական խորհրդի ղեկավար Շառլ Միշելի հետ Երևանում կայացած հանդիպման ժամանակ
Նիկոլ Փաշինյանն ասել է, որ Ադրբեջանը մտադիր է նոր ռազմական բախումներ հրահրել Արցախում և հայ-ադրբեջանական սահմանին, և դրա դրսևորումները տեսնում ենք հայ-ադրբեջանական սահմանի Նախիջևանի հատվածում: Եվրոպացի պաշտոնյան Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին ծավալվող իրադարձություններն անվանել է վիճելի տարածքների կարգավիճակի հստակեցմամբ պայմանավորված կոնֆլիկտ և կոչ արել գտնել խաղաղ լուծումներ։ Նիկոլ Փաշինյանը անգամ չի էլ ընդդիմացել և չի փորձել ուղղում մտցնել խոսակցության մեջ առ այն, որ խոսքը ՀՀ ինքնիշխան տարածքի մասին է։ Սա կարելի է դիտարկել նախապատրաստական աշխատանք՝ նոր ռազմական բախումներ սկսվելու դեպքում Հայաստանի տարածքները զիջելու համար։ Մեր զինված ուժերը դիմակայելու ռեսուրս չունեն, Նիկոլ Փաշինյանի և իշխանության հույսն ամբողջությամբ Հայաստանում տեղակայված ռուսական բանակն է։ Բայց մի տեսակ դժվար է պատկերացնել, որ ռուսական բանակը կպաշտպանի այն պետության սահմանները, որին Եվրոպական Միությունը 2,6 մլրդ եվրո աջակցություն է տրամադրելու։
Հայկ Դավթյան