Ընտրության անակնկալները. ով ինչի արժանացավ
Հունիսի 20-ի ընտրությունների արդյունքները մի շարք առումներով արտառոց են ու նոնսենս: Թվում էր, գործող իշխանությունը, որը Արցախից հետո զոհասեղանն է դրել Հայաստանի հարավային դարպասը ու մեկ ամսից ավել այնտեղ հանդուրժում է ադրբեջանական զորքին, Սյունիքի մարզում սիմվոլիկ ձայեր է ընդամենը տանելու, բայց արիուտես, որ բազմաթիվ համայնքներում Քաղաքացիական պայմանագիր կուսակցությունը անգամ առաջատարն էր: Ըստ ԿԸՀ տվյալների՝ Սյունիքում մասնակցել է 66 238 ընտրող։ «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությանը ձայն է տվել կեսից ավելին՝ 35 302 ընտրող կամ ընտրողների 53.51%-ը։ «Հայաստան» դաշինքի օգտին քվեարկել է 18 147 ընտրող կամ 27.50%-ը։ «Բարգավաճ Հայաստանը»՝ 2 486 ձայն կամ 3.77% «Պատիվ ունեմ» ստացել է 1 821 ձայն կամ 2,76%-տոկոսը։
Նիկոլ Փաշինյանի նկատմամբ լեռնահայաստանցիների վերաբերմունքը, որն արտացոլվեց սյունյաց ողջուններով մինչդեռ այնքան ակնհայտ էր կասկած չկար, որ Սյունիքում Նիկոլ Փաշինյանն իր արժանի հատուցումն է ստանալու: Սակայն Նիկոլ Փաշինյանը գտել է խայտառակությունից փրկվելու ճանապարհը եւ իր համար այս մարզում տոկոսներ է խփել զինվորների քվեարկության միջոցով: Ընտրության ողջ օրը լսում էին, թե ինչպես են քաղաքացիական անձինք ուղղորդում զինվորներին ընտրատեղամաս եւ պարտադրում քվեարկել իշխանության օգտին: Մյուս կողմից՝ Սյունիքի պատկերը ցույց տվեց, որ Հայաստան դաշինքին պաշտանող համայնքի ղեկավարները չեն օգտագործել վարչական լծակները հօգուտ Քոչարյանի հաղթանակի: Մյուսը Կոտայքի մարզի ֆենոմենն էր, որն այս ընտրություններին չգործեց: Կոտայքի մարզը ավանդաբար եղել է Գագիկ Ծառուկյանի ազդեցության ներքո, ԲՀԿ-ն այս մարզում գրեթե բոլոր ընտրություններին առաջատարն է եղել․ 2017-ին, օրինակ, ՀՀԿ-ն հաղթել էր բոլոր մարզերում, բացի Կոտայքից, որտեղ ԲՀԿ-ն էր առաջատարը։ Միայն հեղափոխությունից հետո՝ 2018-ի դեկտեմբերի խորհրդարանական ընտրություններին այս ավանդույթը խախտվեց, եւ ԲՀԿ-ն զիջեց «Իմ քայլին»։
Հունիսի 20-ի ընտրությունների արդյունքներով եւս Կոտայքում առաջատարը «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունն է, որը ստացել է 63 հազար 388 ընտրողի քվե կամ ձայների 52.51 տոկոսը։ Երկրորդ տեղում Քոչարյանի գլխավորած «Հայաստան» դաշինքն է՝ ստացել է 25 հազար 622 քվե կամ 21.23 տոկոսը, իսկ ԲՀԿ-ն երրորդ տեղում է՝ 9 հազար 760 ձայնով կամ ընտրողների 8.09 տոկոսի քվեով։ «Պատիվ ունեմ» դաշինքը ստացել է 4 հազար 282 քվե կամ ձայների 3.55 տոկոսը։ Հիշեցնենք, որ ԲՀԿ-ն ընդհանուր առմամբ ստացել է 50 հազար 416 ձայն՝ քվեների 3,96 %-ը։ Մինչդեռ 2018-ին՝ 104 հազար ձայն։
Առավել նոնսենս պատկեր է առաջացել Շիրակի մարզում: Նոյեմբերի 9-ի հայտնի հայտարարությունից հետո, ինչպես հայտնի է, արդեն խաղաղ պայմաններում վաթսունից ավել շիրակցիներ գերեվարվեցին Արցախում եւ մինչ օրս գտնվում են գերության մեջ: Մարդկային որեւէ տրամաբանության մեջ չէր տեղավորվում, որ իշխանությունն այդ մարզից կստանա ամենաբարձր ցուցանիշներից մեկը, բայց ընտրությունների արդյունքներով Քաղպայմանագիրը 65 տոկոսից ավել ձայն է ստացել: Շիրակի մարզում մասնակցել է 93,694 քաղաքացի, որից՝
«Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցություն՝ 60652 ձայն, 65.22%,
«Հայաստան» դաշինք՝ 14366 ձայն, 15.45%,ԲՀԿ` 3051 ձայն, 3.28%,
«Պատիվ ունեմ» դաշինքը՝ 2696 ձայն, 2.90%, «Հանրապետություն» կուսակցություն՝ 2147 ձայն, 2.31%: Թե ինչպես է Փաշինյանի օգտին այդքան ձայն գրանցվել միայն Աստծուն է հայտնի, եթե իսկապես շիրակցիները ձայն են տվել այս ուժին, ապա մնում է միայն նրանց շնորհավորել եւ մաղթել նորանոր գերիներ:
Եւ վերջում՝ Քաղաքացիական պայմանագիր կուսակցությունը ստացել է ընդամենը մոտ 687.000 կողմ ձայներ, ինչը կազմում է ընտրողների ընդհանուր թվի մոտ 27,5%-ը։ Ստացվում է, որ նրանք վայելում են ողջ հասարակության մոտ 1/4-ի վստահությունը, սակայն պետք է ունենան ազդեցություն խորհրդարանական տեղերի մեծամասնության վրա:
Անի Սահակյան