Թուրքական ռազմաբազան ՀՀ սահմանի մոտ ու Լավրովի «շշուկները». Շուշիի հռչակագրի առաջին «ծաղիկը»

Ադրբեջանում թուրքական ռազմաբազա տեղակայելու հնարավորության մասին Թուրքիայի նախագահի հայտարարությունն աննկատ չի անցել Մոսկվայի համար։ Սակայն, եթե Կրեմլը խոսում է մտահոգությունների մասին, Ռուսաստանի արտգործնախարարն ասում է, թե «ասեկոսեներ» չեն մեկնաբանում...

ՈՒ սա այն դեպքում, երբ այդ «ասեկոսեների» հեղինակը կոնկրետ Թուրքիայի նախագահն է։

Ռուսաստանի սահմանների մոտ ՆԱՏՕ-ի երկրների ռազմական օբյեկտների տեղակայումը Մոսկվայի համար հատուկ ուշադրության առիթ է, մեկնաբանելով Ադրբեջանում թուրքական ռազմաբազայի ստեղծման հնարավորության մասին Անկարայի հայտարարությունն՝ ասել է Ռուսաստանի նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը:

Ավելի վաղ, հիշեցնենք, Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը հայտարարել էր Ադրբեջանում թուրքական ռազմաբազայի ստեղծման հնարավորության մասին՝ երկու երկրների կողմից ստորագրված Շուշիի համաձայնագրի շրջանակներում: Էրդողանը նաև հավելել էր, որ առաջիկայում հանդիպելու է Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ։

Էրդողանի հետ Պուտինի հնարավոր հանդիպման մասին Պեսկովն չի խոսել, փոխարենը լրագրողներին ասել է․ - «Մեր սահմանների մոտ դաշինքի անդամ երկրների ռազմական ենթակառուցվածքի ծավալումը մեզ համար հատուկ ուշադրության առիթ է, ինչպես նաև մեր անվտանգության և մեր շահերի ապահովման համար անհրաժեշտ քայլերի պատճառ»։

Մինչդեռ Ռուսաստանի արտաքին գործերի նախարար Սերգեյ Լավրովը հրաժարվել է մեկնաբանել Ադրբեջանում թուրքական ռազմակայանների հնարավոր ստեղծման մասին տեղեկությունն՝ այն անվանելով «ասեկոսեներ»: «Մենք չենք քննարկել այդ հարցը և ասեկոսեներ չենք մեկնաբանում», - ասել է Լավրովը Բելառուսի արտգործնախարար Վլադիմիր Մակեյի հետ բանակցությունների արդյունքներով կայացած մամուլի ասուլիսում՝ պատասխանելով համապատասխան հարցին:

Ավելի վաղ Թուրքիայի նախագահը չի բացառել, որ Ադրբեջանի հետ նախօրեին ստորագրված Շուշիի հռչակագրի շրջանակներում կարող է խոսք լինել Ադրբեջանի տարածքում Թուրքիայի զինված ուժերի ռազմաբազայի ստեղծման մասին:

Ադրբեջանի և Թուրքիայի նախագահների կողմից երեքշաբթի ստորագրված Շուշիի հռչակագրի տեքստում, մասնավորապես, նշված է, որ երկու երկրները համատեղ կգործեն երրորդ պետության կողմից սպառնալիքի կամ ագրեսիայի դեպքում, և որ «կողմերը կշարունակեն համատեղ ջանքերը երկու եղբայրական երկրների զինված ուժերի արդիականացման ուղղությամբ՝ ժամանակակից պահանջներին համապատասխան»:

Մոտավորապես նման պայմանագիր էլ Խորհրդային Միության փլուզումից մի քանի տարի անց ստորագրել էր Հայաստանը Ռուսաստանի հետ։ Ու չնայած Հայաստանի նկատմամբ դաշնակցային պարտավորություններին, Ռուսաստանին հաջողվել է չեզոք միջնորդի դեր ստանձնել այդ պատերազմի ժամանակ և հետո, ու, վերջապես, իր խաղաղապահներին տեղակայել Ղարաբաղում։

Ու հիմա, Մոսկվայի պահվածքի պատճառով՝ Թուրքիան արդեն բաց խոսում է Ադրբեջանում ռազմաբազա տեղակայելու մասին, իսկ Լավրովը դրանք «լուրեր», «ասեկոսեներ» է համարում: Իսկ ինչպե՞ս էր Մոսկվան իրեն դրսևորում ու գործում, երբ Սահակաշվիլիի Վրաստանում խոսում էին ՆԱՏՕ-ին անդամակցության իրենց նպատակների մասին...

Նույն Ռուսաստանը՝ ջղաձիգ հայտարարում էր, թե թույլ չի տա իր սահմանների մոտ ՆԱՏՕ-ի աշխուժացում... Իսկ ինչո՞ւ այսօր Լավրովը վտանգ չի տեսնում, երբ Թուրքիայի նախագահը հստակ հայտարարում է, որ ցանկանում են Ադրբեջանում թուրքական ռազմաբազա հիմնել:

Ինչևէ, ռուսաստանցի փորձագետները ահազանգում են՝ Ռուսաստանը կորցնում է իր դիրքերը Հարավային Կովկասում...

Ադրբեջանում թուրքական հնարավոր ռազմաբազայի մասին հայտարարությունից հետո, ռուսաստանցի պատգամավորներն ու փորձագետները ահազանգում են՝ Ռուսաստանը կորցնում է իր դիրքերը Հարավային Կովկասում, և ՆԱՏՕ-ի անդամ երկրի ռազմաբազան Ադրբեջանում լուրջ վտանգ է Ռուսաստանի համար։

Եվս մեկ հետխորհրդային հանրապետություն՝ Ադրբեջանը, կարող է դառնալ ՆԱՏՕ-ի անդամ։ Պետդումայի պաշտպանության կոմիտեում կարծում են, որ ՆԱՏՕ-ի ամենահին անդամներից մեկի՝ Թուրքիայի հետ բազմաթիվ զորավարժություններից և նույնիսկ ռազմական գործողություններից հետո Բաքվի համար ՆԱՏՕ-ին անդամակցելը միայն ժամանակի հարց է: «Փորձագետներն ավելի զուսպ են նման գնահատականներում, բայց ընդունում են, որ եթե Թուրքիայի նախագահն իրոք Ադրբեջանում ռազմաբազա տեղակայի, Ռուսաստանի արձագանքը խիստ բացասական կլինի», - ըստ «Ազատության», գրել է gazeta.ru- ն և մեջբերել Պետդումայի պաշտպանության կոմիտեի նախագահի տեղակալ Ալեքսանդր Շերինի խոսքերը․ - «Այն պահից, երբ Ադրբեջանը թուրքական բանակի հետ միասին կռվել է ՀԱՊԿ անդամի դեմ, Ադրբեջանին փաստացի կարելի է համարել ՆԱՏՕ-ի անդամ։ Դե յուրե անդամակցությունն ընդամենը ժամանակի հարց է»։

Պարզապես նկատենք, որ մինչև 44-օրյա պատերազմը ոչ Ադրբեջանը, ոչ էլ Թուրքիան Ադրբեջանի տարածքում թուրքական ռազմաբազա տեղակայելու նույնիսկ տեսական հնարավորության մասին չէին խոսում, ավելին՝ Մոսկվան պարբերաբար խոսում էր ՀԱՊԿ-ին և Եվրասիական Միությանն Ադրբեջանի անդամակցության հնարավորության մասին։
Իսկ հիմա Ադրբեջանում Թուրքիայի ռազմաբազա տեղակայելու Էրդողանի ձգտմանը Լավրովը պատասխանում է, թե՝ «լուրեր են էլի..»

Կապրենք՝ կտեսնենք:

Մետաքսյա Շալունց