ՌԴ-ն ու Ֆրանսիան` ղարաբաղյան «խաղում». մնաց ԱՄՆ-ը
ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող Ռուսաստանն անում է հնարավորը, որպեսզի ԼՂ հակամարտության կարգավորման հարցում փոխզիջում գտնվի, լրագրողների հետ ճեպազրույցում ասել է ՌԴ ԱԳՆ խոսնակ Մարիա Զախարովան: «Թե՛ Հայաստանը, թե՛ Ադրբեջանն ունեն խնդրի լուծման նկատմամբ իրենց հայացքները: Գոյություն ունի խնդրի լուծման հաստատված ձևաչափ, որը ենթադրում է փոխզիջման որոնում: Դա կողմերի դիրքորոշումների մոտեցում է ենթադրում՝ անկախ նրանից, թե երբեմն որքան տրամագծորեն հակառակ դրանք կարող են լինել: Դա միջազգային, դիվանագիտական աշխատանքի պրակտիկան է՝ գտնել լուծման ուղիներ չկարգավորված խնդիրների համար»,- նշել է Զախարովան: Նա նշել է, որ ԼՂ հակամարտության կարգավորման գործընթացն առաջընթաց է պահանջում, այդ իսկ պատճառով հատկապես վերջին շրջանում ավելի են ակտիվացել շփումները, որոնք իրականացվում են տարբեր ձևաչափերով: «Ռուսաստանը, որպես ձևաչափի մասնակից, առավելագույնս անում է ամեն բան, որպեսզի փոխզիջում գտնվի: Իհարկե, ցանկալի է, որ այն հնարավորինս շուտ գտնվի՝ սակայն ոչ ի վնաս երկու երկրի ժողովուրդների, ինչպես նաև Լեռնային Ղարաբաղում բնակվող մարդկանց ապագայի»,- ասել է ՌԴ ԱԳՆ խոսնակը: Պատասխանելով հարցին, թե արդյոք հնարավոր է առաջիկայում հանդիպում Հայաստանի ու Ադրբեջանի ԱԳ նախարարների միջև՝ Զախարովան տեղեկացրել է, որ այս պահին որևէ հստակ տեղեկություն չկա: «Մենք կտեղեկացնենք հնարավոր հանդիպումների կազմակերպման պարագայում»,- ասել է նա: Զախարովան չի բացառել, որ հունիսի 20-ին Ֆրանսիայի արտաքին գործերի նախարար Ժան Իվ Լե Դրիանի՝ Մոսկվա կատարելիք այցի շրջանակում ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովի հետ հանդիպմանը մի շարք միջազգային հարցերի շարքում կքննարկվի նաև ղարաբաղյան հարցը: « Դա բնական է, մենք մեր ֆրանսիացի գործընկերների հետ երկխոսության մեջ ենք նաև այս հարցում: Հետևաբար` քննարկումները չեն բացառվում»,- տեղեկացրել է Զախարովան: Փաստորեն, Մոսկվան արձանագրել է, որ ղարաբաղյան կարգավորման ուղղությամբ ակտիվ աշխատելու փուլը` ֆրանսիական կողմի հետ: Սա նշանակում է, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահողներից երկուսը ակտիվորեն զբաղված են կողմերին բանակցությունների սեղանի շուրջ վերադարձնելու գործընթացին: Ավելին` Մոսկվան արձանագրում է, որ ներկայիս իրավիճակը պահանջում է կարգավորում, առաջընթաց և փաստորեն, Մոսկվան ակնարկել է, ցանկալի է, որ փոխզիջումը գտնվի հնարավորինս շուտ: Փաստորեն, Զախարովայի միջոցով Մոսկվան շարունակում է շաբաթներ առաջ Լավրովի հիմնական ուղերձների ուղղությամբ հետևողական աշխատանքը: ԼՂ խնդիրը կարող է լուծվել միայն բանակցությունների ճանապարհով, նման հայտարարություն է արել ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովը՝ ելույթ ունենալով Կանտի անվան Բալթիական դաշնային համալսարանի ուսանողների առաջ: «Միայն պայմանավորվել, այլ ճանապարհ չկա,- ասել է նա: «Տարբեր ձևաչափեր ստացած բանակցային երկարատև գործընթացի ընթացքում շատ անգամ մոտ են եղել պայմանավորվածությունների՝ անգամ տարածության վրա մեկնած ձեռքերով, բայց հետո, կամ մի կողմից, կամ մյուս, աշխատել է անվստահության ինչ-որ բնազդ, սակայն աշխատանքը պետք է շարունակել»: Լավրովն ընդգծել էր, որ չնայած բանակցությունների ընթացքում արդեն մշակվել է սկզբունքների փաթեթ, բայց անհրաժեշտ է համաձայնեցնել մի շարք շատ բարդ դետալներ, որոնք վերաբերում են շատ նուրբ, այդ թվում ներքաղաքական հարցերի. «Բայց մենք չենք դադարում ջանքեր գործադրել. Ռուսաստանը, ինչպես գիտեք, ԱՄՆ-ի և Ֆրանսիայի հետ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ-երկիր է, որի կազմում մենք պարբերաբար հանդիպում ենք կողմերի հետ, և մենք հետագայում էլ այդ եռյակի շրջանակում կշարունակենք մտածել՝ ինչպես հաղթահարել մանր, բայց շատ լուրջ դետալներ, որոնք դեռ համաձայնեցված չեն»,- եզրափակել է Լավրովը: Մոսկվան այս փուլում բավական ակտիվ շարունակում է հանդես գալ ԼՂ հակամարտության խաղաղ կարգավորման օգտին: Մոսկվայի ակտիվությունը հասկանալի է. Մոսկվան չի ցանկանում կորցնել հակամարտության «գլխավորի» իր դերը, իսկ դա անելու համար չի կարող, գոնե, հրապարակային կողմերից մեկի աջակիցը դառնալ: Թեև Մոսկվան խոսում է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում աշխատանքի մասին, բայց ՌԴ-ն երբեք չի հրաժարվի Ռուսաստան-Հայաստան-Ադրբեջան եռակողմ ձևաչափում բանակցություններից: Նա կցանկանա ցանկացած հաջողություն Մոսկվային վերագրել: Այստեղ արժե նաև հավելել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ռուսաստանցի համանախագահ Իգոր Պոպովի` վերջերս արած հայտարարությունը, երբ նա նշեց, որ միջնորդները կարողացել են պայմանավորվածություն ձեռք բերել Երևանի և Բաքվի հետ՝ միջազգային դիտորդների թիվը յոթով ավելացնելու մասին: Հիշեցնենք, որ անցյալ տարի Վիեննայի և Սանկտ Պետերբուրգի հանդիպումներում ձեռքբերված պայմանավորվածությունների արդյունքում սահմանային միջադեպերի հետաքննության մեխանիզմները պետք է կիրառվեին: Հայաստանի իշխանություններն, ինչպես հայտնի է, դա ընդունել էին, իսկ Ադրբեջանը` ոչ: Հետաքրքիր է, թե արդյոք օրակարգային է նաև այս կարևոր հարցը, միջնորդներին կհաջողվի՞ Բաքվից համաձայնություն ստանալ նաև այս հարցերում: Թամար Բագրատունի