Մոսկվան շտապում է հայ-ադրբեջանական սահմանների սահմանազատման հարցում
Ռուսաստանը սերտ կապ է պահպանում Թուրքիայի, Հայաստանի և Ադրբեջանի հետ՝ Լեռնային Ղարաբաղում իրավիճակի կայունացման շուրջ, հայտարարել է Կրեմլի պաշտոնական ներկայացուցիչ Դմիտրի Պեսկովը: «Մենք սերտ կապի մեջ ենք և՛ Անկարայի, և՛ Բաքվի, և՛ Երևանի հետ և կարծում ենք, որ ցանկացած քայլ պետք է նպաստի Անդրկովկասում իրավիճակի հետագա կայունացմանը, ենթակառուցվածքների, տրանսպորտային լոգիստիկայի զարգացմանը, ընդհանուր առմամբ իրավիճակի կարգավորմանը և չպետք է պարունակի տարրեր, որոնք կարող են լարվածության աճի պատճառ դառնալ»,- ասել է Պեսկովը: Նա նաև նշել է, որ հաջող ընտրություններ է մաղթում «մոտ գործընկեր և դաշնակից» Հայաստանին:
Երեկ էլ Ռուսաստանի արտաքին գերատեսչության մամլո խոսնակ Մարիա Զախարովան ճեպազրույցի ընթացքում ասել է, թե լարվածությունը հայ-ադրբեջանական սահմանին վերջին շրջանում թուլացել է: «Անցած շաբաթների ընթացում ընդհանուր հաշվով հաջողվել է նվազեցնել լարվածությունը, սահմանային վեճի կարգավորման շուրջ խորհրդակցությունները կշարունակվեն»,- ասել է Զախարովան:
Նրա խոսքով, Ռուսաստանը շարունակում է գործադրել միջնորդական ակտիվ ջանքեր, որոնց նպատակն է մեղմել իրավիճակը. «Արտաքին և պաշտպանության գերատեսչությունների մակարդակով Բաքվի և Երևանի հետ հաստատվել են սերտ շփումներ: Խնդրի կայուն և երկարատև լուծում ենք համարում երկու երկրների միջև սահմանազատման և հետագա սահմանագծման աշխատանքի արագ մեկնարկը: Մենք վերահաստատում ենք, որ պատրաստ ենք կողմերին աջակցել այդ հարցում»: Արձագանքելով Ադրբեջանի և Թուրքիայի բարձր մակարդակով վերջին շփումների մասին հարցին` Զախարովան ճեպազրույցում ասել է, թե «Բաքվի և երրորդ երկրների շփումների հարցը պետք չէ խառնել ղարաբաղյան կարգավորման թեմայի հետ»:
Մոսկվան անհրաժեշտ է համարում հնարավորինս շուտ սկսել սահմանների սահմանազատման գործընթացը ՀՀ-ի և Ադրբեջանի միջև...
Դա Մոսկվան այսպես է հիմնավորու: Որպես հայ-ադրբեջանական սահմանի խնդրի կայուն և երկարաժամկետ լուծում` Ռուսաստանը տեսնում է երկու երկրների միջև սահմանների սահմանազատման գործընթացի շուտափույթ մեկնարկը`դրան հաջորդող սահմանագծմամբ: Ըստ Զախարովայի՝ «հայ-ադրբեջանական սահմանին տեղի ունեցած միջադեպերը կապված են դրա միջազգային իրավական գրանցման բացակայության հետ, ինչին գումարվում է կողմերի փոխադարձ վստահության բացակայությունը»:
Փաստորեն իրավիճակի դեէսկալացման հարցում Մոսկվան մատնանշում է Արտաքին գործերի նախարարության, Պաշտպանության նախարարության և սահմանային ծառայությունների միջոցով հաստատված սերտ համագործակցությունը՝ ինչպես Երևանի, այնպես էլ Բաքվի հետ:
Ի դեպ, Զախարովան անդրադարձել է Էրդողանի՝ Շուշի կատարած այցին:
Մենք կոռեկտ չենք համարում խառնել Լեռնային Ղարաբաղին վերաբերող հարցերը և երրորդ երկրների հետ Ադրբեջանի երկկողմ հարաբերությունների թեմաները: «Հենց այս տեսանկյունից ենք մենք դիտարկում ադրբեջանա-թուրքական վերջին շփումներն ամենաբարձր մակարդակով: Մենք ելնում ենք նրանից, որ տարածաշրջանում երկկողմ կապերը, այդ թվում` ռազմական գծով, չպետք է կառուցվեն այլ պետությունների դեմ: Մենք վճռականորեն աջակցում ենք այն քայլերին, որոնք ուղղված են Երևանի և Բաքվի և Երևանի ու Անկարայի միջև երկխոսության կարգավորմանը: Հարավային Կովկասում փոխգործակցությունը պետք է զարգանա բարիդրացիության սկզբունքների հիման վրա` հաշվի առնելով և հավասարակշռելով տարածաշրջանի բոլոր երկրների շահերը»,- ասել է նա:
«Ինչ վերաբերում է հայտարարություններին, հաշվի առնելով տարածաշրջանում ընթացող գործընթացները և այն ջանքերը, որոնք նպատակաուղղված էին կողմերին պայմանավորվածությունների կնքմանը և դեպի խաղաղ ուղղություն շարժմանը բերելուն, ապա այդ կապակցությամբ արված բոլոր հայտարարությունները պետք է աշխատեն մեկ նպատակի համար՝ կայունության, խաղաղ զարգացման, կապերի վերականգնման և համապատասխանեն տարածաշրջանում խաղաղ բնակիչների շահերին»,- ասել է Զախարովան:
Իսկ Մոսկվան ի՞նչ երաշխիք ունի, որ թուրք-ադրբեջանական ռազմական համագործակցության նոր՝ Շուշիի մակարդակն ընդդեմ Հայաստանի չէ: Իսկ ո՞ւմ դեմ է...
Փաստացի, Մոսկվայի լուռ համաձայնությամբ Շուշիում ստորագրվել է մի նոր հռչակագիր, որը հիմք է դրել ՆԱՏՕ-ի անդամ Թուրքիայի՝ մեր տարածաշրջանում փաստացի ամրապնդմանը: Իսկ Մոսկվան արդեն կայացած փաստից հետո միայն իր ցանկությունն է հիշեցնում, թե նախընտրելի չէ, որ երկկողմ ռազմական համագործակցությունն ուղղված լինի երրորդ երկրների դեմ:
Իսկ Ռուսաստանի նախընտրությունների հետ Թուրքիան մինչ այժմ հաշվի՞ է նստել...
Մետաքսյա Շալունց