Ալիևը նորից բռնեց Նիկոլ Փաշինյանի վզակոթից
Բաքուն Ակնայի (Աղդամ) ականապատ տարածքների քարտեզի դիմաց Հայաստանին է փոխանցել 15 հայ ռազմագերու։ Տեղեկությունը առաջինը հայտել է Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարարությունը` շեշտելով, որ գործընթացը տեղի է ունենում Ակնայի (Աղդամ) ականապատ տարածքների քարտեզը տրամադրելու պայմանով։
Հայ գերիների վերադարձի գործընթացը տեղի է ունեցել վրաց պաշտոնյաների մասնակցությամբ: Որոշիչ դեր է ունեցել նաև Մուրադովը։
Հայկական կողմից այս պահին, ըստ տարբեր աղբյուրների և իրավապաշտպանների ամբողջացրած մոտավոր տվյալների, Ադրբեջանում շուրջ 200 գերի կա։ Շատ կարևոր է յուրաքանչյուր գերու վերադարձը, սակայն անգամ ԱՄՆ վարչակազմի` նախագահ Ջո Բայդենի, պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենի, պետքարտուղարի տեղակալ Ֆիլիպ Ռիքերի, Վրաստանի վարչապետ Իրակլի Ղարիբաշվիլիի, ԵԽ նախագահ Շառլ Միշելի, ինչպես նաև ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի միջամտությունից հետո Ալիևը մեր տղանրին վերադարձրել է միայն քարտեզի դիմաց։ Վերադարձածների այս խմբի մեջ են Վարդենիսում գերեվարված վեց տղաներից չորսը, Խծաբերդից` Հին Թաղերի հատվածից գերեվարվածներից ու նախորդ տարվա հոկտեմբերին գերեվարվածներից։ Թե ինչու գոնե Վարդենիսում գերեվարված բոլոր 6 տղաները չեն վերադարձվել, հայտնի չէ։ Ընդհանրապես, թե ինչ սկզբունքով է որոշվում՝ ում վերադարձնել, հասկանալի չէ։ Այս հարցի հետ կապված չկա որևէ բացատրություն։
Ադրբեջանական սոցցանցերում տիրող հաղթական տրամադրություններից և միմյանց ուղղված շնորհավորանքներից թերևս կարելի է հասկանալ, թե ռազմավարական առումով ինչ կարևորություն ունեն այդ քարտեզները։ Ականապատման քարտեզի ձեռքբերումը ադրբեջանցիները համարում են պատմական հաղթանակ և գրում են, որ վերջապես Ակնան կսկի ծաղկել։ Առանց այդ քարտեզների՝ մեկ ականի հայտնաբերման և վնասազերծման համար միջազգային չափանիշներով պահանջվում է շուրջ 1000 եվրո։ Հայկական կողմի հանձնած քարտեզը պարունակում է 100 000 -ից ավել ականի տեղորոշման մասին տվյալներ։ Այս ընթացքում ադրբեջանական կողմը ականների պայթյունից ունեցել է նաև զոհեր։ Անհասկանալի է, թե ինչու քարտեզների դիմաց գերիների փոխանակումն ավելի վաղ չէր կատարվում։ Պետք է արձանագրել, որ Ալիևին կրկին հաջողվել է բռնել Փաշինյանի վզակոթից՝ հսկայածավալ քարտեզի դիմաց չվերադարձնելով բոլոր գերիներին։ Ավելին` 26 հայ ռազմագերիների ներկայացրել է որպես դիվերսանտներ և համապատասխան մեղադրանք առաջադրել։
Նոյեմբերի 9-ից հետո փոխանակման և վերադարձի ընդամենը մի քանի դեպք է եղել։ Այս ընթացքում, վերջին 15 վերադաձվածներին չհաշված, հայրենիք են վերադարձել 69 հայ զինվորականներ և քաղաքացիական անձինք: Նիկոլ Փաշինյանը շտապել է իր ֆեյսբուքյան էջում հրապարակել բոլոր 15 վերադարձած տղաների անունները՝ խախտելով նրանց անհատական տվյալների պաշտպանության իրավունքը։ Գուցե այդ տղաները չեն ուզում, որ ողջ աշխարհն իմանա իրենց գերեվարված լինելու մասին։ Փաշինյանը անունները հրապարակելուց առաջ տղաներից կամ գոնե նրանց հարազատներից թույլտվություն հարցրե՞լ է։
Հայկ Դավթյան