Թուրքիայի ու Իրանի շահն ավելի կարևոր է Սյունիքի շուրջ. Կրեմլի պատասխանը Վաշինգտոնին ու Փարիզին
Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի մասին հարցը պետք է համաձայնեցնել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահներ Ռուսաստանի, ԱՄՆ-ի և Ֆրանսիայի մասնակցությամբ, սակայն այս պահին կարևոր է շեշտադրել ոչ թե դա, այլ տարածաշրջան խաղաղ կյանք վերադարձնելու հարցը, երեկ հայտարարել է Ռուսաստանի Դաշնության արտաքին գործերի նախարար Սերգեյ Լավրովը՝ «Պրիմակովյան ընթերցումներ» համաժողովում:
«Հասկանում եմ, որ հիմա շատերն են խոսում այն մասին, որ Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի հարցը մնում է չլուծված: Դա պետք է վերջնական համաձայնեցնել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի մասնակցությամբ, որը տվյալ փուլում, երևի թե, պետք է կենտրոնանա ոչ թե կարգավիճակի խնդրի վրա, այլ նպաստի վստահության ամրապնդմանը, հումանիտար հարցերի կարգավորմանը, որպեսզի հայերն ու ադրբեջանցիները կրկին միասին ապրեն անվտանգության և տնտեսական բարօրության մեջ»,- նշել է Լավրովը:
Նա համոզմունք է հայտնել, որ այդ պարագայում մի քանի տարի անց այնպիսի իրադրություն կլինի, որ ԼՂ կարգավիճակի հարցը կկարգավորվի շատ ավելի հեշտ: Նրա խոսքով՝ հակամարտության մասնակից երկրների մայրաքաղաքներում հնչող հայտարարությունները շատ հաճախ պայմանավորված են հույզերով: «Մենք կոչ ենք անում բոլորին, ովքեր ներգրավված են այդ իրավիճակի մեջ, նպաստել այդ հողի վրա ապրողների անդորրի և բնականոն կյանքի վերականգնմանը», - ասել է Լավրովը, նշելով, որ Ռուսաստանը խաղաղապահների և արտակարգ իրավիճակների նախարարության ծառայողների ջանքերով հենց այդ խնդիրն է լուծում:
Այնուհետև նա խոսել է տարածաշրջանի տրանսպորտային ուղիների ապաշրջափակման հարցով զբաղվող եռակողմ աշխատանքային խմբի մասին: «Եռակողմ խմբի աշխատանքի արդյունավետությունը կչափվի այն հանգամանքով, թե որքանով է ապաշրջափակման արդյունքում բարելավվելու մարդկանց կյանքը: Այդ քննարկումներում միանշանակ հաշվի են առնվում Թուրքիայի և Իրանի շահերն, այլապես ապաշրջափակումն առավելագույն արդյունք չի տա», - ասել է Ռուսաստանի արտգործնախարարը: Նա նշել է նաև, որ կայունացնող և օգտակար դեր է կատարում Լեռնային Ղարաբաղում հրադադարի ռեժիմի դիտարկման ռուս-թուրքական համատեղ կենտրոնը:
Այսպես, Լավրովը ընդգծել է, որ տրանսպորտային ապաշրջափակման հարցերում՝ հաշվի են նստում Թուրքիայի և Իրանի շահերի հետ:
Իսկ կոմունիկացիաների ապաշրջափակման քննարկումներում հայկական շահը՝ ՀՀ կառավարությունը կարողանո՞ւմ է առաջ տանել: Դատելով այն վերաբերմունքից, որը դրսևորում է Ադրբեջանը՝ ՀՀ ինքնիշխան տարածք ներխուժմամբ, Հայաստանն այդ բանակցություններում այնպես թույլ է իրեն դրսևորում, որ Ադրբեջանը ցույց է տալիս, որ ինչ ուզենա՝ կանի:
Ինչ վերաբերում է նրա, որ Լավրովը շեշտել է, որ ԼՂ-ի կարգավիճակի հարցը պետք է համաձայնեցվի ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների՝ Ռուսաստան, ԱՄՆ-ի, Ֆրանսիայի հետ, բայց հիմա պետք է շեշտը դնել ոչ թե դրա, այլ տարածաշրջանում խաղաղություն հաստատելու վրա, դա նշանակում է, որ ԱՄՆ-ից ու Ֆրանսիայի ԼՂ կարգավիճակի հստակեցվում վերաբերյալ բանակցությունների շարունակումը Մոսկվան նպատակահարմար չի համարում:
Իսկ սա, հիշեցնենք՝ համընկնում է Ադրբեջանի ու Թուրքիայի այսօրվա շահերի հետ:
Թե ինչու՞... Սա, թերևս, հարցի ամենագլխավոր մասն է ու դրա պատասխանը Ռուսաստանի խորքային խնդիրների մեջ պետք է փնտրել:
Համենայնդեպս, ռուսական ռազմաքաղաքական ղեկավարությունը, կարծես թե, բաժանված է երկու մասի, որտեղ մեծ մասը Թուրքիայի ու Ադրբեջանի շահերը հաշվի առնելու կողմնակից են, իսկ փոքրամասնությունը՝ թուրք-ադրբեջանական ակտիվությունը զսպելու ու Թուրքիայի հավակնությունները հետխորհրդային հանրապետություններում ճնշելու կողմնակից են:
Մետաքսյա Շալունց