Գյուլենի ստվերը
Այլոց աջակցելու մղումներով տոգորված Էրդողանի ղեկավարած երկրում մինչդեռ շարունակվում են հալածանքները: Օրերս հերթական սկանդալային կալանավորումը տեղի ունեցավ: Թուրքիայի Իզմիր քաղաքի հանրապետական դատարանի կողմից ստորագրված օրդերի համաձայն՝ նախօրեին ձերբակալված Amnesty International միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպության Թուրքիայի գրասենյակի հիմնադիր և ղեկավար Թաներ Քըլըչին կալանավորեց: Հիշեցնենք, որ Քըլըչը կասկածվում է 2016թ.-ի հուլիսի 15-ին տեղի ունեցած ռազմական հեղաշրջման փորձի կազմակերպիչը համարվող թուրք կրոնական քարոզիչ Ֆեթուլլահ Գյուլենի և նրա թիմակիցների հետ համագործակցության մեջ: Կազմակերպության կենտրոնական գրասենյակը, սակայն, շտապել է հերքել այս մեղադրանքներն ու հայտարարել ապացույցների անբավարարության մասին՝ կոչ անելով ազատ արձակել Քըլըչին և մյուս իրավապաշտպաններին: Թուրքիայի իրավապահ մարմինները երկրում գյուլենականների դեմ իրականացվող գործողությունների շրջանակում են այս քայլին դիմել: Մարդու իրավունքների պաշտպան, միջազգային Amnesty International-ի Թուրքիայի գրասենյակի ղեկավար Թաներ Քըլըչին կալանավորելու մասին որոշումը լրջագույն անարդարություն է: Այս մասին ասվում է միջազգային իրավապաշտպան Human Rights Watch կազմակերպության հաղորդագրության մեջ: «Թուրքիայի իշխանությունները պետք է դադարեցնեն հետապնդումներն ընդդեմ Քըլըչի ու անհապաղ ազատ արձակեն նրան: Քըլըչի դեմ հետաքննությունն ու նրա բանտարկումը այդ երկրում մարդու իրավունքների կոպտագույն խախտումների փաստերը լուսաբանելու պատճառով նրան ու Amnesty International-ին թիրախավորող քաղաքականապես մոտիվացված արշավի հետևանք են»,- նշել է Human Rights Watch-ի Եվրոպայի ու Կենտրոնական Ասիայի տնօրեն Հյու Ուիլիամսոնը: Եվրամիության արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի խոսնակ Մայա Կոսիյանչիչը մտահոգություն էր հայտնել կատարվածի առնչությամբ: «Մենք կոչ ենք անում թուրքական իշխանություններին անհապաղ հստակեցնել ներկայացված մեղադրանքները՝ համաձայն Մարդու իրավունքների եվրոպական համաձայնագրի և Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի օրենքների: Մասնավորապես կարևոր է հարգել անմեղության կանխավարկածը: Amensty International-ը ժողովրդավարության առանցքային տարրը հանդիսացող քաղաքացիական հասարակության միջազգային հարգարժան անդամ է»,- հայտնել էր Կոսիյանչիչը` ընդգծելով, որ Եվրամիությունը շարունակելու է հետևել դեպքերի զարգացմանը: Շարունակվում է Թուրքիայի քաղաքացիական հասարակության, աշխարհիկ Թուրքիայի կողմնակիցները արտահոսքը Եվրոպա: Թուրքիայում տեղի ունեցած ռազմական հեղաշրջման ձախողված փորձից հետո Հունաստան է փախել Թուրքիայի շուրջ 400 քաղաքացի: Այս մասին հայտնում է թուրքական «Հուրիեթ»-ը: Հունական Kathimerini պարբերականի տվյալներով՝ 2016թ. հուլիսի 15-ից մինչև դեկտեմբերի 31-ը Հունաստան է փախել Թուրքիայի 153 քաղաքացի: Արդեն 2017 թվականի սկզբից շուրջ 240 քաղաքացի ապօրինի կերպով հատել է թուրք-հունական սահմանն ու հայտնվել Հունաստանում: Հիշեցնենք, որ 2016թ. հուլիսի 15-ի երեկոյան մի խումբ խռովարարներ ռազմական հեղաշրջման փորձ էին ձեռնարկել Թուրքիայում: Խռովարարներն իրենց հսկողության տակ էին առել մի շարք ռազմավարական օբյեկտներ Անկարայում և Ստամբուլում, բայց մի քանի ժամ հետո խռովությունը ճնշվել էր: Պաշտոնական Անկարան ռազմական հեղաշրջման ձախողված փորձի մեջ մեղադրում են քարոզիչ Ֆեթուլլահ Գյուլենին, ով 1999-ից բնակվում է Միացյալ Նահանգներում: Թուրքիան ԱՄՆ-ից պահանջում է իրեն արտահանձնել Գյուլենին: Գյուլենը, սակայն, ի սկզբանե հերքել է մասնակցությունը կատարվածին: Նա կատարվածի կազմակերպիչ է հայտարարել Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանին, ով այդպիսով փորձել է ամրապնդել իշխանությունը: Մինչդեռ Թուրքիայի իշխանություններն այդ երկրում ինչ տեղի է ունենում` մեղադրում են Գյուլենին: Հերթը հասել է արդեն ՌԴ դեսպանի սպանության պատվիրատուին... Անկարայի գլխավոր դատախազությունը հայտարարել է, որ անցյալ տարի Թուրքիայում սպանված ՌԴ դեսպան Անդրեյ Կառլովի սպանության պատվիրատուն Թուրքիայում 2016թ.-ի հուլիսի 15-ի հեղաշրջման փորձի կազմակերպիչը Ֆեթուլլահ Գյուլենն է: Այս մասին գրում է թուրքական «Սաբահ» պարբերականը։ Դատախազը նշել է, որ Կառլովին սպանող Ալթընթաշը պարբերաբար կապի մեջ է գտնվել գյուլենականների հետ և սպանության հրամանը ստացել Կիպրոս այցելության ժամանակ գյուլենականների հետ հանդիպման ընթացքում։ Հիշեցնենք, որ Թուրքիայում ՌԴ դեսպանի դեմ հարձակումն իրականացվեց 2016թ. դեկտեմբերի 19-ին Անկարայում տեղի ունեցած լուսանկարչական ցուցահանդեսի ժամանակ: Մարդասպան Մևլութ Մերթ Ալթընթաշը նախկին ոստիկան էր: Մետաքսյա Շալունց