Հարկերն աճել են, ՀՆԱ-ն՝ նվազել․ վիճակագրությունն ընդդեմ Նիկոլ Փաշինյանի
ՀՀ Վիճակագրական կոմիտեի հրապարակած նախնական տվյալների համաձայն՝ 2021թ.-ի առաջին եռամսյակի ՀՆԱ-ի անկումը 2020թ.-ի նույն ժամանակահատվածի համեմատ կազմել է 3.3%։ Դրամի ընթացիկ արժեքով այն կազմել է 1տրիլին 284 մլրդ 86 մլն դրամ:
Մեկ շնչին բաժին ընկնող համախառն ներքին արդյունքը կազմել է 433 286 դրամ կամ 827 դոլար։
ՀՆԱ-ի կառուցվածքի առումով՝ 2021թ.-ի առաջին եռամսյակում ամենամեծ տեսակարար կշիռը բաժին է ընկել առեւտրին եւ ծառայություններին՝ 59.5%, որին հաջորդել են արդյունաբերությունը , ներառյալ` Էներգետիկան՝ 22.7%, գյուղատնտեսությունը՝ 4.6% , շինարարությունը 3.5% :
Մշակույթի, զվարճությունների եւ հանգիստի և սպասարկման ծառայությունների ոլորտներում արձանագրվել է 33.8% անկում : Որպես գործատու տնային տնտեսությունների գործունեության ոլորտի անկումը կազմել է 7.6% : Մասնավորապես, անկում է արձանագրվել մեծածախ եւ մանրածախ առևտրի, ավտոմեքենաների սպասարկման ոլորտում, որը կազմել է 4.5%: Փոխադրումների ոլորտում անկումը կազմել է 27%, հյուրանոցային տնտեսության և հանրային սննդի կազմակերպման ոլորտում՝ 3.8%, ֆինանսական և ապահովագրական գործունեության ոլորտում՝ 1.4%, կրթության ոլորտում՝ 4%: Արդյունաբերության ճյուղի անկումը կազմել է 3.6%: Մասնավորապես, անկում է արձանագրվել մշակող արդյունաբերությունում՝ 15.5%:
Փոխարենը աճ է արձանագրվել տեղեկատվության և կապի ոլորտում` 13.4%, անշարժ գույքի գործարքների ոլորտում՝ 0.3%, մասնագիտական, գիտական գործունեության ոլորտում՝ 7.3%, պետական կառավարման, պարտադիր սոցիալական ապահովագրության ոլորտներում՝ 15.6%, առողջապահության և բնակչության սոցիալական սպասարկման ոլորտում՝ 7%:
Գյուղատնտեսության, անտառային տնտեսության եւ ձկնորսության ոլորտում գրանցվել է աճ, որը կազմել է 1.5%, իսկ շինարարության ոլորտում` 3.8%:
Հատկանշական է, որ օրեր առաջ կառավարության նիստում Նիկոլ Փաշինյանի քաղաքական ՊՌ շոուն առ այն, թե հարկային աննախադեպ հավաքագրումներ են ապահովվել, բացարձակապես արտացոլված չեն պաշտոնական վիճակագրության մեջ։ Փաստորեն, պատերազմի ու կորոնավիրուսի հետևանքով ստացած հարվածները տնտեսության վրա դեռևս անդառնալի են։ Փաստորեն հավաքագրումը, որն ըստ էության նախորդ տարվա հարկային արձակուրդների հետևանքով չվճարված գումարների մուտքն է եղել պետական բյուջե, կապ չունի աճի հետ։ Ավելին՝ պարզվում է, որ ունենք ՀՆԱ անկում 3,3 տոկոս անկում, արտաքին պարտքի աճ։
Հաշվի առնելով Հայաստանի շուրջ ստեղծված անկայուն իրավիճակը՝ դժվար թե տեսանելի ապագայուն Հայաստանում հնարավոր լինի տնտեսական առաջընթաց։ Անկայունության բացասական ազդակներից առաջինը իր վրա զգացել է ֆինանսաբանկային համակարգը։ Մասնավորապես, ըստ պաշտոնական տվյալների՝ 2021 թվականի առաջին երեք ամիսներին օտարերկրյա ռեզիդենտները բանկային համակարգից հանել են 125,5 մլրդ դրամ՝ 241 մլն դրամ։ Այդ միջոցները ավանդի տեսքով ի պահ էր տրված ՀՀ բանկային համակարգին։
Այդ գումարներով ներդրումներ չեն արվել, ըստ էության դրանք հանվել են երկրից, այիսնքն՝ տնտեսությունից։
Հայկ Դավթյան