Պատերազմից մի քանի ամիս առաջ գիտեին, որ պատերազմ կլինի. Փաշինյանը կամուֆլյաժով է «վախեցրել» Ալիևին
Օրեր առաջ «Ազատություն» ռադիոկայանին տված հարցազրույցում ՀՀ անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը դիտարկումներ է արել անցյալ տարվա՝ ՀՀ-ի ստացած տեղեկությունների մասին:
Նա անդրադարձել է թեմային, թե շատերը կարծում են, որ հուլիսյան դեպքերն են պատճառ հանդիսացել, որպեսզի սեպտեմբերի պատերազմը սկսվի: «Շատերն ասում են, որ հուլիսյան դեպքերն են պատճառ հանդիսացել, որպեսզի սեպտեմբերի պատերազմը սկսվի. նախ այդ պատերազմի որոշումն ավելի շուտ է եղել և դա որոշակի չափով 2016 թվականի ապրիլին է արտահայտվել, բայց մի կարևոր բան էլ՝ հոկտեմբերին մեզ մոտ հետախուզական տվյալներ են հայտնվել, որոնք ցույց են տվել, որ հունիսին արդեն Ադրբեջանում ռազմական գործողություններ սկսելու որոշում է եղել, իսկ սրանց վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ առնվազն ապրիլ-մայիսին Ադրբեջանում արդեն ռազմական գործողություն սկսելու որոշում է եղել»,- նշել է Գրիգորյանը:
Այսինքն, 2020թ. գարնանը, Հայաստանն ունեցել է տվյալներ, որ Ադրբեջանը կարող է պատերազմ սկսել, ավելին՝ Գրիգորյանի խոսքից հասկացվում է, որ նրանց համար պարզ է եղել, որ Ադրբեջանը նման որոշում ունեցել է, այսինքն, հարցը, թերևս միայն մեկն է եղել, թե երբ կարող է սկսել այդ պատերազմը:
Այսինքն, անցյալ տարվա սեպտեմբերի պատերազմի բռնկումից առնվազն 3-4 ամիս առաջ Փաշինյանի իշխանությունը ունեցել է տեղեկություն, որ Ադրբեջանը սկսելու է պատերազմ:
Ու ի՞նչ է արել՝ ի պատասխան այդ տեղեկությունների...
Բանա՞կն է մոբիլիզացրել, ռազմական բյուջե՞ն է ավելացրել... Ո՛չ:
Իրականացրե՞լ են ստուգումներ՝ ԶՈՒ-երում, ՀՕՊ համակարգերում, վելուծություննե՞ր են իրականացրել, թե ինչպես պետք է վարվել հակառակորդի հարձակման պարագայում: Նոր գնումնե՞ր են իրականացրել, համալրել, վերազինել տեխնիկապես ՀՕՊ-ը՝ նպատակ ունենալով այն ամրացրել... Ո՛չ:
Արցախում և Հայաստանում հասարակությանը նախապատրաստե՞լ են՝ ներգրավելով ԱԱԾ-ի, Ոստիկանության, Արտակարգ իրավիճակների նախարարության համատեղ գործունեությամբ, թե ինչ մարտահրավերներ կարող են լինել, ինչպես պետք է իրեն պահի հասարակությունը... Այսինքն, ռազմական դրության հնարավոր կիրառման դեպքում՝ ինչպե՞ս ապրել, ինչպե՞ս դիմանալ, տարրական հարցեր: Դարձյալ՝ ոչ:
Սա չի արվել նույնիսկ Հայաստան-Ադրբեջան սահմանների մոտ, նույնիսկ սահմանամերձ բնակիչների համար, էլ ուր մնաց՝ սահմաններից ավելի հեռու գտնվող քաղաքների ու գյուղերի բնակիչներին նախապատրաստելը:
Իսկ պետական կառավարման համակարգը նախապատրաստվե՞լ է՝ ուժեղացնելով թե՛ կառույցների անվտանգությունը, թե՛ համացանցային անվտանգությունը: Այստեղ աշխատակիցների տարհանումից մինչև արտակարգ իրավիճակներում աշխատելուն նախապատրաստվելու մասին է խոսքը: Դարձյալ՝ ոչ:
Այսինքն, տեղեկատվական պատերազմից մինչև տարրական՝ պետական կառույցներում աշխատակիցների տարհանման, արտակարգ պայմաններում աշխատելու պայմաններն էլ չեն ապահովել:
Էլ չենք խոսում Հայաստանի գործընկեր պետությունների, դաշնակից՝ Ռուսաստանի հետ կոնսուլտացիաները, ակտիվ աշխատանքը՝ 24 ժամյա ռեժիմով, ինչպես նաև դաշնակից այլ երկրների հետ՝ ԱՊՀ, ՀԱՊԿ ու ԵԱՏՄ, ինչպես նաև ԵՄ երկրների հետ: Դարձյալ՝ ոչինչ չի արվել:
Ու այսպես շարունակ:
Եվ հարց է ծագում՝ ի՞նչ է նշանակում այս հանցավոր անգործությունը...
Փաշինյանի իշխանությունը անլո՞ւրջ է համարել՝ Ադրբեջանի պատերազմ սկսելու որոշումը, թե՞ միայն կամուֆլյաժ հագնելն ու տիկնոջ հետ այստեղ-այնտեղ երևալով էր որոշել վախեցնել թուրք-ադրբեջանական դաշինքին:
Թե՞ սա կանխամտածված մեր երկիրը ողբերգության տանելու ծրագիր է եղել...
Ժամանակի ընթացքում մենք, իհարկե, կստանանք մեզ հուզող հարցերի պատասխանները, սակայն կարևոր է, որ այսօր այս հարցերի պատասխանները փորձենք գտնել ինքնուրույն:
Մետաքսյա Շալունց