Բաքուն համբերատար կսպասի Փաշինյանի վերընտրությանը. Գինը՝ Զանգեզուրն է
Ալիևի քայլերն, առհասարակ, պատերազմից հետո ոչ միայն նենգ են, այլև՝ խիստ հաշվարկված են, ու ընթանում են հայաստանյան ներքաղաքական կյանքի հետ:
Լավրովը Բաքվում Ադրբեջանի ԱԳ նախարարի հետ հանդիպմանը կարողացել է նրանից ուշագրավ գնահատականներ ստանալ:
Ահա, պարզվում է, որ Ադրբեջանը հետաքրքրված է Հայաստանի հետ միջպետական հարաբերությունների վերականգնման հարցում և այդ ուղղությամբ մենք աշխատում ենք, ասել է Ադրբեջանի ԱԳ նախարարը:
Հաջորդ ուղերձը՝ կոմունիկացիոն ապաշրջափակման աշխատանքները չեն գնում այն տեմպերով, որը մենք կցանկանայինք, դրանց վրա ազդում է Հայաստանի ներքաղաքական իրավիճակը՝ հավելել է Ադրբեջանի ԱԳ նախարարը:
Այսինքն՝ Բաքու մեկնած Լավրովը, որն Ադրբեջանում արձանագրում է, որ հնարավոր է մոտ ապագայում տեսնել տարածաշրջանում կոմունիկացիոն ապաշրջափակման արդյունքները, նրան ասում են, ռուս խաղաղապահները կմնան, եթե Զանգեզուրը «բացվի...»:
Ի՞նչ ասեց Ալիևը մինչև Լավրովին ընդունելը՝ «վստահաբար կարող եմ ասել՝ 40 կիլոմետրանոց Զանգեզուրի միջանցքը, որը մեզ բաժանում է Նախիջևանից, կբացվի»:
Ուղիղ մեկ օր առաջ, այսինքն, հիմնական բանակցող Լավրովի գալը Բաքու՝ Ալիևն արդեն հրապարակել էր իր պայմանը. «Արևելյան Զանգեզուրում գտնվող Զանգելանի միացումը մեր հինավուրց հողին՝ արևմտյան Զանգեզուրին, այնուհետև Օրդուբադի միջոցով Նախիջևանին և Թուրքիային, լինելու է մեր հաջորդ պատմական ձեռքբերումը»,- ասել էր նա ու հավելել էր. «40 կիլոմետրանոց Զանգեզուրի միջանցքը, որը մեզ բաժանում է Նախիջևանից, կբացվի»:
Ու հետաքրքիրն այն է, որ պարզ չէ, թե ինչ պայմաններ է դրել Լավրովի առջև պաշտոնական Երևանը, եթե Բաքվում այս կամ այն հայկական առաջարկը չընդունվի:
Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը Լավրովի գալուց մեկ օր առաջ հերթական անգամ հայտարարեց, որ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունը լուծված է, և «Ադրբեջանում չկա Լեռնային Ղարաբաղ անվանումով տարածքային միավոր»: Այդ մասին Ալիևը հայտարարել է Ադրբեջանի պետական հեռուստաալիքին տված հարցազրույցում: «Եվս մեկ անգամ ուզում եմ ասել (պատերազմից հետո ես բազմիցս դա ասել եմ), որ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունն ավարտվել է, Ադրբեջանն այդ հակամարտությունը լուծել է և՛ միայնակ, մարտի դաշտում, և՛ բանակցությունների սեղանի շուրջ: Մարտի դաշտում հաղթանակը ստիպել է թշնամուն սպիտակ դրոշ բարձրացնել և հանձնվել, որպեսզի ստորագրի կապիտուլիացիոն ակտ: Նոյեմբերի 10-ին ստորագրված փաստաթուղթը Հայաստանի կապիտուլիացիոն ակտն է. Ադրբեջանում չկա Լեռնային Ղարաբաղ անվանմամբ տարածքային միավոր: Հակամարտությունը լուծված է, և ես կարծում եմ, որ անօգուտ է այդ հարցին վերադառնալը: Ամեն դեպքում հետպատերազմական իրավիճակում մենք դա ցույց տվեցին»,- ասել է Ալիևը:
Նրա խոսքով՝ «եթե որևէ մեկը մտածում է, որ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունը կարգավորված չէ, դա նրա սեփական խնդիրն է»: «Երկրորդ, դա շատ վտանգավոր մոտեցում է: Եթե այդ հակամարտությունը լուծված չէ, ապա ինչպե՞ս է պետք լուծել այդ հակամարտությունը: Արդյո՞ք դա նշանակում է, որ նոյեմբերի 10-ին ստորագրված հայտարարությունն ուժը կորցրել է: Ես դա այդպես եմ հասկանում: Նոյեմբերի 10-ին ստորագրվել է փաստաթուղթ հակամարտության փաստացի կարգավորման մասին: Դա ոչ միայն փաստաթուղթ է կրակի դադարեցման մասին, ինչպես որոշները փորձում են մատուցել: Թող բացեն աչքերը և տեսնեն՝ քանի կետ կա այնտեղ: Կրակի դադարեցման մասին փաստաթղթում կա մեկ հոդված՝ կրակի դադարեցում և այլն: Այստեղ բազմաթիվ կետեր կան: Կան կետեր, որոնք վերաբերում են բազմաթիվ հարցերի, այդ թվում հաղորդակցությունների բացմանը: Եթե հակամարտությունը լուծված չէ՝ ի՞նչ հաղորդակցությունների մասին կարող է խոսք լինել: Եթե հակամարտությունը լուծված չէ, ապա ինչու՞ են Ադրբեջանի, Հայաստանի և Ռուսաստանի փոխվարչապետները հանդիպում և համաձայնության գալիս»,- հայտարարել է Ալիևը:
Այսինքն, կարելի է վստահաբար արձանագրել, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի գործունեության մասին խոսք չկա էլ, թեև Մոսկվան հրապարակային դեմ չի արտահայտվում ՄԽ-ի գործունեության շարունակման առիթով: Սակայն, փաստը մնում է փաստ՝ Մոսկվան Բաքվի ու Երևանի հետ իր առանձին խաղն է տանում:
Իսկ Բաքուն համարում է, որ ԼՂ խնդիրը լուծած է, ու Հայաստանը պարտավոր է ապահովել Նախիջևանի և Թուրքիայի կապը:
Մետաքսյա Շալունց