Ալիևը թքում է Նիկոլի երեսին. Իսկ ի՞նչ են անում Փաշինյանն ու նրա թիմը
Պատերազմից հետո զարմանալի բաներ են կատարվում Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարերի բառապաշարներում: Ադրբեջանն անըդհատ ծաղրում է Նիկոլ Փաշինյանին ու Հայաստանին, իսկ վերջինս ոչ միայն պատասխան չի տալիս, այլև զբաղվցած է խաղաղություն մուրալով: Եթե պատերազմի ավարտից անմիջապես հետո Ալիևի պահվածքը ինչ որ իմաստով հասկանալի էր, ապա այսօր, երբ նա շարունակում է նույն գիծը, սկսում է նյարդայնացնել նույնիսկ միջնորդներին:
Օրինակ, երեկ Ադրբեջանում բացվել էր այսպես կոչված «Հայկական ռազմական ավարների պուրակ», որտեղ տեղադրված էր մեր բանակի խոցված զինտեխնիկան, բացի այդ, ադրբեջանցիները պատրաստել էին հայ զինվորների մանիկենները: Սակայն զարմանալին դա չէ, այլ այն, որ այդ բոլոր մանիկենները ներկայացված էին Նիկոլ Փաշինյանի վախեցած դեմքով: Այսինքն, Այլիևը հատուկ հրապարակավ փորձում է նվաստացնել Փաշինյանին, այսպիսի անպատկան ներկայացմամբ:
Սա ցույց է տալիս Իլհամ Ալիևի մարդկային և մտավոր որակները: Նաև այն, որ նրա հետ իրական խաղաղություն հաստատելը շատ դժվար գործ է լինելու: Սակայն զարմանալին այն է, որ նույնիսկ այս վիրավորական ներկայացումներից հետո էլ Փաշինյանի թիմը, անտեսելով այս ամենը, շարունակում է խաղաղություն մուրալու իր քաղաքականությունը:
Այն, որ իրական խաղաղությանը մուրալով չեն հասնի, դասական քաղաքագիտական նորմ է, քանզի խաղաղությանը հասնում են պոտենցիալները վերակագնելով և դիվանագիտական քրթնաջան աշխատանքով: Իսկ խաղաղությունը կայուն է դառնում այն դեպքում, երբ հաստատվում է երկու կողմերի միջև ռազմաքաղաքական հավասարակշռություն, իսկ դիվանագիտական հարթակում չեն գործում արկածախնդրության նորմերը:
Ինչպես հայտնի է, Փաշինյանն իր արկածախնդիր քաղաքականության պատճառով փաստացի ոչնչացրեց բանակցային գործընթացը, և լեգիտիմ հիմք տվեց Թուրքիային ակտիվ ներխուժում իրականացնել ծարածաշրջան, որն էլ վճռական դեր կատարեց պատերազմի դաշտում: Արդյունքում, փլուզվեց ռազմաքաղաքական հավասարակշռությունը երկու կողմերի միջև: Եվ այսօր խաղաղության բալանսը փորձում է պահպանել Մոսկվան: Եթե չլիներ ռուսական գործոնը, ապա ադրբեջանական բանակը կմտներ ոչ միայն Շուշի, այլև կհայտնվեր Ստեփանակերտում, Կապանում, Գորիսում և Մեղրիում: Այսինքն, այն, ինչ այսօր նրանք հռչակում են հրապարակավ, և չեն էլ թաքցնում, որ հետևողական կերտելու են այդ ծրագիրը:
Իսկ ի՞նչ է անում Փաշինյանն ու նրա թիմը: Նրանք զբաղված են խաղաղություն մուրալով, հույս ունենալով, որ այդ հարցում նրանց կօգնի Մոսկվան: Իսկ որպես նախընտրական բլեֆ, Փաշինյանն իր խայտառակ պարտությունը փորձում է ներկայացնել որպես ապագա հաղթանակի հիմք: Մասնավորապես, հռչակելով այն թեզը, թե «մենք կորցրեցինք Արցախը, բայց կարող ենք Հայսաստանը դարձնել նոր Աջարիա»:
Այն, որ Թուրքիայի ծրագրում չկա կետ` Հայաստանը դարձնել նոր Աջարիա, առանձին քննարկման առարկա է, քանզի, ի տրբերություն Վրաստանի, Հայաստանի հանդեպ Թուրքիայի դիրքորոշումը բոլորովին այլ է:
Բայց քանի որ Նիկոլ Փաշինյանն ունի փրկվելու խնդիր, նա փորձում է ու շարունակում փորձել ներկայացնել այն թեզը, թե, իբր, այսօրվա Հայաստանի «խաղաղության կուսակցության» լիդերը ինքը կարող է լինել: Իսկ նրա այլընտրանքի դեպքում հայ ժողովուրդը կստանա նոր պատերազմ: Եվ քանի որ նախընտրական փոլում Նիկոլի համար այս բլեֆը շատ կարևոր է, նա ստիպված համակերպվում է Ալիևի` իր հասցեին թուք ու մուրի հետ, հրապարակավ նշելով, որ դա «ոչ թե թուք է, այլ վերևից անձրև է գալիս»:
Սա՛ է իրականությունը
Դավիթ Մկրտչյան