Մոսկվայի նոր մեսիջը ռազմատենչ Ալիևին
Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունը կարող է լուծվել միայն բանակցությունների ճանապարհով, երեկ նման հայտարարություն է արել Ռուսաստանի արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը՝ ելույթ ունենալով Կանտի անվան Բալթիական դաշնային համալսարանի ուսանողների առաջ: «Միայն պայմանավորվել, այլ ճանապարհ չկա,- ասել է նա: «Տարբեր ձևաչափեր ստացած բանակցային երկարատև գործընթացի ընթացքում շատ անգամ մոտ են եղել պայմանավորվածությունների՝ անգամ տարածության վրա մեկնած ձեռքերով, բայց հետո, կամ մի կողմից, կամ մյուս, աշխատել է անվստահության ինչ-որ բնազդ, սակայն աշխատանքը պետք է շարունակել»: Լավրովն ընդգծել է, որ չնայած բանակցությունների ընթացքում արդեն մշակվել է սկզբունքների փաթեթ, բայց անհրաժեշտ է համաձայնեցնել մի շարք շատ բարդ դետալներ, որոնք վերաբերում են շատ նուրբ, այդ թվում ներքաղաքական հարցերի. «Բայց մենք չենք դադարում ջանքեր գործադրել. Ռուսաստանը, ինչպես գիտեք, ԱՄՆ-ի և Ֆրանսիայի հետ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ-երկիր է, որի կազմում մենք պարբերաբար հանդիպում ենք կողմերի հետ, և մենք հետագայում էլ այդ եռյակի շրջանակում կշարունակենք մտածել՝ ինչպես հաղթահարել մանր, բայց շատ լուրջ դետալներ, որոնք դեռ համաձայնեցված չեն»,- եզրափակել է Լավրովը: Մոսկվան այս փուլում բավական ակտիվ շարունակում է հանդես գալ ԼՂ հակամարտության խաղաղ կարգավորման օգտին: Ռուսաստանի ակտիվությունը հասկանալի է. Մոսկվան չի ցանկանում կորցնել հակամարտության «գլխավորի» իր դերը, իսկ դա անելու համար չի կարող, գոնե, հրապարակային կողմերից մեկի աջակիցը դառնալ: Թեև Մոսկվան խոսում է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում աշխատանքի մասին, բայց ՌԴ-ն երբեք չի հրաժարվի Ռուսաստան-Հայաստան-Ադրբեջան եռակողմ ձևաչափում բանակցություններից: Նա կցանկանա ցանկացած հաջողություն Մոսկվային վերագրել: Օրինակ, վերջերս ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ռուսաստանցի համանախագահ Իգոր Պոպովը կարևոր հայտարարություն արեց` նշելով, որ միջնորդները կարողացել են պայմանավորվածություն ձեռք բերել Երևանի և Բաքվի հետ՝ միջազգային դիտորդների թիվը յոթով ավելացնելու մասին: Հիշեցնենք, որ անցյալ տարի Վիեննայի և Սանկտ Պետերբուրգի հանդիպումներում ձեռքբերված պայմանավորվածությունների արդյունքում սահմանային միջադեպերի հետաքննության մեխանիզմները պետք է կիրառվեին: Հայաստանի իշխանություններն, ինչպես հայտնի է, դա ընդունել էին, իսկ Ադրբեջանը` ոչ: Հիմա պարզ չէ, թե արդյոք շարունակվո՞ւմ է օրակարգային մնալ այս կարևոր հարցը, միջնորդներին կհաջողվի՞ Բաքվից համաձայնություն ստանալ նաև այս հարցերում: Երեկ արդեն ԵԱՀԿ կայքում հաղորդագրություն տարածվեց: ԵԱՀԿ գործող նախագահի անձնական ներկայացուցիչ Անջեյ Կասպրշիկի մոնիթորինգային զորավարժությունները մանրակրկիտ կերպով նախապատրաստվում և համաձայնեցվել կողմերի հետ: Դրանք իրականացվում են զինվորական ուղեկցությամբ՝ բոլոր մասնակիցների անվտանգությունն ապահովելու համար, ասվում է ԵԱՀԿ գործող նախագահի մամուլի խոսնակ Հելեն Սպիտցերի տարածած հայտարարության մեջ: «Նախապատրաստական փուլում անձնական ներկայացուցիչը հստակ պարզաբանում է այն տարածքը, որտեղ նախատեսում է անցկացնել մոնիթորինգային զորավարժությունները: Նա ընտրում է այնպիսի տեղանք, որը հնարավորություն է տալիս գնահատել իրավիճակը: Մոնիթորինգային զորավարժությունը համարվում է հաջողված, եթե անձնական ներկայացուցիչը և նրա թիմը կարողանում են կողմերի հետ կառավարել համաձայնեցված տարածքը՝ վիզուալ կոնտակտի միջոցով: Բացի այդ, անձնական ներկայացուցիչը և նրա թիմի անդամները բրիֆինգների միջոցով ապահովվում են տեղեկատվությամբ»,- ասվում էր հայտարարության մեջ: Սպիտցերը նշել է, որ մոնիթորինգային զորավարժությունները վստահության ամրապնդման ճանապարհին կարևոր գործիք են, և անձնական ներկայացուցիչը շարունակ փնտրում է այլ միջոցներ՝ կողմերի միջև վստահությունն ամրապնդելու համար: ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը, փաստացի, այս փուլում կենտրոնացել է սահմանային իրավիճակը կայունացնելու գործի վրա: Թեև Հայաստան-Ադրբեջան մակարդակով նոր հանդիպումներ կազմակերպելու ուղղությամբ էլ աշխատանքներ են տարվում և գուցե առաջիկա շաբաթներին ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների տարածաշրջանային այցի օրերին արդեն որոշակի հստակություն կլինի նման հանդիպման կազմակերպման վերաբերյալ, այնուամենայնիվ, միջնորդներն ակնհայտորեն աշխատում են ռազմական գործողությունների բռնկումը կանխելու ուղղությամբ: Թամար Բագրատունի