Փաշինյանն ու Ալիևը էլի պայմանավորվածություն ունե՞ն
Հայաստանը բանակի բարեփոխումներ կանցկացնի Ղարաբաղում մարտերից հետո, կօպտիմալացնի բանակի թվաքանակը, կանցնի սպառազինության և ռազմատեխնիկայի նոր համակարգերի, երեկ «ՌԻԱ Նովոստի»-ին տված հարցազրույցում ասել է ՀՀ պաշտպանության նախարար Վաղարշակ Հարությունյանը:
Նրա խոսքով՝ ռազմաշինության գործընթացը սկզբունքորեն շարունակվում է, իսկ այսօր Հարավային Կովկասում ռազմաքաղաքական իրավիճակը որոշում է ազգային զինված ուժերի բարեփոխումներն անդառնալի և անվիճելի առաջնահերթություն: «Իհարկե, հաշվի առնելով մարտական փորձը և Ղարաբաղում հայտնի իրադարձությունները՝ մենք կվերանայենք հետևյալ հարցերը՝ մարտական օպտիմալացում, առաջին հերթին՝ մարտական բաղադրիչի մեծացման, նոր համալիրներով սպառազինման, կադրային ներուժի պահպանման, սպաների, պետական ծառայողների և պայմանագրային զինծառայողների պաշտոնների մակարդակի բարձրացման միջոցով»,-նշել է Հարությունյանը:
Ընդ որում, նրա խոսքով, ջանքերը կուղղվեն կառավարման համակարգերի, հետախուզության, ՌԷՊ, ՀՕՊ և անօդաչու ավիացիայի, հրթիռային և հրետանային զորքերի զարգացմանը: Նա հիշեցրել է, որ ս.թ. հունվարի 25-30-ը երկկողմ համաձայնագրերին համապատասխան Հայաստանում է գտնվել Ռուսաստանի Դաշնության պաշտպանության նախարարության պատվիրակությունը ՀՀ ԶՈւ բարեփոխման և արդիականացման հարցերով աջակցության համար: «Համատեղ աշխատանքի արդյունքների հիման վրա մշակվել են առաջարկություններ Հայաստանի զինված ուժերի արդիականացման շրջանակում հետագա գործողությունների և միջոցառումների վերաբերյալ, ընդ որում, շատ լուրջ շեշտ է դրվել տվյալ գործընթացի ռազմատեխնիկական բաղադրիչի վրա»,-նշել է նախարարը:
Այսպես, ՀՀ ՊՆ նախարարը Հայաստանում ռազմական ռեֆորմի անցկացման մասին է ազդարարել և հաշվի առնելով Արցախում պատերազմը՝ կվերանայվեն հետևյալ հարցերը՝ մարտական և թվային կազմի օպտիմալացում՝ հաշվի առնելով նպատակային խնդիրները, առաջին հերթին՝ մարտական բաղադրիչի ավելացման միջոցով, առաջնային ուղղություններով սպառազինության և ռազմական տեխնիկայի նոր համալիրներով և համակարգերով ընտրողական վերազինում, կադրային ներուժի պահպանում, սպաների, պետական ծառայողների և պայմանագրային զինծառայողների համալրվածության մակարդակի բարձրացում:
Մի կողմից Վաղարշակ Հարությունյանը խոսում է մարտական և թվային կազմի օպտիմալացման մասին, մյուս կողմից՝ մարտական բաղադրիչի ավելացման միջոցով, առաջնային ուղղություններով սպառազինության և ռազմական տեխնիկայի նոր համալիրների անհրաժեշտության մասին է խոսում:
Այսօր, երբ ակնհայտ է, թե ինչ վտանգավոր իրավիճակում են հայտնվել Հայաստանն ու Արցախը՝ թուրք-ադրբեջանական տանդեմի ամրացման պայմաններում, ակնարկել հայկական բանակում սպասվող օպտիմալացման մասին, իսկապես անհեթեթություն է:
Հաջորդը, Վաղարշակ Հարությունյանը, ոչ ավել, ոչ պակաս հայտարարել է, որ Հայաստանը կապահովի Ադրբեջանից Նախիջևան տրանսպորտային հաղորդակցության անվտանգությունը... «Նախ և առաջ ես կցանկանայի անմիջապես նշել, որ «միջանցք» տերմինի օգտագործումը սխալ է, երբ խոսքը վերաբերում է Ադրբեջանի արևմտյան շրջանների և Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետության միջև տրանսպորտային կապերին», - ասել է Հարությունյանը: Ըստ նրա, համաձայն Հայաստանի, Ռուսաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարների եռակողմ հայտարարության, որը թվագրված է 2020թ. նոյեմբերի 9-ին, միայն Լաչինն է միջանցք, որն ապահովում է Լեռնային Ղարաբաղի կապը Հայաստանի հետ, մնացած բոլոր դեպքերում խոսքը միայն տրանսպորտային հաղորդակցությունների մասին է: «Պատասխանելով ներկայացված հարցին՝ կարող եմ ասել, որ Հայաստանը, իր պարտավորություններին համապատասխան, կապահովի վերը նշված տրանսպորտային հաղորդակցության անվտանգության պահանջների պահպանումը: Բանակը դրա պաշտպանության մեջ ներգրավելու հարցը ներկայումս դրված չէ, և տրանսպորտային հաղորդակցությունների նկատմամբ վերահսկողությունը, կրկին եռակողմ հայտարարության համաձայն, վստահված է Ռուսաստանի ԱԴԾ սահմանային ծառայության մարմիններին»:
Այսինքն, տրանսպորտային հաղորդակցությունների նկատմամբ վերահսկողությունը ռուսներն են իրականացնելու, իսկ Հայաստանը պարտավորված է լինելու ապահովել Ադրբեջան-Նախիջևան տրանսպորտային հաղորդակցության անվտանգությո՞ւնը...
Իսկ կարո՞ղ է պարզվի, որ Հայաստանն ու Ադրբեջանը գրավոր կամ բանավոր այլ պայմանավորվածություններ էլ ունեն, որի համատեքստում Հայաստանը այլ պարտավորություններ ունի ստանձնած:
Վաղարշակ Հարությունյանը «ՌԻԱ Նովոստի»-ի հետ հարցազրույցում, թեև հայտարարել է, որ հայկական կողմը շահագրգռված է Գյումրիի ռուսական 102-րդ ռազմաբազայի ընդլայնման հարցում, սակայն նաև հարկ է համարել շեշտել, որ երկրորդ ռազմաբազայի ստեղծման անհրաժեշտություն չկա: «Հայաստանի տարածքում ռուսական ռազմաբազայի ընդլայնման և ուժեղացման հարցը միշտ էլ եղել է օրակարգում, և հայկական կողմը միշտ էլ դրանում շահագրգռված է եղել թեկուզ այն պարզ պատճառով, որ ռազմակայանն ամբողջ կազմով ներառված է Հայաստանի և Ռուսաստանի ԶՈւ միացյալ զորամիավորման մեջ։ Սա նշանակում է` ռազմակայանի հնարավորությունների ընդլայնումն իր հետ կբերի համատեղ զորամիավորման ներուժի ավելացման, որը երկկողմ հիմքով գործում է կովկասյան տարածաշրջանում», - ասել է նա։
Մետաքսյա Շալունց