Տխուր թվեր Գալստյանից․Արցախն էլ տվիք, բայց լավ չեք ապրում, Սերգո, ջան
2020-ի ընթացքում, հաճախորդների ֆինանսական վիճակի վատթարացմամբ պայմանավորված, բանկերն ավելի զուսպ կգտնվեն վարկեր տրամադրելու հարցում։ Նման հայտարարություն է արելԿԲ նախագահ Մարտին Գալստյանը։
«Մենք հիմա հանդիպումների փուլում ենք բանկերի հետ ու այն մեսիջները որ ստանում ենք բանկերից, հետևյալն է՝ տնտեսությունում տեղի ունեցող եկամուտների որոշակի նվազմամբ պայմանավորված, ինչպես նաև 2020 թվականի ընթացքում որոշակի հաճախորդների ֆինանսական վիճակի վատթարացման արդյունքում հնարավոր վարկավորման պոտենցիալն ավելի ցածր կարող է լինել, քան նախորդ տարիների ընթացքում»,- ասել է Գալստյանը։ ԿԲ նախագահը հիշեցրել է, որ պետք է չմոռանալ, անցած տարվա համավարակի ու պատերազմի մասին, որոնք տնտեսությունում մի շարք ճյուղերի վրա շատ վատ են անդրադարձել․
«Բնականաբար, ակնկալել որ այդ ճյուղերին վարկավորումը տեղի է ունենալու այն ծավալով ու այն նույն չափով ինչ նախորդ տարիների ընթացքում, բավականին լավատես կլինենք, ուստի իրենք պրագմատիկ լինելով՝ կարծում են, որ այս տարվա ընթացքում իրենց բալանսների որոշակի վերանայում է տեղի ունենալու»,- կանխատասել է ԿԲ նախագահը: Վարկավորումը 2020-ին բավականին մեծ է եղել, որը պայմանավորված է եղել նաև համավարակի պատճառով պետության կողմից տրամադրվող օժանդակության ծրագրերով: Սակայն այս տարի վարկեը քիչ են լինելու․ վերջին երկու տասնամյակում առաջին անգամ ԿԲ նախագահը բաց տեքստով ասում է, որ բանկեր վարկեր չեն տա։ Ավելին՝ տալու դեպքում էլ բարձր տոկոսներով, քանի որ ԿԲ-ն անընդհատ բարձրացնում է վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը։ Մեկուկես ամիս առաջ՝ դեկտեմբերի 15-ին, ԿԲ-ն մեկ տոկոսային կետով էր բարձրացրել տոկոսադրույքը, իսկ նախօրեին տոկոսադրույքը բարձրացավ 0,25 տոկոսային կետով։ Ընդհանուր առմամբ փոխարժեքը մեկուկես ամսում բարձրացել է 4,25%-ից մինչև 5,5%:
ԿԲ նախագահը չի թաքցրել, որ վարկավորման ծավալների նվազումը բացասական կանդրադառնա տնտեսության վրա։
Բայց այսքանով ԿԲ նախագահի ներկայացրած տխուր թվերի շարքը չի ավարտվում։ 2020-ի համար ԿԲ-ի նախնական կանխատեսումը, թե տնտնեսական անկումը 7.2 տոկոս է լինելու չի արդարացվել։ Իրականում անկումն ավելի մեծ է՝ այս պահի դրությամբ 7.8 տոկոս են ակնկալում: Ինչ վերաբերում է 2021 թվականին՝ ԿԲ-ի նախնական կանխատեսումով տնտեսության աճը կկազմի 2 տոկոս։ Սա այն դեպքում, երբ 2021 թվականի պետական բյուջեով նախանշված է 3,2 տոկոս աճ։ ԻսկԷկոնոմիկայի նախարար Քերոբյանն էլ հայտարարել էր երկնիշ աճ ունենալու մասին։ Բայց նախարարի մեկնաբանություններին ոչ ոք, այդ թվում նաև ԿԲ նախագահը լուրջ չի վերաբերվում, այլապես իս 2 տոկոսի կանխատեսումով, արկածախնդիր նախարարի պոպուլիզմը չէր հարամի։
Ասվածին հավելենք, որ Հայաստանում առաջին անհրաժեշտության շատ ապրանքների վերջին երկու ամսում կտրուկ թանկացել են, քանի որ դրանց գներ կախված են դոլարի փոխարժեքից, իսկ դոլարի փոխարժեքն աճում է ։
Մի խոսքով՝ առայժմ ոչ մի հուսադրող վիճակագրություն։ Դասականը կասեր՝ Արցախն էլ տվիք, էլի լավ չեք ապրում, Սերգո ջան։
Հայկ Դավթյան