Կամ շանտաժ, կամ` սադրանքներ շփման գծում
Հետաքրքրական տեղեկություն տարածվեց օրերս ԼՂ խնդրի կարգավորման թեմայի առնչությամբ: Միջնորդները կարողացել են պայմանավորվածություն ձեռք բերել Երևանի և Բաքվի հետ՝ միջազգային դիտորդների թիվը յոթով ավելացնելու մասին, ադրբեջանական APA գործակալությանը տված հարցազրույցում ասել է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ռուս համանախագահ Իգոր Պոպովը: «Միևնույն ժամանակ դեռևս պահպանվում են դետալների վերաբերյալ տարաձայնությունները, որոնց թվում են՝ դիտորդների տեղակայման վայրի, նրանց գործունեության ֆինանսավորման կարգի և տեխնիկական այլ հարցերի շուրջ»,-ասել է Պոպովը: Նրա խոսքով՝ այդ հարցերի լուծմամբ այժմ զբաղվում է ԵԱՀԿ-ում նախագահող Ավստրիան Կազմակերպության քարտուղարության համապատասխան կառույցների, ինչպես նաև կողմերի ներկայացուցիչների հետ: Հիշեցնենք, որ ԼՂ հակամարտության գոտում դիտորդների թվի ավելացման հարցը քննարկվել էր դեռևս 2016թ. Վիեննայում և Սանկտ Պետերբուրգում Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահների հանդիպմանը: Բացի այդ, դիտորդների թվի ավելացման հարցից բացի` մեկ այլ առավել կարևոր հարց` սահմանային միջադեպերի հետաքննության մեխանիզմների տեղակայման հարցը մնում է չլուծված` Ադրբեջանի մերժման պատճառով: Հատկանշական էր, որ օրերս նաև Վաշինգտոնն արձագանքեց ԼՂ խնդրին: ԱՄՆ-ը վճռականապես աջակցում է Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության խաղաղ կարգավորմանը, ասված է Ադրբեջանի հանրապետության օրվա առթիվ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի կողմից Իլհամ Ալիևին ուղարկված նամակում: «Ադրբեջանը հանդիսանում է ԱՄՆ-ի արժեքավոր գործընկերը: Մեր ընդհանուր ջանքերը ուղղված են ահաբեկչության դեմ պայքարին և գլոբալ անվտանգության ամրացմանը: Մենք Ադրբեջանի ժողովրդի կողքին ենք, հավատարիմ ենք հարաբերությունների ամրապնդմանը անվտանգության, տնտեսական համագործակցության և ժողովրդավարական սկզբունքների ոլորտում»,- ասված է Թրամփի նամակում: Նամակի վերջում նշվում է, որ «ԱՄՆ-ը նաև վճռականորեն աջակցում է հակամարտության խաղաղ կարգավորմանը»: Իլհամ Ալիևն իր հերթին, ելույթ ունենալով Ադրբեջանի ազգային տոնի պատվին պաշտոնական ընդունելությանը, հայտարարել է, որ Բաքուն ոչ մի միլիմետր չի զիջի իր դիրքերը բանակցություններում, քանի որ «Լեռնային Ղարաբաղը հանդիսանում է ի սկզբանե ադրբեջանական տարածք, իսկ ժամանակակից Հայաստանը ստեղծվել է Ադրբեջանի տարածքներում»: Իսկ Ադրբեջանի ԱԳ նախարար Էլմար Մամեդյարովը Նյու Յորքում ադրբեջանական հանրապետության օրվան նվիրված միջոցառմանն անդրադարձել է արցախյան հակամարտության կարգավորմանը: Մամեդյարովի խոսքով՝ Ադրբեջանը հակված է արցախյան հակամարտության քաղաքական կարգավորմանը: Նա միևնույն ժամանակ նշել է, որ կարգավորումը պետք է լինի «տարածքային ամբողջականության, միջազգայնորեն ճանաչված սահմանների անձեռնմխելիության» շրջանակներում: Նա նաև հավելել է, որ Ադրբեջանը ղարաբաղյան հակամարտության շուտափույթ լուծման ամենաշահագրգռված կողմն է. «Դա թույլ կտա խաղաղություն, կայունություն և զարգացում բերել մեր տարածաշրջան»: Բաքուն, փաստացի, շարունակում է կոշտ դիրքորոշում պահպանել, և պատահական չէ, որ Ադրբեջանի իշխանությունները շեշտում են, ոչ թե ԼՂ խնդրի խաղաղ, այլ «քաղաքական» լուծումը: Նրանց պատկերացմամբ այդ «քաղաքական լուծումը» ենթադրում է հայկական կողմին Մոսկվայի օգնությամբ «ծնկի բերելը», ոչ թե` բանակցություններով խաղաղության համաձայնագրի փոխընդունելի տարբերակը: Այսպիսին է Բաքվի դիրքորոշումը` կամ շանտաժ, կամ սադրանքներ շփման գծում: Թամար Բագրատունի