Պուտինն առայժմ չեզոք է. Մակրոնը ՌԴ ու ԱՄՆ նախագահների հետ կքննարկի Արցախում պատերազմի հարցը
Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հեռախոսազրույց է ունեցել Ռուսաստանի Դաշնության նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ: Սա արդեն երկրորդ հեռախոսազանգն է:
Ըստ պաշտոնական հաղորդագրության՝ Փաշինյանը մանրամասն անդրադարձել է Ադրբեջանի սանձազերծած ռազմական ագրեսիայի հետևանքով տեղի ունեցող զարգացումներին: «ՌԴ նախագահը խոր մտահոգություն է հայտնել շարունակվող ռազմական գործողությունների կապակցությամբ և կարևորել հրադադարի ռեժիմի պահպանումն ու ապաէսկալացիայի ուղղությամբ քայլերի իրականացումը»:
Ինչպես նկատում ենք, ռուսական կողմը հանդես է գալիս չեզոք, ստանդարտ հայտարարություններով: Արդեն 4 օրն է հնչում են միայն կոչեր՝ դադարեցնելու կրակը, մինչդեռ Արցախում լայնածավալ պատերազմ է ընթանում:
Այս պահի դրությամբ Փաշինյանն արել է միջազգային հանրությանն ուղղված մի շարք ուղերձներ:
Դրանցից ամենագլխավորներն են՝ Հայաստանը քննարկում է Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության անկախության ճանաչման հարցը: ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ չի քննարկել Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության մեջ Ռուսաստանի հնարավոր ներգրավման հարցը: Հաջորդը՝ «Ինտենսիվ ռազմական գործողությունների ժամանակ տեղին չէ խոսել Հայաստան-Ադրբեջան-Ռուսաստան վեհաժողովի մասին։
Բանակցությունների համար պետք է համապատասխան մթնոլորտ ու պայմաններ: Մյուսը՝ «Որոշակի իրավիճակներում ՌԴ բազայի պոտենցիալը պետք է օգտագործվի»: Սակայն միևնույն ժամանակ Փաշինյանն արձանագրել է՝ «Հայաստանը դեռ մտադիր չէ դիմել ՀԱՊԿ-ին ղարաբաղյան հակամարտության գոտում ստեղծված իրավիճակի կապակցությամբ»:
Իսկ ահա ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհուրդը մոտ 30-ամյա ընդմիջումից հետո կրկին անդրադարձավ ղարաբաղյան հակամարտությանը: ՄԱԿ-ը, ԵԱՀԿ-ն կոչ են անում անմիջապես դադարեցնել ռազմական գործողությունները: Ջո Բայդենը շեշտում է՝ Սպիտակ տունը պետք է Թուրքիայից պահանջի հեռու մնալ այս հակամարտությունից:
ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհուրդը խստորեն դատապարտել է Ղարաբաղում վերսկսված ռազմական գործողությունները, որոնք սպառնում են վերածվել լայնածավալ պատերազմի: Երեկ այս հարցի շուրջ Նյու Յորքում փակ դռների ետևում անցկացրած քննարկումներից հետո կառույցի անդամ 15 պետությունները կոչ արեցին կողմերին անմիջապես դադարեցնել բախումները և անհապաղ վերսկսել բովանդակային բանակցությունները` առանց որևէ նախապայմանի:
Հայտարարությունը, որ ընդունվել է միաձայն, աջակցություն է հայտնում նաև ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղար Անտոնիո Գուտերեշին, ով ավելի վաղ հեռախոսազրույցներ էր ունեցել Հայաստանի ու Ադրբեջանի առաջնորդների հետ և կոչ արել դադարեցնել կրակն ու հակամարտությունը կարգավորել խաղաղ ճանապարհով` Մինսկի խմբի համանախագահների հետ:
Վերջին անգամ ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհուրդը ղարաբաղյան հակամարտությունը քննարկել էր մոտ երեք տասնամյակ առաջ`1993 թվականին: Այս անգամ քննարկումը նախաձեռնել էր Անվտանգության խորհրդի ոչ-մշտական անդամ Էստոնիան։ Ըստ որոշ հաղորդումների, բալթյան պետությանն այդ հարցում աջակցել էին նաև եվրոպական մի շարք պետություններ, այդ թվում` Անվտանգության խորհրդի մշտական անդամներ Ֆրանսիան ու Մեծ Բրիտանիան։ Հայաստանի ու Ադրբեջանի դեսպանները քննարկմանը ներկա չէին, Անվտանգության խորհրդի նախագահ Աբդու Աբարրին, սակայն, չի բացառել, որ ՄԱԿ-ը կարող է նաև քննարկում նախաձեռնել նրանց մասնակցությամբ:
«Եթե անհրաժեշտություն լինի, մենք կխոսենք նաև երկու դեսպանների հետ, որպեսզի նրանք կարողանան փոխհամաձայնության գալ», - ըստ ՏԱՍՍ գործակալության, ասել է Անվտանգության խորհրդի նախագահը: Այլ մանրամասներ նիստից չեն հաղորդվում:
Մինչ այդ, երեկ հակամարտության շուրջ հրատապ քննարկում է անցկացրել նաև ԵԱՀԿ Մշտական խորհուրդը` կառույցի անդամ 57 երկրների մասնակցությամբ: Բացելով հանդիպումը, խորհրդի նախագահող երկրի` Ալբանիայի դեսպան Իգլի Հասանին վերստին տագնապ է հնչեցրել իրավիճակի վատթարացման և շարունակվող բախումների առնչությամբ ու կոչ արել անհապաղ վերջ տալ իրավիճակի սրացմանը:
Երեկ հայտարարություն տարածեց Միացյալ Նահանգների նախկին փոխնախագահ, առաջիկա նախագահական ընտրություններում Դեմոկրատական կուսակցության թեկնածու Ջո Բայդենը: «Հաշվի առնելով Ղարաբաղում և շրջակա տարածքներում արագորեն աճող կորուստները, Թրամփի վարչակազմը պետք է կոչ անի Հայաստանի ու Ադրբեջանի առաջնորդներին անհապաղ դադարեցնել այս էսկալացիան», - Թվիթերի իր էջում գրել է Բայդենը, հավելելով՝ Սպիտակ տունը նաև պետք է Թուրքիայից պահանջի հեռու մնալ այս հակամարտությունից: Առանց այլախոսության, ուղիղ տեքստով հիշատակելով Թուրքիային՝ ԱՄՆ նախագահի թեկնածուն տարածել է նաև Reuters-ի հաղորդագրությունը, որտեղ գործակալությունը պատմել էր` ինչպես է Թուրքիայի նախագահ Էրդողանը սպառնում Հայաստանին ու պնդում, թե եկել է ղարաբաղյան հակամարտությանը վերջ դնելու ժամանակը:
Ավելի վաղ, պատասխանելով լրագրողներից մեկի հարցին, Միացյալ Նահանգների նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտարարել էր, թե ինքը տեղյակ է խնդրից, և որ իր վարչակազմը ուշի-ուշով հետևում է իրավիճակին: «Մենք այդ տարածաշրջանում լավ հարաբերություններ ունենք, ուստի կտեսնենք՝ արդյո՞ք կարող ենք դադարեցնել բախումները», - նախօրեին Սպիտակ տանը հայտարարել էր Թրամփը։
Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը նախատեսում է հեռախոսային բանակցություններ ունենալ Վլադիմիր Պուտինի և Դոնալդ Թրամփի հետ՝ Լեռնային Ղարաբաղում առկա իրավիճակի լուծման ուղիների շուրջ: «Այս հարցով զբաղվում է միջազգայնորեն կոմպետենտ միջնորդը՝ Մինսկի խումբը, որի կազմի մեջ են մտնում հենց Ֆրանսիան, Ռուսաստանը և ԱՄՆ-ը: Մենք մեր գործընկերների հետ կապ մեջ ենք հենց առաջին պահից՝ ԱԳ նախարարների և իմ մակարդակով:Այսօր երեկոյան ես կկապվեմ ՌԴ նախագահի հետ, կարծում եմ՝ վաղն էլ կխոսեմ ԱՄՆ-ի նախագահի հետ, կառաջարկենք , կքննարկենք լուծման տարբերակներ »,- ասել է Մակրոնը: Նա հավելել է, որ կարծում է առանց Ռուսաստանի հնարավոր չէ լուծել Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունը:
Մետաքսյա Շալունց