Օպերացիա՝ զենքի վաճառքի արգելք
Հուլիսյան ադրբեջանական սադրանքից ու ռազմական գործողություններից հետո կրկին, հերթական անգամ ակտուալ է դարձել Ադրբեջանին զենքի վաճառքի թեման:
Օրակարգային է ոչ միայն Ադրբեջանի ապակառուցողական կեցվածքը բանակցային գործընթացում, երբ տարիներ շարունակ Բաքուն մերժում է սահմանային միջադեպերի անցկացման մեխանիզմների իրագործման գաղափարը, այլև շարունակում է զինվել:
Ինչպես պետք է վարվել մի պետության հետ, որը սահմանային լարվածության օջախ է, դիվերսիոն գործողությունների նախաձեռնող և չի ցանկանում խաղաղություն:
Հայաստանը պետք է ստանձնի նոր գործելաոճ՝ հասնել Ադրբեջանի նկատմամբ պատժամիջոցներ կիրառելու պահանջին՝ զենքի վաճառքի արգելքի: Պետությունները պետք է գիտակցեն, որ Ադրբեջանը վաղուց խախտել է ռազմական բալանսը և շարունակ զինվում է:
Օրերս նման հայտարարությամբ հանդես եկավ Հայաստանի արտգործնախարարը:
Իսրայելը պետք է անմիջապես դադարեցնի Ադրբեջանին սպառազինության վաճառքը։ Այս մասին իսրայելական The Jerusalem Post թերթին տված հարցազրույցում ասել է ՀՀ ԱԳ նախարար Զոհրաբ Մնացականյանը։ Նրա խոսքով, Ադրբեջանին վաճառված սպառազինությունն օգտագործվում է Հայաստանում քաղաքացիական ենթակառուցվածքները թիրախավորելու համար։
Մնացականյանը նշել է, որ չնայած Իսրայելի ու Հայաստանի հարաբերությունները վերջին տարիներին բարելավվել են, Իսրայելը շարունակել է մահացու սպառազինության վաճառքն Ադրբեջանին, ինչը մեծ խնդիր է երկու երկրների համար։ «Ադրբեջանի հետ զենքի առևտուրը մահացու է, որովհետև Ադրբեջանը երբեք չի երկմտում այդ զենքերը քաղաքացիական ենթակառուցվածքների, քաղաքացիական բնակչության դեմ օգտագործելիս։ Մենք մշտապես արծարծելու ենք այս հարցը, դա միշտ մեր օրակարգի մասն է լինելու երկկողմ և բազմակողմ պլատֆորմերում։ Իսրայելը պետք է դադարեցնի մահաբեր բիզնեսն Ադրբեջանի հետ», – ասել է Մնացականյանը։
Անդրադառնալով հուլիսյան լարվածության օրերին հայկական զինուժի կողմից իսրայելական անօդաչու սարքերի խոցմանը՝ Մնացականյանն ասել է, որ Հայաստանն Ադրբեջանի դեմ գործել է անկախ զենքի ծագման երկրից։ «Մեր զինուժը չեզոքացրել է ադրբեջանական զենքերն անկախ դրանց ծագման վայրից», – ասել է Հայաստանի արտգործնախարարը։
Վերջերս Ադրբեջանը աղմուկ բարձրացրեց այն բանի համար, որ Սերբիան Հայաստանին զենք է վաճառել: Ահա, երեկ Սերբիայի նախագահ Ալեքսանդր Վուչիչը Բելգրադում ասուլիսի ժամանակ ուշագրավ հայտարարություն է արել:
Նա հաստատել է, որ իր երկիրը զենք է վաճառել Հայաստանին՝ նշելով, սակայն, որ վերջին տարիներին Բաքվին վաճառված սպառազինության քանակն անհամեմատ ավելի մեծ է եղել։ «Թե՛ Ադրբեջանը և թե՛ Հայաստանը մեր բարեկամներն են։ Բայց վերջին մի քանի տարիներին մենք տասնապատիկ ավելի զենք ենք վաճառել Ադրբեջանին: Չգիտես ինչու, սակայն, որևէ մեկն այդ մասին չխոսեց, որևէ լրատվամիջոց չանդրադարձավ դրան», - տարակուսել է Սերբիայի նախագահը՝ ընդգծելով, ի դեպ, որ Ադրբեջանի նախագահի հետ շատ լավ հարաբերություններ ունի:
Ինչպես հայտնում է «Ազատությունը»՝ Սերբիայի իշխող Առաջադիմական կուսակցության գրասենյակում նախորդ շաբաթավերջին կայացած այս ասուլիսի ընթացքում Վուչիչն արձագանքում էր սերբական մամուլում տեղ գտած հրապարակումներին, որոնց համաձայն՝ Բելգրադն ու Երևանը սպառազինության ոլորտում վերջին տարիներին մի շարք լուրջ գործարքներ են կնքել: Բելգրադում լույս տեսնող НИН հանդեսը, մասնավորաբար, պնդել է, թե Հայաստանը շուրջ 5 միլիոն 800 հազար եվրոյի և 5 միլիոն 300 հազար դոլարի սերբական արտադրության զենք է գնել: Խոսքը, մասնավորապես, տարբեր տրամաչափի ականների և «Գրադ» կայանքների համար նախատեսված սպառազինության մասին է: Նույն աղբյուրի վկայությամբ՝ միայն 2019-ին Սերբիայից Երևան սպառազինությամբ 16 չվերթ է իրականացվել: Նույն լրատվամիջոցը նաև պնդում է, թե սերբական զենքի վերջին մատակարարումներն իրականացվել են հուլիսի 14-ին և 15-ին:
Սերբիայի նախագահի խոսքով՝ թեև ինքը Երևանի հետ կնքված գործարքները որոշակիորեն վիճահարույց է համարում, այնուհանդերձ, հենց նման մատակարարումներն են, որ հնարավորություն են տալիս երկրի ռազմաարդյունաբերական համալիրին խուսափել վերջնական անկումից:
«Իսկ ի՞նչ ենք անելու մենք ռազմաարդյունաբերական համալիրի հետ: Դուք ուզում եք, որ դրանում ներգրավված մարդիկ անգո՞րծ մնան: Սերբիայի ռազմաարդյունաբերական համալիրում 17 հազար մարդ է աշխատում, և հարկավոր է այնպես անել, որ նրանք պահպանեն աշխատատեղերը։ Բայց եթե ընդհանրացնենք, ապա հարց է ծագում՝ ո՞ւմ ենք մենք սպառազինություն վաճառելու ապագայում։ Ում էլ վաճառենք, միևնույն է, ենթարկվելու ենք քննադատության», -նկատել է Սերբիայի նախագահը։
Մետաքսյա Շալունց