Երկու տարի՞ էր պետք «վերելակից» դուրս գալու ու պարզելու համար, որ Ալիևը ոչ «կիրթ» է, ոչ էլ՝ «կառուցողական»
Մեկ շաբաթ անցավ հայ-ադրբեջանական սահմանին Ադրբեջանի սանձազերծած ռազմական գործողություններից: Սա պատեհ առիթ է վերլուծել, թե այսօր հայկական կողմի դիրքերը դիվանագիտական ճակատում ինչպիսին են:
Այո՛, բանակը, ըստ արժանվույն լուծեց հակառակորդի նպատակները ոչնչացնելու խնդիրը: Հայկական բանակը հերթական անգամ ապացուցեց, որ Ալիևի՝ ուժի դիրքերից խոսելու ելույթները, ինչպես ասում են՝ «կոպեկի արժեք» էլ չունեն և ադրբեջանական «հզոր» բանակ ուղղակի գոյություն չի: Եթե այն կա՝ միայն Ալիևի ելույթների տեքստերում, գործնականում դա քարոզչական մի փուչիկ էր ընդամենը:
Հիմա՝ բանակցային գործընթացը շարունակելու ուղղությամբ միջնորդներն, ամենայն հավանականությամբ փորձեր կանեն: Բայց տարբերությունն այն է, որ այն ինչ հիմա ասում է Փաշինյանը, կամ՝ հասկացել է Փաշինյանը, նրան փորձում էին ընդդիմադիրները հասկացնել դեռ 2 տարի առաջ: Մինչդեռ նա «կիրթ» ու «կառուցողական» Ալիևի հետ բանակցում էր:
Հիմա, Փաշինյանն ասում է պետք է միջազգային մեխանիզմներ ստեղծել՝ հրադադարի մոնիտորինգ իրականացնելու համար:
Երկու տարի ի՞նչն էիք ասում, ինչո՞ւ չեք պահանջում Ադրբեջանից Վիեննայի ու Սանկտ Պետերբուրգի պայմանավորվածությունների համաձայն՝ սահմանային միջադեպերի արձանագրման համակարգի ընդունում:
Այնքան այս մասին հայկական կողմը չասաց, որ Ալիևից որևէ մեկը չի էլ պահանջում այսօր դրան համաձայնություն տալ: Փաշինյանը, մինչդեռ նախընտրեց «վերելակային դիվանագիտություն» խաղալ Ալիևի հետ:
Եվ ի՞նչ ստացանք արդյունքում... Ալիևը երկու տարի հայկական կողմից առարկայական բանակցություններ էր ակնկալում՝ իսկ վերջին մի քանի ամիսներին՝ Հայաստանի սահմաններին էր սպառնում:
Հիմա արդեն Փաշինյանի համար էլ է չէ՞ պարզ, որ Ալիևը ոչ «կիրթ» է, ոչ էլ՝ «կառուցողական»:
Հիմա Փաշինյանի համար արդեն պարզ է չէ՞, որ գործ ունի սադրիչ, ռազմատենչ մի գործչի հետ, որը ոչ միայն նախկին պայմանավորվածությունները չի հարգել երբեք, այլև վերջին երկու տարիներին էլ՝ «խաղաղ բանակցությունների» կողմնակից լինելու նրա հայտարարությունները ոչինչ չեն նշանակում:
Հետևաբար, հայկական կողմը պետք է ունենա ռազմավարությունը ղարաբաղյան բանակցային գործընթացում՝ ի՞նչ է անելու բանակցությունների սեղանին, ի՞նչ դիվանագիտական աշխատանք է տանելու Հայաստանի գործընկեր պետությունների հետ և միջազգային կառույցների հետ:
Այսինքն, ամեն ինչ թողնել ինքնահոսի՝ պարզապես չի կարելի: Միջազգային ամբիոններն օգտագործել միայն երկու տարի առաջ Հայաստանում տեղի ունեցած «թավշյա հեղափոխությունը» գովազդելու համար, արդեն իսկապես հետաքրքիր չէ որևէ մեկի համար:
Հայաստանը պետք է տարածաշրջանին կայունության երաշխավորի դեր ստանձնի ու նախաձեռնողական քաղաքականություն իրականացնի: Ինչ-որ առումով, Ալիևի սադրիչ քաղաքականությունը հայ-ադրբեջանական սահմանին՝ դրան նպաստել է: Մնում է Փաշինյանը դա գիտակցի, որ՝ նույնիսկ այս իրավիճակից կարելի օգտվել՝ ի շահ Հայաստանի ու Արցախի:
Մետաքսյա Շալունց